2005.
Izgled
(Preusmjereno sa 2005)
Godine:
◄◄ | ◄ | 2001. | 2002. | 2003. | 2004. | 2005. | 2006. | 2007. | 2008. | 2009. | ► | ►► |
Decenije:
◄ | 1970-e | 1980-e | 1990-e | 2000-e | 2010-e | 2020-e | 2030-e | ► |
Vijekovi: |
Gregorijanski kalendar | 2005 MMV |
Ab Urbe condita | 2758 |
Asirski kalendar | 6755 |
Bahá'í kalendar | 161–162 |
Bengalski kalendar | 1412 |
Berberski kalendar | 2955 |
Budistički kalendar | 2549 |
Burmanski kalendar | 1367 |
Bizantijski kalendar | 7513–7514 |
Kineski kalendar | 甲申年 (Drveni Majmun) 4701 ili 4641 — do — 乙酉年 (Drveni Pijetao) 4702 ili 4642 |
Koptski kalendar | 1721–1722 |
Diskordijanski kalendar | 3171 |
Etiopijski kalendar | 1997–1998 |
Hebrejski kalendar | 5765–5766 |
Hinduski kalendari | |
- Vikram Samvat | 2061–2062 |
- Šaka Samvat | 1927–1928 |
- Kali Juga | 5106–5107 |
Holocenski kalendar | 12005 |
Igbo kalendar | 1005–1006 |
Iranski kalendar | 1383–1384 |
Islamski kalendar | 1425–1426 |
Džuče kalendar | 94 |
Julijanski kalendar | Gregorijanski minus 13 dana |
Korejski kalendar | 4338 |
Minguo kalendar | Tajvan 94 民國94年 |
Tajlandski solarni kalendar | 2548 |
Unixovo vrijeme | 1104537600–1136073599 |
2005. (MMV) je uobičajena godina koja počinje u subotu po gregorijanskom kalendaru, 2005. godina Common Era (CE) i Anno Domini (AD), 5. godina 3. milenija i 21. stoljeća, i 6. godina decenije 2000-ih.
2005. je proglašena za Međunarodnu godinu sporta i fizičkog vaspitanja i za Međunarodnu godinu mikrokredita. Početak 2005. godine označio je i kraj Međunarodne decenije starosjedilaca svijeta (1995–2005).
Događaji
[uredi | uredi izvor]Januar
[uredi | uredi izvor]- 6. januar - Kina oficijelno prešla cifru od 1 300.000.000 stanovnika.
- 14. januar -Svemirska sonda Huygens spustila se na Titan, najveći mjesec planeta Saturn.
- 16. januar - Stjepan Mesić po drugi put izabran za predsjednika Hrvatske.
- 23. januar - Viktor Jusjtjenko izabran za predsjednika Ukrajine.
- 24. januar - Julia Timošenko postaje premijer Ukrajine.
Februar
[uredi | uredi izvor]- 14. februar - Pokrenut je Youtube.
Mart
[uredi | uredi izvor]- 12. mart - Carolus Papoulias izabran za predsjednika Grčke.
April
[uredi | uredi izvor]- 2. april - Umro papa Ivan Pavao II
- 8. april - Izdata 5.04 (Hoary Hedgehog) verzija Ubuntu Linuxa.
- 4. april - General Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) Srbije Sreten Lukić dobrovoljno se predao ICTY-u, pred kojim je optužen za ratne zločine počinjene tokom sukoba na Kosovu 1999. godine.
- 15. april - U teškoj saobraćajnoj nesreći koja se desila u Srbiji, na putu Zrenjanin - Novi Sad, kada je autobus zrenjaninske firme "Autobanat" pao u rijeku Tisu, poginulo više od deset osoba a oko petnaest je teže i lakše povrijeđeno.Predsjednik Srbije, Boris Tadić, iste večeri posjetio povrijeđene u zrenjaninskoj bolnici.
- 19. april - Joseph Ratzinger izabran za novog papu Benedikta XVI
- 27. april - U francuskom gradu Toulouseu održan je prvi let Airbusa A380, trenutno najvećeg putničkog aviona na svijetu.
