Arta Dobroshi
Arta Dobroshi | |
|---|---|
.jpg) | |
| Rođenje | 2. oktobar 1980. |
| Nacionalnost | Kosovska albanka |
| Zanimanje | Glumica i producentica |
Arta Dobroshi ( 2. oktobar 1980)[1] je kosovsko-albanska glumica i producentica. Prva je kosovska glumica koja je prošetala crvenim tepihom na Filmskom festivalu u Kanu,[2] Berlinskom međunarodnom filmskom festivalu i Sundance Film Festivalu[3] i bila nominovana za Evropsku filmsku nagradu. Bivša je izbjeglica, a sada UN-a šampion i Ambasadorica dobre volje.
Rani život
[uredi | uredi izvor]Rođena je u Prištini, od roditelja kosovskih Albanaca. Od osnovne škole studira scensku umjetnost[4], a četiri godine je pohađala Akademiju umetnosti, glume i drameu Prištini.[5] Glumila je u mnogim kratkim filmovima i pozorišnim predstavama dok je bila studentica. Kada je Arta imala petnaest godina, otišla je na program razmjene studenata u Sjevernu Karolinu, gdje je glumila u dramskim predstavama.[5] Posjeduje jaku radnu etiku, poznato je da vježba za ulogu osam ili više sati dnevno.[5] Poslije njene prve godine na akademiji, rat na Kosovu je eskalirao i njene bake i djedove su zatvorile srpske vlasti zbog pokušaja otvaranja Univerziteta na albanskom jeziku.[6] Tokom ovog perioda, bila je u Makedoniji gde je pomagala na uspostavi izbjegličkog kampa za Međunarodni medicinski korpus, radeći sa ljudima koji su bili teško traumatizovani ratom.[2][6] Kada je predsjednik Srbije Slobodan Milošević podnio ostavku u oktobru 2000. godine, dala je otkaz u izbjegličkom kampu i postala prevodioc za NATO.[6]
Karijera
[uredi | uredi izvor]Nakon ratnog perioda igrala je uloge u lokalnim pozorištima i albanskim filmovima, kao i glavnu ulogu u nagrađivanoj njemačko-albanskoj produkciji Magic Eye (2005), filmu o situaciji u Albaniji 1997. godine, tokom protesta.[7]
Lornina tišina
[uredi | uredi izvor]Dok je u Sarajevu radila predstavu na bosanskom, stupila je u kontakt sa Lucom i Jean-Piere Dardenneom koji su joj ponudili otvoreni kasting (izbor glumaca) na Kosovu za Lorninu tišinu.[5] Dvije sedmice nakon izbora glumaca, braća Dardenne su je pozvali i zamolili da ode u Belgiju kako bi snimila dvije scene na francuskom sa Jérémie Renierom i Fabriziom Rongioneom. Nakon što je fonetski naučila dvije scene i nakon što je završila dva dana snimanja, dobila je ulogu.[5] Savladala je francuski jezik u roku od osam sedmica prije snimanja.[6]
U filmu Lornina tišina u kojem je odigrala glavnu ulogu uz veliko priznanje, privukla je pažnju međunarodnih medija. Film je nagrađen u Kanu 2008. godine.[8] Iste godine, nominirana je u kategoriji najbolje glumice, na Evropskim filmskim nagradama i na dodjeli nagrada Udruženja filmskih kritičara Toronta 2009. godine.[9]
Lornina tišina joj je četvrti igrani film i značio je veliki skok u karijeri. Međunarodna slava i priznanja su se spojili i to je privuklo globalnu pažnju."[10]
Dobila je pohvale od strane medija:
Ozarena Dobroši osvetljava svoje fizičke i moralne borbe čvrstinom, ubjeđenjem i gracioznošću koja sve jače sija usred sumornog svijeta iz kojeg izvire. Lorna je možda izgubljena, ali evo glumice koja na svakom koraku tačno zna šta radi.
— Variety (28. august 2008)[11]
Filmografija
[uredi | uredi izvor]- 2002 Netët e Zullumadhit
- 2005 Magic Eye (Syri magjik)
- 2006 The Sadness of Mrs. Snajdrova (Smutek paní Snajdrové)
- 2007 Vera
- 2008 Lorna's Silence (Le silence de Lorna)
- 2011 Baby
- 2011 Late Bloomers (Trois fois 20 ans)
- 2012 Nëna
- 2012 Three Worlds
- 2013 A Cold Day
- 2013 Mitrovica
- 2014 Gently, Gently
- 2015 Atis
- 2016 Home
- 2018 Stray
- 2019 Drita
- 2020 Gangs of London (tv serija)
- 2022 You Won't Be Alone
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ IMDB Pristupljeno novembar 2012.
- ^ a b Kirchner, Stephanie (2. 3. 2009). "Kosovo to Cannes: Arta Dobroshi's Journey to The Silence of Lorna". Time. Arhivirano s originala, 21. 3. 2009. Pristupljeno 20. 4. 2012.
- ^ Koha (19. 1. 2011). "Arta Dobroshi Competes at Sundance Film Festival". New Kosova Report. Arhivirano s originala, 1. 4. 2012. Pristupljeno 20. 4. 2012.
- ^ Shoji, Kaori (23. 1. 2009). "Arta Dobroshi: A role model". Japan Times. Arhivirano s originala, 10. 10. 2012. Pristupljeno 21. 4. 2012.
- ^ a b c d e Concannon, Phil (30. 11. 2008). "Interview - Arta Dobroshi". philonfilm. Pristupljeno 4. 11. 2016.
- ^ a b c d Badt, Karin (24. 6. 2009). "Promising New Actress Arta Dobroshi : "Lorna" in "Silence of Lorna"". HuffPost. Pristupljeno 21. 4. 2012.
- ^ Berlin International Film Festival (Berlinale) jury members announced Pristupljeno septembar, 2010.
- ^ Sander, Daniel (29. 9. 2008). "Die Grenzenlose". Der Spiegel (jezik: njemački). Pristupljeno 8. 10. 2008.
- ^ Nominations for the European Film Awards 2008 Arhivirano 11. 3. 2012. na Wayback Machine Pristupljeno oktobar 2010.
- ^ Toronto Film Critics Awards 2009 Nominations Arhivirano 23. 3. 2010. na Wayback Machine Pristupljeno septembar 2010.
- ^ Variety Arta Dobroshi Pristupljeno septembar 2010.