Jugoslavenska ekspedicija na Pamir 1979.
Jugoslavenska ekspedicija na Pamir 1979. predstavljala je jedan od najznačajnijih događaja u historiji bosanskohercegovačkog alpinizma. Ekspedicija "Pamir 79" se sastojala od 12 penjača iz Slovenije i dva iz Bosne i Hercegovine: Mujo Mulaosmanović (PD Željezničar) i Branimir Maltarić (PD Bukovik) ostvarili su uspon na Vrh Korženjevske (7.105 m) što je bio prvi uspon na vrh preko 7.000 m alpinista iz Bosne i Hercegovine.[1] Istovremeno, bio je to i prvi jugoslavenski uspon na ovaj vrh.
Vrh Korženjevska bio je cilj i Bosanskohercegovačka ekspedicija na Pamir 1976. godine u sastavu: Erol Čolaković, Branimir Maltarić, Miodrag Rakić, Muhamed Šišić i Alija Vatrenjak. sniježna lavina spriječila je ekspediciju u usponu na vrh, kada su dva člana ekspedicije bila samo 60 metara od cilja.[2][3]
Nova šansa ukazala se 1979. prilikom Jugoslavenske ekspedicije "Pamir 79". Najteža prepreka do prvog bosanskohercegovačkog vrha preko sedam hiljada bio je - novac. Zvanične strukture grada Sarajeva, kao i Savez organizacija fizičke kulture (SOFK) nisu učestvovali u finansiranju. Sredstva, gotovo u cijelosti, obezbjedili su PD Željezničar, PD Bukovik i firme Unioninvest i Vranica. Ostatak je posudio Planinarski savez Bosne i Hercegovine, uz obavezu da se po povratku izmire dugovi.
Uspon[uredi | uredi izvor]
Bosanskohercegovački dio ekspedicije 17. jula 1979. odvojio se od ostatka Jugoslovenske ekspedicije "Pamir 79" i uputio u pravcu Vrha Korženjevske. Smijer Budanova, kojom je naveza namjeravala popeti vrh, nosi ocjenu 5B, što je za te uslove prilično zahtjevna težina. Naveza je, sticajem okolnosti, izvršila dobru aklimatizaciju, tako da su teži problemi sa visinom izbjegnuti.
Uspon je počeo 26. jula 1979. sa dvadesetak kilograma hrane i opreme i u društvu trojice sovjetskih alpinista, pravcem kojim su do tad prošle samo četiri grupe. Prvi dan završio se olujnim vremenom. Nakon savladanih 1200 m. visine, noć su proveli stisnuti u šatoru na 5.200 m.
Slijedećeg dana, nakon 700 m. savladane visine, navezu su dočekali prvi strmi pragovi orijaške stijene. Vrijeme je bilo vedro. Slijedio je uspon u "alpskom stilu" na padinama nagiba 35 - 50 stepeni, bez fiksnih užadi i sa skokovima težine III i IV. Slijedilo je novo nevrijeme i noć provedena na 6.100 m. u šatoru na uskoj polici.
Sutradan su morali savladati jedan visoki kamin u grebenu, zatim strmi ledom okovani žlijeb, koristeći ranije postavljene klinove. Nakon toga slijedilo je još četiri sata uspona sa nekoliko stjenovitih skokova i treće razapinjanje šatora na 6.500 m.
Četvrtog dana, sada već bez hrane i sa ispoljenim simptomima visinske bolesti, grupa je napredovala ka vrhu nesigurnim, lavinoznim terenom. Savladano je samo 300 m visine za 8 sati i ponovo postavljen logor na 6.800 m.
Peti dan, 30. jula 1979, na visini 7.000 m sunce je obasjalo vršni greben. Iako je vrh bio udaljen svega 150 m, hodali su do njega punih pet sati i u 20h, uspeli su se na vrh.[4]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Mujo Mulaosmanovic, the first Bosnian who climbed a 7,000 meters tall Peak". Sarajevo Times, 17.03. 2018. Pristupljeno 15. 2. 2020.
- ^ "Muhamed Šišić i Miodrag Rakić: Pamir 1976 - Prva ekspedicija iz Bih- NAŠE PLANINE, Revija PSH i PSBiH, 11-12, 1977" (PDF). Pristupljeno 15. 2. 2020.
- ^ "Branimir Maltarić: Vrh Korženjevska - NAŠE PLANINE, Revija PSH i PSBiH, 11-12, 1977" (PDF). Pristupljeno 15. 2. 2020.
- ^ "U svjetskim velegorijima". ZONE 2000. Arhivirano s originala, 11. 10. 2020. Pristupljeno 15. 2. 2020.