Savez pionira Jugoslavije

Pioniri na prvomajskoj paradi u Ljubljani 1961.

Savez pionira Jugoslavije (SPJ) (slovenski Zveza pionirjev Jugoslavije (ZPJ), makedonski Сојуз на пионери на Југославија (СПЈ), bila je društvena organizacija koja je obuhvatala osnovnoškolsku djecu iz prvih sedam razreda u SFR Jugoslaviji. Savez je osnovan 27. decembra 1942. godine u toku Narodnooslobodilačke borbe Jugoslavije, pod rukovodstvom Komunističke partije Jugoslavije, a po ugledu na sovjetske pionirske organizacije. Organizacija je bila u strukturi USAOJ-a, odnosno Saveza komunističke omladine Jugoslavije, Narodna omladina Jugoslavije i kasnije Savez socijalističke omladine Jugoslavije. Izdavali su „Male novine“. Čest sinonim za ovu organizaciju bio je "Titovi pioniri".

Organizacija je bila podijeljena u dvije grupe, mlađe (od 7. do 11. godine) i starije pionire (11-15 godina).

Prijem novih članova obavljan je u prvom razredu, tokom svečanosti za Dan republike. Tog dana đaci su davali „pionirsku zakletvu“ i dobijali su uniformu pionira: plavu kapu „titovku“ sa crvenom petokrakom, bijelu košulju sa crvenom maramom i plave kratke hlačice.

Pioniri su bili organizirani po državnom hijerarhiskom sistemu, od razine škole, općine, bivših srezova, do republička i savezne države. Organizacijama svih razina formalno su rukovodili izabrani pioniri i društveno uobičajeni organi, ali su brigu o njihovom radu vodili zaduženi nastavnici, partijski, školski, općinski, republički i savezni organi i pojedinci, pod rukovodstvom KPJ, kasnije SKJ.

Najuspješniji pioniri birani su u općinske i republičke delegacije za posjete "Drugu Titu", redovno za Dan mladosti, 25. maja, svake godine. Posljednja generacija pionira rođena je 1982. godine.

Pionirska zakletva

Tekst pionirske zakletve, koji je u nekim detaljima varirao od škole do škole, glasio je:

Pionirska zakletva
Srpskohrvatski	Slovenski	Makedonski
Danas, kada postajem pionir	Danes, ko postajam pionir	Денес, кога станувам пионер
Dajem časnu pionirsku riječ:	Dajem častno pionirsko besedo:	Давам чесен пионерски збор:
Da ću marljivo učiti i raditi	Da se bom marljivo in vztrajno učil	Дека вредно ќе учам и работам
poštovati roditelje i starije i biti vjeran iskren drug koji drži datu riječ.;	In da bom dober tovariš;	И ќе бидам добар другар;
Da ću slijediti put najboljih pionira, cijeniti slavno dijelo partizana	Da bom ljubil našo samoupravno domovino	Дека ќе ја сакам нашата самоуправна татковина
I naprednih ljudi svijeta koji žele slobodu i mir.	Socialistično federativno republiko Jugoslavijo	Социјалистичка Федеративна Република Југославија
Da ću voljeti svoju domovinu,	Da bom razvijal bratstvo in enotnost	Дека ќе го развивам братството и единството
Njene bratske narode sve;	Ter ideje, za katere se je boril Tito;	И идеите за кои се бореше Тито
I graditi nov život	Da bom cenil vse ljudi sveta	Дека ќе ги почитувам сите луѓе на светот
pun radosti i sreće!	ki želijo svobodo in mir!	кои сакаат слобода и мир!

Tekst zakletve se s vremenom mijenjao pa je tokom 1970-ih imao sljedeći oblik:

Danas kad postajem pionir
dajem časnu pionirsku riječ
da cu marljivo učiti i raditi,
poštovati roditelje i starije
i biti vjeran i iskren drug,
koji drži danu riječ!

Jedna od prvih verzija svečanog pionirskog zavjeta u FNRJ, u upotrebi do 1972., bila je manje zahtijevna i glasila je:

Zavjetujem se pred pionirskom zastavom i pred svojim drugovima pionirima da ću učiti i živjeti kao vjeran sin svoje domovine – Federativne Narodne Republike Jugoslavije. Zavjetujem se da ću čuvati bratstvo i jedinstvo naših naroda i slobodu naše domovine stečene krvlju njenih najboljih sinova. Za domovinu s Titom – naprijed!

Također pogledajte

• SKJ
• SKOJ