Dudweiler
| Dudweiler | ||
| Naselje | ||
 Vijećnica u Dudweileru
| ||
|
||
| Službeni naziv: Dudweiler | ||
| Država |  Njemačka
| |
|---|---|---|
| Regija |  DE-SL
| |
| Općina | Saarbrücken | |
| Koordinate | 49°16′37″N 7°1′52″E / 49.27694°N 7.03111°E | |
| Površina | ||
| - Urbana zona | 11,11 km2 | |
| Stanovništvo | ||
| - Urbana zona | 19.570 | |
| Gustoća | ||
| - Urbana zona | 1.761 /km2 | |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) | |
| - ljeto | CEST / UTC+2 | |
| Poštanski broj | 66125 | |
| Pozivni broj | +49 06897 | |
| Autooznaka | SB | |
  | ||
Dudweiler (fonet. Dudvajler) je gradsko naselje sarlandskog glavnog grada Saarbrückena. U Dudweileru živi 19.570 stanovnika (stanje: 30. april 2014.).
Geografija[uredi | uredi izvor]
Dudweiler se nalazi u dolini Sulzbacha (Sulzbachtal) između centra Saarbrückena (St. Johanna) i grada Sulzbach. Druga susjedna naselja i gradovi su Sulzbach/Saar, Neuweiler, St. Ingbert, Rentrich, Saarbrücken-Schafbrücke, Saarbrücken-St. Johann, Rußhütte, Neuhaus, Fischbach-Camphausen i Quierschied.
Historija[uredi | uredi izvor]
Na području današnjeg Dudweilera pronađeni su arheološki ostaci iz kamenog, bronzanog i željeznog doba. Iz keltskog vremena potječu dvije grobnice u blizini Dreibannsteina. Ostaci rimskog hrama nalaze se na Alten Büchel. Ulica Grühlings (današnji autoput A 623) vodi jednim dijelom trasom nekadašnje rimske ceste.
Dudweiler se prvi put spominje 11. maja 977. godine[1][2] u jednog povelji cara Otona II. koji je tom poveljom potvrdio ženskom samostanu St. Peter u Metzu vlasništvo na kapelom u Duodonisvillareu (doslovno: Dudinom selu). Dudo je u nekoliko izvora opisivan kao franački plemić koji je na ovom području imao svoje posjede. Međutim, do danas takve tvrdnje su još uvijek upitne i nikad nisu dokazane. Također postoje brojni nagovještaji da bi Dudo zapravo mogao biti vojvoda Liudolf iz Švapske. On je bio polubrat cara Otona II, a neki izvori ga spominju pod nadimkom Dudo.
Prema izvorima, Dudweiler je 1542. imao samo 23 domaćinstava, odnosno oko 150 stanovnika.[2] U okolini sela već tada se kopao ugalj, međutim seoski karakter Dudweilera se nije mnogo promijenio narednih 200 godina. Tek od druge polovine 18. vijeka počela je značajnija eksploatacija kamenog uglja u okolini. Takozvani Nassauer Hof (palača Nassau) u ulici Saarbrücker sredinom 19. vijeka bila je kroz nekoliko godina sjedište jedne pruske rudarske uprave. Doseljavanjem radne snage koja je radila u okolnim rudnicima uglja u drugoj polovini 19. vijeka stanovništvo Dudweilera se brzo povećalo. Tokom 1950tih punim kapacitetom su radila tri rudnika kamenog uglja. Zatvaranje rudnika Camphausen 1990. godine označilo je i kraj eksploatacije uglja u ovom kraju. Od sredine 19. vijeka do 1944. godine u Dudweileru su se izdavale i nezavisne novine Dudweiler Zeitung.
Oko 1960. godine Dudweiler je, sa svojih tadašnjih 29.000 stanovnika, u regiji bio poznat i kao najveće selo u Evropi. Status grada dodijeljen mu je 12. septembra 1962. godine. Međutim, 1. januara 1974. na snagu su stupile administativne reforme u Saarlandu, kojima Dudweiler gubi svoju samostalnost grada i spaja se u gradsku zajednicu sa pokrajinskom prijestolnicom Saarbrücken.[3] Međutim, i do danas Dudweiler je ostao jedini gradski okrug Saarbrückena koji ima poseban općinski status i ima svog vlastitog gradonačelnika okruga (Bezirksbürgermeister). Gradsko vijeće Saarbrücken je 29. januara 2013. nakon glasanja sa 35 glasova za i 26 glasova protiv izglasao je ukidanje ove funkcije. Prema procjenama do kraja 2014. godine planirano je ukidanje osam administrativnih funkcija i ušteda od oko 700 hiljada eura.[4]
Privreda[uredi | uredi izvor]
U Dudweileru postoji veliki broj različitih proizvodnih i uslužnih firmi, dok je pravih industrijskih kompanija vrlo malo. U centru naselja nalazi se živopisna, historijska, trgovačka i pješačka zona. Zbog blizine kampusa Univerziteta Saarland u Saarbrücker Stadtwald, u Dudweileru živi brojna studentska populacija.
Demografija[uredi | uredi izvor]
U periodu od 1974. do 2014. broj stanovnika u Dudweileru opao je za oko 30%.
| godina | broj stanovnika |
|---|---|
| 1961 | 28.854 |
| 1970 | 27.877 |
| 1974 | > 30.000 |
| 1990 | oko 25.000 |
| 2008 | 19.881 |
| 2014 | 19.570 |
Znamenitosti[uredi | uredi izvor]
- Stari toranj u školskom dvorištu, bivši crkveni toranj iz 13. ili 14. vijeka. On je jedan od najstarijih očuvanih objekata u cijeloj pokrajini Saarland.
- Katolička crkva sv. Marije iz 19. vijeka sa očuvanom pietom iz 14. vijeka i slikom von Heydena velikog formata posvećene sv. Barbari koja se ukazuje unesrećenom rudaru.
- Evangelistička Kristova crkva iz 19. vijeka
- Evangelistička crkva sv. Duha iz 20. vijeka, sagrađena po planovima arhitekti Rudolfa i Klausa Krügera izgrađena 1966/1967. godine.
- Spomenik u ulici Saarbrücker koji je dizajnirao Heinrich Otto 1926. godine posvećen žrtvama oba svjetska rata.
- De Monn mit da long Stong un zwei Dudwiller Kinner, spomenik umjetnika Zoltana Henczea na staroj tržnici, postavljen 1989. godine a prikazuje srednjovjekovnog gradskog činovnika sa dugom motkom koji je palio gasne lampe po naselju (tadašnji oblik javne rasvjete).
- Brennender Berg (goruće brdo), brdo iznad Dudweilera ispod kojeg gori podzemni požar zapaljenog uglja, a kojeg je, između ostalih, posjetio i Goethe i o njemu pisao. Toplota koja se razvija u unutrašnjosti brda se i danas može osjetiti.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Glasfenster Dudweiler Rathaus
- ^ a b Duodonisvillare
- ^ Statistisches Bundesamt (izd.): Historisches Gemeindeverzeichnis für die Bundesrepublik Deutschland. Namens-, Grenz- u. Schlüsselnummernänderungen bei Gemeinden, Kreisen u. Reg.-Bez. vom 27.5.1970 bis 31.12.1982. Kohlhammer, Stuttgart/Mainz 1983, ISBN 3-17-003263-1, str. 803.
- ^ Dudweiler verliert seinen Sonderstatus, Saarbrücker Zeitung, 30. januar 2013, str. B1