Gotfrid, vojvoda Normandije

Gotfrid V
Detalj sa Gotfridovog groba
Vojvoda Normandije
Vladavina	1129 - 7. septembar 1151
Prethodnik	Stjepan
Nasljednik	Henrik II
Supružnik	Matilda, gospodarica Engleza
Djeca	Henrik II, kralj Engleske Gotfrid VI, grof Anžuja Vilim Anžuvinski
Dinastija	Plantagenet
Otac	Fulko, kralj Jeruzalema
Majka	Ermengarda, grofica Mainea
Rođenje	24. august 1113
Smrt	7. septembar 1151

Gotfrid V (24. august 1113 - 7. septembar 1151), poznat kao Plantagenet i Gotfrid Lijepi (francuski: Geoffroy le Bel) je bio anžuvinski grof od 1129. i normanski vojvoda od 1144. godine.

Gotfrid je bio najstariji sin anžuvinskog grofa Fulka V i Ermengarde od Maine, nasljednice Ilije I od Maine. Nadimak Plantagenet dobio je po žutom cvijetu brnistre koji mu je bio simbol (lat. planta - biljka, fr. genêt brnistra).

Henrik I, kralj Engleske, je poslao svoje kraljevske delegate u Anžuj kako bi mu predložio brak sa njegovom kćerkom jedinicom i nasljednicom Matildom, udovicom Henrika V, cara Svetog Rimskog Carstva. Sporazum je postignut i brak između petnaestogodišnjeg Gotfrida i dvadesetsedmogodišnje Matilde je sklopljen 17. juna 1128. godine. Brak je trebao zapečatiti mir između Henrikove Normandije i Gotfridovog Anžuja. Matilda je bila jedanaest godina starija od Gotfrida i ponosna na svoju titulu carice koju je držala po prvom braku, a po braku sa Gotfridom zamijenila titulom obične grofice. Iako su uspjeli dobiti tri sina, njihov brak je bio veoma buran s dugim periodima razdvojenosti.

Godinu dana po Gotfridovom vjenčanju njegov otac je napustio Anžuj i abdicirao u Gotfridovu korist kako bi odselio u Jerusalem, oženio ondašnju kraljicu Melisendu i postao kralj Jerusalema.

Nakon smrti kralja Henrika I 1135. godine Matilda je ušla u Normandiju kako bi se proglasila vojvotkinjom i vladaricom. Normandija joj je se pokorila i priznala je za vladaricu, ali baroni iz Engleske do koje nije mogla doći na vrijeme odbili su to učiniti i umjesto nje za vladara priznali njenog rođaka, Stjepana od Bloisa. Normandija je ubrzo ponovila postupak Engleske i priznala Stjepana za vojvodu. Sljedeće godine Gotfrid je prepustio dio svoje teritorije lokalnom plemiću koji je zato trebao pomoći njegovoj supruzi da ostvari svoje nasljedno pravo. Matilda je na kraju uspjela pokoriti Englesku, svrgnuti i zatvoriti Stjepana te proglasiti se vladaricom, ali Stjepanova supruga, Matilda I, grofica Bulonja, je oslobodila muža i vratila ga na prijestolje.

Godine 1142. Gotfrid je počeo otimati Normandiju od Stjepana i do ljeta 1144. godine proglasio se vojvodom Normandije, u kojoj je on vladao kao osvajač, a Matilda kao zakonska nasljednica. Gotfrid i Matilda su vladali Normandijom sve do 1149. godine, kada su je zajedno prepustili najstarijem sinu Henriku, što je kralj Luj VII Francuski priznao sljedeće godine.

Gotfrid je također uspio suzbiti tri pobune barona u Anžuju: pobunu iz 1129. godine, pobunu iz 1135. godine i pobunu koja je trajala od 1145. do 1151. godine. Mogućnost pobune usporavala je osvajanje Normandije i onemogućila Gotfridu intervenciju u Engleskoj.

Vojvoda Gotfrid je umro iznenada 7. septembra 1151. godine. Godine 1153. sporazum iz Winchestera osigurao je Stjepanu engleski tron, ali je također odredio da će ga naslijediti Gotfridov i Matildin sin.

Gotfrid je pripadao dinastiji Châteaudun, ali njegovi potomci su poznatiji kao Plantageneti zahvaljujući njegovom nadimku.

Prethodnik: Stjepan	Vojvoda Normandije 1144–1150	Nasljednik: Henrik (II)
Prethodnik: Fulko V	Grof Anžuja 1129–1151