Brexit
Brexit ( /ˈbrɛksᵻt, ˈbrɛɡzᵻt/ ; [1] portmanto "Britanskog izlaska") je povlačenje Ujedinjenog Kraljevstva (UK) iz Evropske unije (EU) u 23:00 GMT 31. januara 2020. (00:00 1. februara 2020. CET ). [note 1] Velika Britanija je jedina suverena zemlja koja je napustila EU ili EZ. [note 2] Velika Britanija je od 1. januara 1973. bila država članica EU ili njene prethodnice Evropske zajednice (EZ), ponekad obje u isto vrijeme. Nakon Brexita, pravo EU i Sud pravde Evropske unije više nemaju primat nad britanskim zakonima, osim u odabranim područjima u vezi sa Sjevernom Irskom. Zakon Evropske unije (povlačenje) iz 2018. zadržava relevantno pravo EU kao domaće pravo, koje Ujedinjeno Kraljevstvo sada može izmijeniti ili ukinuti. Prema uslovima sporazuma o povlačenju iz Brexita, Sjeverna Irska nastavlja da učestvuje na evropskom jedinstvenom tržištu u pogledu robe, i da je de facto članica carinske unije EU.[2] [3]
EU i njene institucije postepeno su se razvijale od svog osnivanja i tokom 47 godina britanskog članstva, te su postale od značajnog ekonomskog i političkog značaja za Ujedinjeno Kraljevstvo. Tokom čitavog perioda britanskog članstva, postojale su euroskeptične grupe koje su se suprotstavljale aspektima EU i njenih prethodnika. Pro-EC vlada laburističkog premijera Harolda Wilsona održala je referendum o nastavku članstva u EZ 1975. godine, na kojem je 67,2 posto onih koji su glasali izabralo da ostanu unutar bloka, ali daljnji referendumi nisu održani tokom naknadnog procesa evropskih integracija, usmjerena na "sve bližu uniju", oličenu u ugovorima iz Mastrihta, Amsterdama, Nice i Lisabona. Kao dio predizbornog obećanja da će osvojiti glasove euroskeptika, [4] konzervativni premijer David Cameron obećao je da će održati referendum ako njegova vlada bude ponovo izabrana. Njegova vlada je naknadno održala referendum o nastavku članstva u EU 2016. godine, na kojem su birači odlučili da napuste EU sa 51,9 posto glasova. To je dovelo do njegove ostavke, njegove zamjene Terezom Mej i četiri godine pregovora sa EU o uslovima odlaska i budućim odnosima, završenih pod vladom Borisa Džonsona, pri čemu je kontrola vlade ostala na Konzervativnoj stranci u ovom periodu.
Bilješke[uredi | uredi izvor]
- ^ The UK also left the European Atomic Energy Community (EAEC or Euratom).
- ^ Greenland left the EC (but became an OTC) on 1 February 1985.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hall, Damien (11 August 2017). "'Breksit' or 'bregzit'? The question that divides a nation". The Conversation. Arhivirano s originala, 4 July 2019. Pristupljeno 22 March 2019.
- ^ House of Lords European Union Committee (1 June 2020). 9th Report of Session 2019–21: The Protocol on Ireland/Northern Ireland (Report). House of Lords. str. 28. Arhivirano s originala, 31 January 2021. Pristupljeno 12 August 2021.
The provisions of Article 5 ensure that Northern Ireland will continue to be able to participate in the EU Single Market for goods, thereby maintaining supply chains on the island of Ireland.
- ^ House of Lords European Union Committee (1 June 2020). 9th Report of Session 2019–21: The Protocol on Ireland/Northern Ireland (Report). House of Lords. str. 17. Arhivirano s originala, 31 January 2021. Pristupljeno 12 August 2021.
Notwithstanding the statement in Article 4 of the Protocol that Northern Ireland is part of the customs territory of the UK, the practical implication of Article 5(3) is that, with limited exceptions, the entirety of the EU's customs legislation, including the Union Customs Code, will apply in Northern Ireland.
- ^ Young, Vicki (23 January 2013). "David Cameron to pledge referendum on the UK and Europe". BBC News. Arhivirano s originala, 10 January 2021. Pristupljeno 30 August 2021.