Idi na sadržaj

Jednoćelijski organizam

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Valonia ventricosa, vrsta algi čiji je dijametar u rangu oko 1 do 4 cm je među najkrupnijim jednoćelijskim organizmima
Paramecium tetraurelia, cilijata sa vidljiim citostomom
Bioraznolikost kremenih algi, jednoćelijskih diatomeja

Jednoćelijski organizmi su svi oni životni oblici (tjelesne organizacije), kod kojih samo jedna ćelija ima sve bitne osobine živih bića, a osobito individualnost (autonomiju), samopodešavanje (autoregulaciju) i samoponavljanje (autoreprodukciju).[1][2]

Pregled

[uredi | uredi izvor]

Jedna od brojnih podjela živog svijeta je i prema složenosti tijelesne građe, koja ga svrstava u dvije našire kategorije:

  • jednoćelijski i
  • višećelijski organizmi (metazoa).[3]

Jednoćelijski organizmi, dakle, imaju samo jednu jedinu ćeliju, iako se ponekad okupljaju u kolonije. U ovu neformalnu kategoriju spadaju sve arhee, većina bakterija, neke gljive i mnogi protisti.

Ranije su se eukarioti dijelili samo na carstva biljaka i životinja, što znači da su se i svi jednoćelijski organizmi dijelili na jednoćelijske biljke i jednoćelijske životinje. Tako su ameboidni organizmi smatrani jednostavni životinjsma, pri čemu su neki uključivani u razred Eumycetozoa a bičari (Flagellata) kao na primjer Euglena, ponekad jednoćelijskim algama, a ponekad životinjama. Prema novijim stajalištima, svi jednoćelijski eukarioti svrstavaju se ili u carstvo Protisti ili Protoctisti.

Prema najnovijim spoznajama, eumicetozoe se smatra zasebnim carstvom. Iako kod većina ovih vrsta organizmi imaju jednu ćeliju, ona može sadržavati više jedara i može biti velika i do 80 cm. Uvrštavanje u carstvo gljiva također nije biološki prihvatljivo, jer su neke vrste ameboidne forme, čega kod gljiva nema.

Podjela na jednoćelijske i višećelijske organizme je samo formalno-opisna i ne daje nikakvu informaciju o filogenetskim vezama i odnosima, načinu života, unutrašnjoj građi ili oblicima održavanja homeostaze, niti razmjene tvari sa životnim okruženjem ili oblicima formiranja potomstva.

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (1996): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-686-8.
  2. ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-222-6.
  3. ^ Fortey R. (2008): Dry store room No. 1: The secret life of the Natural History Museum, Harper Perennial, London, ISBN 978-0-00-720989-7.

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]