Maj
[uredi | uredi izvor]- 25. maj - Nogometni klub Liverpool F.C. osvojo UEFA Ligu prvaka pobijedivši AC Milan rezultatom 3:1 nakon izvođenja jedanaesteraca u finalu odigranom u Istanbulu.
- 26. maj - Pretoria, glavni grad Južnoafričke Republike, preimenovan u Tshwane, od strane South African Geographical Names Council (SAGNC). Zvanično, promjena nije još na snazi.
Juni
[uredi | uredi izvor]- 13. juni - U januaru započeto suđenje pjevaču Michaelu Jacksonu završeno je oslobađajućom presudom u svih 10 optužbi za otmicu i zlostavljanje djece.
- 18. juni - Održan prvi međunarodni Festival pjesme i sevdaha "Rade Jovanović" u Goraždu.
Juli
[uredi | uredi izvor]- 7. juli - U samoubilačkim napadima na tri vagona podzemne željeznice i jedan autobus u Londonu poginulo 56 osoba.
- 23. juli - Višestruke eksplozije pogodile turističko odredište Sharm el-Sheik u Egiptu ubivši više od 60 osoba.
August
[uredi | uredi izvor]- 6. august - otvoreno deseto Svjetsko prvenstvo u atletici 2005. u Helsinkiju;
- 2. august - Vojni udar srušio predsjednika Maaouiya Ould Sid Ahmed Tayu s vlasti Mauritanije.
- 12. august - U atentatu u Colombu ubijen ministar vanjskih poslova Šri Lanke Lakshman Kadirgamar.
- 14. august - U padu kiparskog putničkog aviona Boeing 737 kraj Atine poginule 122 osobe.
- 14. august - završeno deseto Svjetsko prvenstvo u atletici 2005. u Helsinkiju;
- 29. august - Uragan Katrina pogodio američku obalu Meksičkog zaliva i gotovo potpuno poplavio grad New Orleans, Louisiana; poginulo više od hiljadu osoba a pola miliona moralo napustiti svoje domove.
Septembar
[uredi | uredi izvor]Oktobar
[uredi | uredi izvor]- 8. oktobar - U potresu jačine 7,6 stepeni Richterove skale koji je pogodio dijelove Pakistana, Indije i Afganistana poginulo više od 80.000 ljudi, od kojih oko 17.000 djece, a oko 79.500 osoba povrijeđeno. Broj beskućnika dostigao je oko 3,3 miliona ljudi.
- 13. oktobar - Izdata 5.10 (Breezy Badger) verzija Ubuntu Linuxa.
- 19. oktobar - Otpočelo suđenje Sadamu Huseinu za zločine počinjene tokom njegove vladavine.
Novembar
[uredi | uredi izvor]- 22. novembar - Angela Merkel izabrana za kancelara Njemačke i time postaje prvi ženski njemački kancelar.
- 27. novembar - Obavljena prva transplantacija lica u Amiens, Francuska.
- 28. novembar - Izraelski mediji saopštile glavne tačke državnog plana izraelske političke partije Kadima.
- 29. novembar - Nova "Komunistička Partija Hrvatske" (KPH) osnovana u Vukovaru.
- 4. decembar - Hrvatska teniska reprezenatacija osvojila Davis Cup pobijedivši Slovačku u Bratislavi rezultatom 3:2 i po prvi puta u historiji osvojila Davis Cup.
Decembar
[uredi | uredi izvor]- 7. decembar - Haški bjegunac, hrvatski general Ante Gotovina, uhapšen u Španiji na Kanarskim ostrvima. On je bio u bjekstvu od jula 2001. zbog optužbi Haškog tribunala za zločine protiv čovječnosti nad Srbima tokom vojne operacije "Oluja".
- 22. decembar - Izdata 3.1 r1 verzija Debian Linux distribucije.
