Intifada
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Intifada (arapski: انتفاضة istresanje) uobičajeni je naziv za ustanke Palestinaca protiv Izraela.
Poznate su dvije Intifade:
Prva Intifada
[uredi | uredi izvor]Prva Intifada počela je 1987, počela se gasiti 1991, a prekinuta je 1993, nakon potpisivanja Sporazuma iz Osla i uspostavljanja Palestinske samouprave.
Palestinci su, nakon izraelsko-arapskih ratova, bili ostali bez svoje države, a Pojas Gaze i Zapadna obala postali su okupirana područja pod izraelskom vojnom upravom. Mnoštvo nezadovoljnih Palestinaca nastavilo je živjeti u izbjegličkim logorima po okupiranim područjima. S druge strane, izraelski naseljenici sve češće grade naselja na palestinskom području.
Krajem osamdesetih godina situacija je bila toliko napeta da je bilo dovoljno ubistvo jednog Jevreja u Gazi i saobraćajna nesreća u kojoj su poginula četvorica palestinskih izbjeglica, pa da 6. decembra 1987. počnu velike demonstracije. Prilikom protesta jedan je izraelski vojnik ubio Palestinca, što je potaklo nove pobune.
Palestinci mobilišu svoje paravojne jedinice i počinju se boriti protiv Izraelaca. Pritom su protuudari izraelske, znatno opremljenije vojske imali mnogo veći učinak.
To je vidljivo i iz konačnog broja žrtava od decembra 1987. do potpisivanja Sporazuma iz Osla 1993. U tom su razdoblju ubijena 1162 Palestinca, od čega 241 dijete, te 160 Izraelaca, od čega petero djece (podaci nevladine organizacije B'tselem [1]).
Druga Intifada
[uredi | uredi izvor]Druga Intifada, poznata i kao Intifada al-Akse, označava izraelsko-palestinski sukob koji je počeo u septembru 2000, nakon što je 28. septembra izraelski političar Ariel Sharon, tada vođa opozicijske stranke Likud, ušao na prostor jerusalemskih džamija (velika džamija se zove Al-Aksa), gdje je do 1. vijeka stajao židovski Hram. U oktobru su se protestima palestinskim Arapima pridružili i izraelski Arapi. Posebno su teški sukobi između Arapa i izraelske vojske izbili u Nazaretu i drugim gradovima Galileje, gdje dotad nije bilo sukoba. Kroz nekoliko mjeseci nastavili su se žestoki protesti Palestinaca svakog petka, nakon molitve u džamiji Al-Aksa. Sukobi su se nastavili u Ramali, Jeninu i Gazi.
Nakon linčovanja dvojice izraelskih pričuvnih vojnika, prethodno zarobljenih u Ramali od strane palestinske policije, sukobi postaju trajni. Palestinci počinju s terorističkim samoubilačkim napadima, koji odnose mnoge živote nedužnih, a izraelska vojska odgovara sravnjivanjem čitavih naselja sa zemljom i snažnim odgovorima na najmanji otpor.
U ovoj Intifadi, koja još nije službeno završena, od 2000. do 2004. ubijena su 3223 Palestinca i 950 Izraelaca (podaci nevladine organizacije B'tselem [2]).
