Genetička rekombinacija
Sanacija prekida može dovesti do crossovera (CO) ili ne u bočnom regionu.
Za CO rekombinacije se mislilo da dolaze po Double Holliday Junction (DHJ) modelu, ilustrirano na desnoj strani, iznad.
Smatra se da rekombinacije bez crosisng-overa nastaju uglavnom indukcijom sintetski ovisnog lanca (SDSA) modela, ilustrirano s lijeve strane, iznad. Većina rekombinacija se odvija po modelu SDSA.
Genetička rekombinacija ili kratko rekombinacija je proizvodnja potomaka sa kombinacijom osobina po kojoj se razlikuju od svojih roditelja. U eukariota genetičke rekombinacije se dešavaju tokom mejoze putem, spolne reprodukcije, dajući set genetičke informacije koja se moge dalje nasljedno prenositi od roditelja na potomstvo, u nizu generacija posmatrane vrste organizama. Većina rekombinacije se javljaju u prirodi. Tokom mejoze u eukariota, rekombinacije uključuje uparivanje homolognih hromosoma. To može biti praćeno razmjenom informacija između hromosoma. Ta razmjena se može desiti i bez fizičke razmjenu (a dio genetskog materijala se kopira iz jednog u drugi hromosoma, bez doniranja i razmjene dijelova hromosoma) (vidi SDSA put na slici); ili lomljenja i ponovnog spajanja DNK lanaca, koji čini nove molekule DNK (vidi DHJ put na slici). Rekombinacija se može pojaviti i tokom mitoze eukariota, što obično uključuje dvije sestrinske hromatide formirane nakon hromosomskih replikacija. U ovom slučaju, nema novih kombinacija alela jer su sestrinske hromatide obično identične. U mejozi i mitozi, rekombinacije se javlja između homolognih dijelova hromosoma, odnosno molekula DNK. U mejozi, nesestrinske hromatide homolognih hromosoma se međusobno uparuju, tako da se rekombinacije dešava između između nesestrinskih sudionika konjugacije hromosoma. U oba meiotic i mitotska ćelija, rekombinacije između homolognih hromozoma je zajednički mehanizam koji se javlja u DNK reparaciji.[1][2]
Genetički rekombinacije i rekombinantna DNK reparacija također se javlja ukod bakterija i archaea, koje imaju aseksualnu reprodukciju.
Recombinacija se može inducirati i u laboratoriji, podešavanjem in vitro, producirajući rekombinantnu DNK za različite potrebe koje uključuju i proizvodnju vakcina i medicinskih preparata.RecA protein is RadA.
- Tokom mejoze, genetičkim rekombinacijama obično prethodi formiranje sinapsi (uparivanje homolognih hromosoma).
Mehanizam
[uredi | uredi izvor]Rekombinacije su katalizirane putem mnogih različitih enzima. Recombinaze su ključni enzimi koji kataliziraju sve faze transfera lanaca tokom rekombinacije. RecA, glavnia recombinaza Escherichia coli , odgovoran je za popravak DNK dvostrukog lancca. U kvasca i drugih eukariotskih organizama, postoje dvije rekombinaze, potrebne za popravak dvostrukih lanaca. RAD51protein je potreban za mitotska i meiotske rekombinacije, dok je popravak DNK odgovoran je DMC1 gen koji kodira specifični proteine za mejotska rekombinacije. U archaea, ortholog bakterijske RecA proteina je RadA.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Ibrulj S., Haverić S., Haverić A. (2008): Citogenetičke metode – Primjena u medicini . Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo,ISBN 978-9958-9344-5-2.
- ^ Hadžiselimović R., Pojskić N. (2005): Uvod u humanu imunogenetiku. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-3-4.