Leopold I, kralj Belgijanaca
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Leopold I | |
|---|---|
 | |
| Kralj Belgijanaca | |
| Vladavina | 21. juli 1831 – 10. decembar 1865. |
| Nasljednik | Leopold II |
| Supružnik | Šarlota Avgusta Velška Ludovika Orleanska |
| Djeca | Leopold II, kralj Belgijanaca Filip, grof od Flandrije Karlota Belgijska |
| Dinastija | Saskokoburg i Gota |
| Otac | Franjo, vojvoda Saskokoburg-Saafelda |
| Majka | Augusta Reuss od Ebersdorfa |
| Rođenje | 16. decembar 1790. |
| Smrt | 10. decembar 1865. Laken |
Leopold I (njemački: Leopold Coburg; 16. decembar 1790 – 10. decembar 1865) bio je njemački princ koji je postao prvi kralj Belgije nakon Belgijske nezavisnosti 1830. godine. Vladao je Belgijom od 1831. do 1865. i osnovao je dinastiju Sachsen-Coburg-Gotha kojoj svi belgijski kraljevi pripadaju.
Rođen je u vladarskoj porodici malog njemačkog vojvodstva Sachsen-Coburg-Saalfeld. Bio je u Ruskoj carskoj armiji koja se borila protiv Napoleona nakon što su Francuske trupe zauzele Sachsen-Coburg tokom Napoleonovih ratova. Nakon poraza Napoleona, Leopold se preselio u Veliku Britaniju gdje je oženio princezu Charlotte od Velsa, jedino dijete kralja Georgea IV, čime je postavio sebe kao mogućeg budućeg supruga kraljice Velike Britanije. Charlotte je umrla 1817, a Leopold je i dalje imao značajan status u Engleskoj.
Nakon Grčkog rata za nezavisnost (1831–1832), Leopoldu je ponuđena pozicija kralja Grčke ali je on odbio smatrajući da je to previše nesigurno. Umjesto toga, Leopold je 1831. prihvatio poziciju kralja novoosnovane Kraljevine Belgije. Belgijska vlada je prihvatila Leopolda za kralja zbog njegovih diplomatskih veza sa kraljevskim kućama cijele Evrope. Osim toga, podržavali su ga Britanci i nije bio povezan sa drugim silama kao što je Francuska, za koju se vjerovalo da ima teritorijalne ambicije prema Belgiji i koji bi mogao ugroziti evropski odnos snaga koji je stvoren na Bečkom kongresu 1815. godine.
Leopold je krunisan u Belgiji 21. jula 1831. Taj dan se svake godine obilježava kao Dan državnosti Belgije. Njegova vladavina je bila u znaku pokušaja Holandije da povrati Belgiju, a kasnije, po internoj političkoj podjeli između liberala i katolika. Kao protestant, Leopold se smatrao liberalom koji je ohrabrivao ekonomsku modernizaciju koja je odigrala važnu ulogu u otvaranju Belgijske prve željeznice 1835. i kasnije industrijalizacije. Kao rezultat nejasnoće Belgijskog ustava, Leopold je bio u mogućnosti da proširi ovlasti monarha tokom vladavine. Također je odigrao važnu ulogu u zaustavljanju revolucije 1848. godine. Umro je 1865. a naslijedio ga je njegov sin Leopold II.
Mladost
[uredi | uredi izvor]Roditelji su mu bili Franjo, vojvoda Saskokoburg-Saafelda, i grofica Augusta Reuss od Ebersdorfa. Od ranog djetinjstva bio je obučavan u ruskoj vojsci, s kojom se kasnije borio protiv francuskog cara Napoleona I.
Brakovi
[uredi | uredi izvor]Godine 1816. oženio je britansku princezu Šarlotu Avgustu od Velsa, kćerku kralja Georgea IV za koju se očekivalo da će naslijediti britansku krunu. Njihovo jedino dijete bio je mrtvorođeni sin, nakon čijeg rođenja je Šarlota Avgusta umrla od komplikacija pri porodu, 1817. Sljedeće godine mu je punac, uprkos tragičnom kraju braka, dao oslovljavanje kraljevska visost. Godine 1829. stupio je u nevažeći brak s njemačkom glumicom Karoline Bauer. Njihova veza se brzo raspala, a on je 1832. u dvije ceremonije (protestantskoj i katoličkoj) oženio princezu Ludoviku Orleansku, kćerku francuskog kralja Luja-Filipa. S njom je imao dva sina, kralja Leopolda II i princa Filipa, te kćerku, meksičku caricu Karlotu, koju je nazvao po prvoj supruzi.
Vladavina
[uredi | uredi izvor]Godine 1830, nakon osamostaljenja Belgije, Leopoldu je ponuđena kruna nove kraljevine. Leopold je prihvatio, a 4. juna 1831. je formalno izabran. Dana 21. jula položio je zakletvu, te započeo vladavinu kao kralj Belgijanaca. Samo dvije sedmice kasnije, Holandija je izvršila invaziju na Belgiju, te su započeli osam godina dugi sukobi. Dok se borio za nezavisnost Belgije, Leopold I je gradio prvu željeznicu na evropskom kontinentu, što je završio 1835. godine.
Leopold je bio značajan savjetnik britanske kraljice Viktorije, kćerke svoje sestre Viktorije i rodice svoje prve supruge, još od prije njenog dolaska na prijestolje. Aranžirao je njen brak sa njegovim bratićem (njenim rođakom) Albertom.
Leopold I je neuspješno pokušao 1842. donijeti zakon kojim bi regulisao rad žena i djece. Nakon svrgnuća njegovog punca s francuskog prijestolja 1848, Leopold je uz velike napore uspio zadržati Belgiju van oluje revolucija koje su od tada pogađale Evropu. Dvije godine kasnije opet je izgubio suprugu; kraljica Ludovika umrla je u 38. godini od tuberkuloze. Sa ljubavnicom, Arcadiom Meyer (kasnije baronica od Eppinghovena), imao je dva sina, Georgea (r. 1849) i Arthura (r. 1852).
Titule
[uredi | uredi izvor]- 1790-1826: Njegova svjetlost, princ Leopold od Saskokoburga i Saafelda, vojvoda u Saksoniji
- 1826-1818: Njegova svijetlost, princ Leopold od Saskokoburga i Gote, vojvoda u Saksoniji
- 1818-1831: Njegova kraljevska visost, princ Leopold od Saskokoburga i Gote, vojvoda u Saksoniji
- 1831-1865: Njegovo veličanstvo, kralj Belgijanaca, princ od Saskokoburga i Gote, vojvoda u Saksoniji
| Prethodnik: / |
Kralj Belgijanaca 1831-1865 |
Nasljednik: Leopold II |
