Anabolizam
Anabolizam (grč. ἁνά - ana = gore + βάλλειν - ballein = baciti) je skup metaboličkih puteva koji od manjih jedinica tvore veće molekule. Za ovakve reakcije je potrebna energija. Jedan od načina kategorizacije metaboličkih procesa, od molekula, ćelija, organa ili organizma jeste na "anabolizam" i "katabolizam", što je međusobno suprotno. Anabolizam je moguć zahvaljujući katabolizmu, u kojem se velike molekule na manje dijelove uz oslobađanje energetskih molekula koje su neophodne za odvijanje anabolizama. Glavninu anabolički hprocesia pokreće energija koja se oslobađa hidrolizom adenozin trifosfata (ATP).[1][2][3]
Anabolički procesi su usmjereni ka "izgradnji" organa i tkiva. Ovi procesi omogućavaju rast i diferencijaciju ćelija i povećanje veličine tijela, što je proces koji uključuje sintezu složenih molekula. Primjeri anaboličkih procesa uključuju rast i mineralizaciju kostiju i povećanja mišićne mase. Endokrinolozi su tradicionalno klasificirali hormone na anaboličke ili kataboličke, ovisno o tome koji dio metabolizma stimuliraju. Klasični anabolički hormoni su anabolički steroidi, koji stimulišu sintezu proteina i insulina, odnosno rast mišića. Ravnoteža između anabolizma i katabolizma je regulirana i cirkadijskom (dnevno-noćnom) ritmikom, uz procese kao što su metabolizam glukoze, koji fluktuiraju tako da se slažu sa normalnim periodima životnih aktivnosti tokom dana.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-1-8.
- ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-222-6.
- ^ Hadžiselimović R., Maslić E. (1996): Biologija (za I. rezred tehničkih i stručnih škola). Ministarstvo obrazovenja, nauke, kulture i sporta FBiH, Sarajevo.