Morgan Freeman

Morgan Freeman (Memphis, Tennessee, SAD, 1. juni 1937.) američki je filmski glumac i režiser. Postao je poznat u devedesetim nakon što je nastupio u seriji uspješnih holivudskih filmova.

Biografija

Rani život

Freeman je rođen u Memphisu, Tennessee u porodici brijača Morgana Porterfielda Freemana Sr., koji je 1961. umro od ciroze jetre, i čistačice Mayme Edna Revere. Ima još troje starije braće i sestara. Freemanova porodica često se selila tokom njegovog djetinjstva pa je tako živjela u Greenwoodu, Mississippi; u Garyju, Indiana; i konačno u Chicagu, Illinois. Freeman je prvi put glumio sa osam godina, u školskoj predstavi. Sa dvanaest godina pobijedio je na dramskom državnom takmičenju, a tokom srednje škole nastupao je u radio-dramama u Nashvilleu, Tennessee. 1955. je odbio stipendiju dramske škole univerziteta u Jacksonu, odabravši umjesto toga rad u američkom vojnom vazduhoplovstvu.

Početkom šezdesetih preselio se u Los Angeles gdje je radio kao zapisničar na koledžu. U to vrijeme je boravio i u New Yorku, radeći kao plesač na Svjetskoj izložbi, i u San Franciscu gdje je bio član muzičke grupe Opera Ring.

Karijera

Iako mu je filmski debi bio film iz 1971., Who Says I Can't Ride a Rainbow?, Freeman je postao poznat u američkim medijima kroz uloge u sapunici Another World i PBS-ovom dječjem showu The Electric Company. Sredinom osamdesetih Freeman se počinje pojavljivati u poznatijim sporednim ulogama, postavši poznat po ulogama mudrih i očinskih likova. Kako je sticao slavu, pojavljivao se u sve većim ulogama kao što su vozač Hoke u filmu Vozeći gđicu Daisy, i vojnik Rawlins u filmu Rat za slavu (oba iz 1989.). 1994. je portretirao Reda, zatvorenika koji se iskupljuje za svoja nedjela, u hvaljenom filmu Iskupljenje u Shawshanku. Status zvijezde potvrdio je u nekim od najvećih filmova devedesetih: Robin Hood: Princ lopova, Sedam i Duboki udar. 1997. je, zajedno s Lori McCreary, osnovao filmsku produkcijsku kompaniju Revelations Entertainment.

Freeman je prepoznatljiv po svom specifičnom glasu, što mu je često donosilo uloge pripovijedača. 2005. se pojavio kao pripovijedač u dva najuspješnija filma te godine, Rat svjetova i u dokumentarcu nagrađenom Oscarom, March of the Penguins. Nakon tri prethodne nominacije (za sporednu ulogu za film Street Smart, 1987., i glavne uloge u filmovima Vozeći gđicu Daisy, 1989., i Iskupljenje u Shawshanku, 1994.), 2004. je konačno osvojio Oscara za najbolju sporednu ulogu za svoj nastup u filmu Djevojka od milion dolara.

Privatni život

Freeman je bio u braku s Jeanette Adair Bradshaw od 22. septembra 1967. do 1979. 16. juna 1984 je oženio Myrnu Colley-Lee. Ima dva sina iz bivših veza, Alphonsa i Saifoulayjea. Posvojio je kćer svoje prve žene, Deenu, a par ima i četvrto dijete, Morganu. Freeman živi u Charlestonu, Mississippi, i New Yorku. Ima pilotsku licencu za privatni avion, a suvlasnik je i restorana Madidi i blues-kluba Ground Zero, u Clarksdaleu, Mississippi.

Freeman je istupio protiv proslave Mjeseca historije crnaca te ne učestvuje u takvim događajima, o čemu je rekao: "Ne želim mjesec historije crnaca. Historija crnaca je američka historija." Rekao je kako je jedini način da se okonča rasizam taj da se prekine pričati o njemu, te naglasio kako ne postoji "mjesec historije bijelaca". Freeman je u intervjuu u emisiji 60 Minutes' rekao Mikeu Wallaceu: "Prestat ću te nazivati bijelcem, ali zamolit ću i tebe da me nazivaš crncem."

Izabrana filmografija

• Street Smart (1987.)
• Rat za slavu (1989.)
• Vozeći gđicu Daisy (1989.)
• Robin Hood: Princ lopova (1991.)
• Nepomirljivi (1992.)
• Iskupljenje u Shawshanku (1994.)
• Sedam (1995.)
• Lančana reakcija (1996.)
• Amistad (1997.)
• Bolničarka Betty (2000.)
• Svemogući Bruce (2003.)
• Djevojka od milion dolara (2004.)
• Rat svjetova (2005.)
• Batman: Početak (2005.)
• Svemogući Evan (2007.)

Vanjski linkovi

• IMDb profil (en)
• ClickStar headed by Morgan Freeman and Lori McCreary (en)
• Revelations Entertainment Production company co-founded by Freeman (en)
• Detaljna biografija (en)