2005. u temama
[uredi | uredi izvor]Ovaj odlomak potrebno je proširiti. |
Rođeni
[uredi | uredi izvor]- 8. april - Leah Isadora, norveška princeza
- 26. juni - Alexia, holandska princeza
- 15. oktobar - Kristian, danski princ
- 31. oktobar - Leonor, španska princeza
- 3. decembar - Sverre Magnus, norveški princ
Umrli
[uredi | uredi izvor]Januar
[uredi | uredi izvor]- 1. januar - Shirley Chisholm, američka političarka
- 4. januar - Ali Radi al-Haidari, guverner Bagdada (ubijen)
- 7. januar - Rosemary Kennedy, sestra Johna F. Kennedyja
- 8. januar – Suvad Katana, bosanskohercegovački nogometaš
- 10. januar
- Spencer Dryden, američki muzičar, bubnjar Jefferson Airplanea
- Joséphine-Charlotte, belgijska princeza
- Ilija Antunović, narodni heroj Jugoslavije.
- 12. januar - Amrish Puri, indijski glumac
- 15. januar
- Sven Christer Swahn, švedski pisac
- Ruth Warrick, američka glumica
- 17. januar
- Lennart Rodhe, švedski umjetnik
- Virginia Mayo, američka glumica
- Zhao Ziyang, kineski političar
- 18. januar - Lamont Bentley, američki glumac (saobraćajna nesreća)
- 20. januar
- Parveen Babi, indijski glumac
- Per Borten, norveški političar, premijer 1965-1971
- 22. januar - William Deakin, britanski historičar
- 24. januar - Svenerik Perzon, švedski glumac
- 25. januar - Philip Johnson, američki arhitekt
- 29. januar - Ephraim Kishon, izraelski humorist i pisac
Februar
[uredi | uredi izvor]- 2. februar - Max Schmeling, njemački bokser
- 3. februar - Malou Hallström, švedska glumica
- 3. februar - Zurab Žvanija, gruzijski političar
- 4. februar - Šamil Basajev, čečenski pobunjenik
- 4. februar - Ossie Davis, američki glumac, režiser i producent
- 5. februar - Gnassingbe Eyadéma, predsjednik Toga
- 6. februar - Lazar Berman, ruski pijanist
- 6. februar - Merle Kilgore američki muzičar i menadžer
- 8. februar - Jimmy Smith, američki muzičar
- 9. februar - Märit Andersson, švedski režiser i novinar
- 10. februar - Arthur Miller, američki pisac
- 12. februar - Sammi Smith, američki muzičar
- 14. februar - Sixten Ehrling, švedski dirigent
- 14. februar - Rafik Hariri, premijer Libana 1992-1998 i 2000-2004 (ubijen)
- 15. februar - Sven Rydenfelt, švedski političar i ekonomista
- 20. februar - Sandra Dee, američka glumica i pjevačica
- 20. februar - John Raitt, američki pjevač
- 20. februar - Hunter S. Thompson, američki pisac (samoubistvo)
- 22. februar - Dionísio Ribeiro Filho, brazilski političar (ubijen)
- 22. februar - Eun-ju Lee, južnokorejski glumac (samoubistvo)
- 22. februar - Åke Strömmer, švedski sportski novinar
- 25. februar - Peter Benenson, britanski advokat, osnivač Amnesty Internationala
- 27. februar - Jörgen Fogelquist, švedski umjetnik
Mart
[uredi | uredi izvor]- 4. mart - Jurij Kravčenko, bivši ministar unutrašnjih poslova Ukrajine (samoubistvo)
- 6. mart - Hans Bethe, njemačko-američki fizičar
- 6. mart - Gladys Marin, čileanski političar
- 8. mart - Aslan Mašadov, čečenijski političar, predsjednik Čečenije 1997.-2005. (ubijen)
- 9. mart - Chris LeDoux, američki country-muzičar
- 10. mart - Danny Joe Brown, američki pjevač, član u Molly Hatchet
- 16. mart - Ralph Erskine, britanski arhitekt
- 17. mart - George Kennan, američki politički analitičar
- 21. mart - Bobby Short, američki pjevač
- 21. mart - Jeff Weise, američki tinejdžer, odgovoran za Red Lake High School-masakar
- 22. mart - Kenzo Tange, japanski arhitekt
- 24. mart - Mare Kandre, švedski pisac
- 26. mart - James Callaghan, britanski premier 1976-1979.
