Pupljenje
Pupljenje ili pupanje je tip bespolnog razmnožavanja, u kojem se novi organizam razvija iz izrastanja ili pupoljka uslijed diobe ćelija na jednom određenom mjestu. Izbočina nalik na lukovicu koja izlazi iz ćelije kvasca naziva se pupoljak. Budući da je reprodukcija aseksualna, novostvoreni organizam je klon i, izuzev mutacija, genetički je identičan matičnom organizmu.
Organizmi poput roda Hydra koriste regenerativne ćelije za razmnožavanje u procesu pupanja.
Kod hidre pupoljak se razvija kao izdanak uslijed opetovane diobe ćelija na jednom određenom mjestu. Ovi pupoljci se razvijaju u sitne jedinke i kad su potpuno sazreli, odvoje se od roditeljskog tijela i postaju nove nezavisne jedinke.
Interno pupanje ili endodiogenija je proces nespolnog razmnožavanja, kojeg preferiraju paraziti poput Toxoplasma gondii. Uključuje neobičan proces u kojem se dvije matične ćelije proizvode unutar matične ćelije, koju potomci konzumiraju prije njihovog razdvajanja.[1]
Endopoligenija je podjela na nekoliko organizama odjednom unutarnjim pupanjem.[1]
Ćelijsko razmnožavanje
[uredi | uredi izvor]Neke ćelije dijele se asimetrično, pupanjem, naprimjer Saccharomyces cerevisiae , vrste kvasca koje se koriste u pekarstvu i pivarstvu. Ovaj proces rezultira matičnom i manjom ćelijom. Krioelektronska tomografija nedavno je otkrila da se mitohondrije u ćelijama dijele pupanjem.[1]
Reprodukcija životinja
[uredi | uredi izvor]
1. Nereproduktivno
2. Stvaranje pupoljka
3. Odrastajuća kćerka
4. Počinjetak diobe
5. Odvajanje kćeri
6. Kći roditeljskog klona
Kod nekih višećelijskih životinja, potomstvo se može razviti kao izdanak majke. Životinje koje se razmnožavaju pupanjem uključuju korale, neke spužve, neke pljosnate gliste (npr Convolutriloba ) i larve bodljokožaca.
Dioba kolonija
[uredi | uredi izvor]Kolonije nekih vrsta pčela također imaju pupanje, kao što je Apis dorsata . Iako je ponašanje pupanja kod ove vrste pčela rijetko, primijećeno je kada grupa radnika napusti natalno gnijezdo i sagradi novo, obično u blizini matičnog.[2]
Virusologija
[uredi | uredi izvor]U virusologiji, n'pupanje' je oblik virusnog umnožavanja, kojim omotani virusii stiču svoju vanjsku ovojnicu od ćelijske membrane domaćina koji izbija prema van i zatvara virion.
Umnožavanje biljaka
[uredi | uredi izvor]U poljoprivredi i hortikulturi pupanje se odnosi na kalemljenje pupoljaka jedne biljke na drugu.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b c James Desmond Smyth, Derek Wakelin (1994). Introduction to animal parasitology (3 izd.). Cambridge University Press. str. 101–102. ISBN 0-521-42811-4.
- ^ Oldroyd, B.P. (2000). "Colony relatedness in aggregations of Apis dorsata Fabricius (Hymenoptera, Apidae)". Insectes Sociaux. 47 (47): 94–95. doi:10.1007/s000400050015.