Citokinski receptor
Citokinski reeceptori receptori koji se vežu za citokine.[1]
Posljednjih godina receptori za citokine privlače više pažnje od samih citokina, dijelom zbog njihovih izvanrednih karakteristika, a dijelom i zbog toga što je njihov nedostatak sada izravno povezan s određenim iscrpljujućim imunodeficijentnim stanjima. S tim u vezi, a također i zbog toga što su suvišnost i plejotropija citokina posljedica njihovih homolognih receptora, mnogi autoriteti sada smatraju da bi klasifikacija receptora za citokine bila klinički i eksperimentalno korisnija.
Klasifikacija[uredi | uredi izvor]
Pokušana je klasifikacija citokinskih receptora na osnovu njihove trodimenzionalne strukture. (Takva klasifikacija, iako naizgled glomazna, pruža nekoliko jedinstvenih perspektiva za atraktivne farmakoterapijske ciljeve.)
- Citokinski receptor tipa I, čiji članovi imaju određene konzervirane motive u svom vanćelijskom aminokiselinskom domenu. Ovom lancu pripada IL-2 receptor, čiji je nedostatak γ-lanca (zajednički za nekoliko drugih citokina) direktno odgovoran za X-vezani oblik Teške kombinirane imunodeficijencije (X-SCID).
- Citokinski receptor tipa II, čiji su članovi uglavnom receptori za interferon;
- Superporodica imunoglobulina (Ig), su sveprisutni receprori u nekoliko ćelija i tkiva kičmenjaka,
- Porodica receptora faktora nekroze tumora, čiji članovi dijele cistein – je bogati zajednički vanćelijski vezujući domen, ai uključuje nekoliko drugih receptora poput citokinskih ligandia, CD40, CD27 i CD30, pored liganda po kojima je porodica dobila ime (TNF).
- Hemokinski receptori, od kojih dva djeluju kao vezni proteini za HIV (CXCR4 i CCR5). Oni su G-protein vezani receptori.
- Porodica TGF-beta receptora, su receptori za serin / treonin kinazu. Uključuje TGF beta receptore.
Poređenje[uredi | uredi izvor]
| Tip | Primjer | Struktura | Mehanizam |
|---|---|---|---|
| Citokinski receptor tip I | Određeni konzervirani motivi u njihovom vanćelijskom aminokiselinskom domenu. Povezano sa porodicom Janus kinaza (JAK) tirozin-kinaza. Mnogi imaju domen superporodice FN-III i nabor sličan imunoglobulinu. | JAK fosforililiraju i aktiviraju nizvodne proteine koji su uključeni u njihove puteve signalne transdukcije | |
| Tip II citokinskog receptora | |||
| Mnogi članovi imunoglobulinske superporodice | Ima strukturne homologije sa imunoglobulinskim (antitijelima), ćelijsko prianjanje molekula, pa čak i neke citokine. Uključuje sa dva gore navedena razreda. | ||
| Porodica receptora tumorske nekroze | Cisteinom bogata obična vanćelijska veza | ||
| Hemokinski receptori | Sedmotransmembranski heliksni, receptor sličan rodopsinu.[2] | G-protein spregnuti receptor | |
| Porodica TGF-beta receptora | Serin/treonine kinaza-receptori | Dimerni TGFBR2 veže se za TGFB i fosforilira TGFBR1, koji fosforilira SMAD. Vidi Signalni put TGF beta. |
Rastvorljivost[uredi | uredi izvor]
Receptori za citokine mogu biti i membranski vezani i topljivi. Topivi receptori citokina izuzetno su uobičajeni regulatori funkcije citokina. Topivi receptori za citokine obično se sastoje vanćelijskih dijelova receptora vezanih za membranu.[3]
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Brooks, Andrew J.; Dehkhoda, Farhad; Kragelund, Birthe B. (2017). "Cytokine Receptors". Principles of Endocrinology and Hormone Action (jezik: engleski). Springer International Publishing. str. 1–29. doi:10.1007/978-3-319-27318-1_8-2. ISBN 9783319273181.
- ^ Arimont A, Sun S, Smit MJ, Leurs R, de Esch IJ, de Graaf C (2017). "Structural Analysis of Chemokine Receptor-Ligand Interactions". J Med Chem. 60 (12): 4735–4779. doi:10.1021/acs.jmedchem.6b01309. PMC 5483895. PMID 28165741.
- ^ Heaney ML1, Golde DW (1998). "Soluble receptors in human disease". Journal of Leukocyte Biology. 64 (2): 135–146. PMID 9715251. Arhivirano s originala, 29. 1. 2020. Pristupljeno 28. 6. 2021.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
- Cytokine-cytokine receptor interaction map from KEGG
- Cytokine receptors na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
