Finansijski izvještaj
Finansijski izvještaji (ili finansijski report) je formalni pregled finansijskih aktivnosti nekog pravnog ili fizičkog lica i drugog obaveznika finansijskog izvještavanja na kraju poslovnog perioda (poslovne godine). Za kompaniju ili preduzeće, sve relevantne informacije predstavljene na jednoobrazan i razumljiv način predstavljaju finansijske izvještaje. Oni obično uključuju četiri osnovna finansijska izvještaja, koji se objavljuju zajedno sa drugim analizama i izvještajima menadžmenta[1]:
Pored osnovnih izvještaja, uprava pravnog lica podnosi i druge izvještaje, finansijske i nefinansijske prirode, kao što su: izvršenje plana poslovanja, bilješke i objašnjenja pojedinih stavki izvještaja, poslovne politike koje su primijenjene u poslovanju i slično.
Funkcije
[uredi | uredi izvor]Finansijski izvještaji služe za dvije osnovne svrhe:
- Dokumentiranje finansijskog, ekonomskog i bilansnog položaja kompanije koje predstavlja osnovu za planiranje i kasnije odlučivanje menadžmenta i uprave, vlasnika udjela ili dioničara. Rezultati predstavljeni u finansijskim izvještajima također daju i osnovne podatke povjeriocima i bankama u svrhu analize kreditnog rejtinga kompanije (pravnog lica).
- Godišnji finansijski izvještaji su polazna osnova za oporezivanje kompanije, uglavnom u vidu poreza na dobit ili dividendi.
Pravni osnov izvještavanja
[uredi | uredi izvor]Pravni osnov za pravljenje godišnjih finansijskih izvještaja većine pravnih subjekata sadržan je u privrednim i računovodstvenim zakonima u svim zemljama svijeta. U Bosni i Hercegovini, finansijsko izvještavanje je obavezno u skladu sa Zakonom o privrednim društvima[2]. U drugim zemljama na snazi su slični zakoni iz te oblasti[3][4][5]. Kompanije koje su orijentirane na svjetsko tržište moraju, pored lokalnih, poštovati i međunarodne propise. Dva najznačajnija propisa su međunarodni standardi finansijskog izvještavanja (International Financial Reporting Standards ili IFRS), koji su obavezni za koncerne te Općeprihvaćeni računovodstveni principi SAD-a (US-GAAP) koji su obavezni za firme koje su rade na tržištu SAD-a.
Budžetski izvještaji i izvještaji neprofitnih organizacija
[uredi | uredi izvor]Pravila i zakoni za bilježenje, mjerenje i izvještavanje finansijskih izvještaja budžetskih korisnika i organa uprave mogu se razlikovati od onih koji vrijede za profitne i neprofitne organizacije. Oni mogu koristiti dva računovodstvena načina: akrualno računovodstvo ili gotovinsko računovodstvo ili kombinaciju ova dva načina. Kontni plan finansijskih izvještaja se također može značajno i suštinski razlikovati od kontnih planova profitnih organizacija i poduzeća.
Finansijski izvještaji za neprofitne organizacije poput humanitarnih i volonterskih udruženja su, općenito, daleko jednostavniji od izvještaja za poduzeća. Često, oni se sastoje samo iz bilansa stanja i pokazatelja aktivnosti (spiska prihoda i rashoda) slično bilansu uspjeha. Humanitarna udruženja u SAD su dužna da prikažu svoje prihode i neto sredstva (aktivu) u tri kategorije: neograničenu (dostupnu za svu upotrebu), privremeno ograničenu (koja se daje nakon što istekne rok ili se steknu uslovi donatora) i trajno ograničenu (koja se drži kao vakuf ili zadužbina).
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Presentation of Financial Statements" Standard IAS 1, International Accounting Standards Board. Accessed 24 June 2007.
- ^ Zakon o privrednim društvima FBiH (“Službene novine Federacije BiH”, br. 23/99, 45/00, 2/02, 6/02, 29/03, 68/05, 91/07, 84/08) i Zakon o privrednim društvima RS-a ("Službeni glasnik RS", br. 127/08)
- ^ http://www.paragraf.rs/propisi/zakon_o_privrednim_drustvima.html
- ^ http://wmd.hr/zakoni-narodne-novine/detaljnije/zakon-o-registru-godinjih-financijskih-izvjetaja
- ^ http://www.zakon.hr/z/118/Zakon-o-ra%C4%8Dunovodstvu