Flora Brovina

Flora Brovina
Rođenje	(1949-09-30) 30. septembar 1949. Srbica, Jugoslavija
Nacionalnost	Kosovska albanka
Zanimanje	Pjesnikinja, pedijatar i aktivistica za ženska prava

Flora Brovina (rođena 30. septembra 1949) je kosovska albanska pesnikinja, pedijatar i aktivistica za prava žena. Rođena je u općini Srbica u dolini Drenice na Kosovu, a odrasla je u Prištini, gde je išla u školu i počela da studira medicinu. Nakon završetka studija u Zagrebu, gdje je specijalizirala pedijatriju, vratila se na Kosovo i jedno vrijeme radila kao novinarka u dnevnim novinama na albanskom jeziku "Rilindja". Ubrzo nakon toga, vratila se zdravstvenoj profesiji i dugo godina radila na pedijatrijskom odeljenju "Opšte bolnice u Prištini".

Ratno vrijeme

Kako se politička situacija na Kosovu pogoršala tokom 1990-ih i izbile borbe, Brovina je vodila zdravstvenu kliniku u Prištini u kojoj je distribuirala zdravstvene informacije o različitim stvarima kao što su ujedi zmija, previjanje rana i porođaj beba. Također je koristila centar za sklonište brojne djece bez roditelja, od kojih su mnoga ostala bez roditelja tokom borbi i protjerivanja albanskog stanovništva. Ona i njene kolege su se brinuli o čak 25 djece odjednom.

20. aprila 1999. godine, tokom rata na Kosovu, Brovinu je otelo osam maskiranih srpskih paravojnih formacija iz kuće u kojoj je boravila i odvezena je automobilom na prvobitno nepoznato odredište. U zarobljeništvu u Srbiji se nalazila kada su NATO snage zauzele Prištinu, a srpske trupe se povukle iz pokrajine Kosovo. Prve vijesti o njenoj otmici pojavile su se 24. aprila 1999. godine kada je njen sin uspio kontaktirati međunarodno udruženje pisaca PEN sa hitnim apelom da se vijest o njenoj otmici objavi što je više moguće. Prebačena je u srpski zatvor u Požarevcu i u prvom mjesecu pritvora bila je podvrgnuta višesatnom ispitivanju. 9. decembra 1999. godine, na pokaznom suđenju, optužena je za "terorističke aktivnosti" po članu 136. Krivičnog zakona Jugoslavije. Provela je godinu i po u srpskim zatvorima prije nego što je puštena na slobodu kao rezultat međunarodnog pritiska.

Pisanje

Kao spisateljica, autorka je tri toma lirskih stihova. Prva zbirka, Verma emrin tim (Zovi me mojim imenom), koja sadrži 42 stiha, objavljena je u Prištini 1973. godine kada je imala samo dvadeset četiri godine. Šest godina kasnije, 1979. godine, uslijedila je zbirka Bimë e zë (Biljka i glas). Upravo se u ovoj zbirci kristaliziraju neke od glavnih tema Brovine poezije. Među njima je upadljiva sudbina žena u društvu, a posebno uloga žene kao majke, kao životvornice i hraniteljice. Tu se počinju pojavljivati porođaji, pupčana vrpca, plodna voda i dojenje, što su možda i najprisutniji simboli njenog stvaralaštva. Njena treća i poslednja zbirka originalnih stihova, pod naslovom Mat e çmat (Sa trakom kojom mjeri), objavljena je u Prištini 1995. godine. Mat e çmat se pojavila u vrijeme kada se situacija na Kosovu zaoštravala. Iako se ova treća zbirka ne može u velikoj mjeri tumačiti kao politički stihovi, u tom djelu ima mnogo pjesama koje odražavaju njenu zaokupljenost ne samo problemima i težnjama pojedinaca, već i sudbinom svog naroda, slobodom, samopouzdanjem i odlučnošću.

Nagrade

1999. godine dobila je godišnju nagradu Tucholsky švedskog PEN centra, nagradu koja je dodijeljena drugim istaknutim piscima kao što su Salman Rushdie, Adam Zagajewski, Nuruddin Farah, Taslima Nasrin, Shirali Nurmuadov i Vincent Magombe. Dobitnica je i nagrade PEN/Barbara Goldsmith Freedom to Write od strane američkog PEN centra i Nagrade za ljudska prava Fondacije Heinrich Böll u Berlinu.

Politika

Nakon proglašenja nezavisnosti Kosova, kandidovala se za predsednicu Kosova 2001. godine na listi Demokratske partije Kosova (PDK), iznenađujući kandidat umjesto lidera stranke Hashima Thaçija. Od tada je bila poslanik u Skupštini Kosova tokom svakog njenog zakonodavnog perioda.