Erbil
Erbil
أربيل | |
|---|---|
Grad | |
 U smjeru kazaljke na satu od vrha: Centar grada Erbila, Munara Mudhafaria, Kip Ibn al-Mustawfija, Citadel Erbila | |
  Erbil | |
| Koordinate: 36°11′28″N 44°00′33″E / 36.191188°N 44.009189°E | |
| Država |  Irak |
| Autonomna regija |  Irački Kurdistan |
| Guvernorat | Erbil |
| Vlada | |
| • Gradonačelnik | Nihad Salim Latif Qoja |
| Površina | |
| • Ukupno | 115 km2 |
| • Zemlja | 113 km2 |
| • Voda | 2 km2 |
| Nadmorska visina | 390 m |
| Stanovništvo (2018) | |
| • Ukupno | 879.000 |
| • Gustoća | 7.643,48 /km2 |
| Vremenska zona | AST (UTC+3) |
| Poštanski broj | 44001 |
| Pozivni broj | 066 |
| Veb-sajt | hawlergov |
Erbil (arapski: أربيل, kurd. ھەولێر) je najveći i glavni grad iračke autonomne regije Irački Kurdistan. Poslije Bagdada, Basre i Mosula četvrti je najmnogoljudniji grad u državi. Nalazi se u samom centru iračkog dijela Kurdistana i prema procjeni iz 2013. godine ima oko 1,5 miliona stanovnika.
Ljudska naselja u Erbilu datiraju još iz perioda od 5000 godina p.n.e. i to je jedno od najstarijih kontinuirano naseljenih područja na svijetu.[1]
Od strane Arapskog turističkog vijeća Erbil je 2014. godine proglašen arapskim gradom turizma.[2][3] Jula 2014. godine, Erbilska citadela je upisana u listu svjetske baštine UNESCO-a.
Historija[uredi | uredi izvor]
Drevna historija[uredi | uredi izvor]
Smatra se da je Erbil najduže naseljeno mjesto na svijetu.[4] Grad se prvi put spominje u pisanim dokumentima i to u arhivama kraljevstva Eble. U njima su zabilježena dva putovanja u Erbil, u periodu od oko 2300. godina p.n.e. Poslije toga, Erridupizir, kralj Gutiuma, je osvojio Erbil oko 2200. godine p.n.e.[5]
Erbil je bio sastavni dio drevne Asirije u periodu između 1900. i 605. godine p.n.e. kao i dio Asirije pod vlašću perzijskih, grčkih, partskih, rimskih i sasanidskih vladara.
Bitka kod Gaugamele, u kojoj je Aleksandar Veliki porazio Darija III, vladara Perzije, odigrala se 331. godine p.n.e. oko 100 kilometara zapadno od Erbila. Nakon bitke, Darije je uspio pobjeći u grad, i ponekad se netačno ova konfronatcija naziva Bitka za Erbil. Erbil je postao dio regije koja je bila sporna između Rima i Sasanidske Perzije.
Srednji vijek[uredi | uredi izvor]
Kada su Mongoli izvršili invaziju Bliskog istoka u 13. vijeku, Erbil su napali po prvi put 1237. godine. Opljačkali su donji grad, ali su se morali povući prije dolaska muslimanske vojske te nisu uspjeli zauzeti citadelu.[6] Nakon pada Bagdada 1258. godine, ponovo su se vratili u Erbil, nakon opsade koja je trajala šest mjeseci.[7]
U srednjem vijeku, gradom su sukcesivno vladali Omejadi, na Abasidi, Bujidi, Seldžuci a zatim Atabeg (1131-1232), za vrijeme čije se vladavine Erbil nalazio u sastavu turkmenske države.
Erbil i čitav Irak su u 16. vijeku potpali pod vlast Osmanskog carstva. Erbil je u to doba bio dio Mosulskog vilajeta oko 400 godina, sve do 1918. godine i pada tog carstva.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Novácek, Karel (2008). "Research of the Arbil Citadel, Iraqi Kurdistan, First Season". PAMÁTKY ARCHEOLOGICKÉ (XCIX): 259–302.
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 8. 7. 2015. Pristupljeno 30. 4. 2015.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ http://rudaw.net/english/opinion/23122013
- ^ http://www.allvoices.com/
- ^ http://www.erbilcitadel.org/arbil/index.php?option=com_k2&view=itemlist&layout=category&task=category&id=116&Itemid=696
- ^ Gillman, Ian and Hans-Joachim Klimkeit. Christians in Asia before 1500. (Ann Arbor: University of Michigan, 1999) str. 33
- ^ Nováček et al. 2008, str. 261
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
 |
Commons ima datoteke na temu: Erbil |