- 26. mart - Paul Hester, australijski muzičar, bubnjar u Crowded House (samoubistvo)
- 27. mart - Bengt Bedrup, švedski novinar
April
[uredi | uredi izvor]- 1. april - Jack Keller, američki tekstopisac i muzički producent
- 2. april - Papa Ivan Pavao II, Karol Wojtyla, papa 1978-2005.
- 5. april - Saul Bellow, američki književnik, dobitnik Nobelove nagrade 1976.
- 6. april - Rainier III od Monaka, princ od Monaka
- 9. april - Yvonne Vera, zimbabvejski pisac
- 9. april - Andrea Dworkin, 5američki pisac
- 13. april - Johnnie Johnson, američki rock'n'roll-pionir
- 14. april - Lothar Lindtner, norveški glumac i pjevač
- 18. april - Olle Bengtsson, švedski bokser
- 19. april - Stan Levey, američki muzičar
- 19. april - Bryan Ottoson, američki muzičar, gitarist u American Head Chargeu
- 19. april - Niels-Henning Ørsted Pedersen, danski muzičar
- 20. april - Inday Ba, britanski glumac
- 22. april - Sir Eduardo Paolozzi, britanski umjetnik
- 23. april - Sir John Mills, britanski glumac
- 23. april - Romano Scarpa, italijanski Disney-crtač
- 24. april - Ezer Weizman, izraelski političar, predsjednik 1993–2000.
- 26. april - Maria Schell, austrijska glumica
- 30. april - Sven Romanus, švedski ministar
Maj
[uredi | uredi izvor]- 2. maj - Robert Hunter, kanadski novinar i političar, jedan od osnivača organizacije Greenpeace
- 2. maj - Börje Nyberg, švedski glumac i režiser
- 6. maj - Joe Grant, Disneyjev umjetnik
- 8. maj - Nasrat Parsa, afganistanski pjevač (ubijen)
- 12. maj - Martin Lings, engleski pisac, naučnik i filozof
- 12. maj - Monica Zetterlund, švedska glumica i pjevačica
- 13. maj - Gunnar Nilsson, švedski bokser
- 14. maj - Jimmy Martin, američki pjevač i gitarista
- 18. maj - Arne Augustsson, švedski glumac
- 20. maj - Paul Ricœur, francuski filozof
- 23. maj - Wael Rubaies, irački savjetnik premiera (ubijen)
- 24. maj - Björn Rönnquist, švedski umjetnik
- 25. maj - Ismail Merchant, indijski filmski producent
- 26. maj - Eddie Albert, američki glumac
- 27. maj - Max Lundgren, švedski pisac
- 29. maj - Oscar Brown J:r, američki pjevač i tekstopisac
Juni
[uredi | uredi izvor]- 1. juni - George Mikan, američki košarkaš
- 6. juni - Anne Bancroft, američka glumica
- 6. juni - Dana Elcar, američka glumica
- 11. juni - Vasco Gonçalves, portugalski general
- 12. juni - Ingrid Schrewelius, švedski modni žurnalist i TV-saradnica
- 13. juni - Álvaro Cunhal, predsjednik komunističke partije Portugala
- 15. juni - Alassio Galetti, italijanski profesionalni biciklista
- 16. juni - Per Henrik Wallin, švedski pianist
- 18. juni - Hans Nestius, švedski novinar i pisac
- 18. juni - Chris Griffin, američki muzičar
- 19. juni - Totta Näslund, švedski pjevač i muzičar
- 20. juni - Jack S. Kilby, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade 2000.
- 21. juni - Jaime Sin, filipinski biskop, kardinal 1976.
Juli
[uredi | uredi izvor]- 1. juli - Renaldo "Obie" Benson, američki pjevač Four Topsa
- 1. juli - Luther Vandross, američki R&B-pjevač
- 3. juli - Džafer Obradović, bosanskohercegovački književni kritičar, esejist i publicist
- 3. juli - Siv Ericks, švedska glumica
- 6. juli - Evan Hunter, (Ed McBain), američki pisac
- 6. juli - Claude Simon, francuski pisac
- 11. juli - Frances Langford, američka pjevačica
- 13. juli - Mathias Henrikson, švedski glumac
- 17. juli - Geraldine Fitzgerald, američka glumica
- 17. juli - Edward Heath, britanski premier 1970-1974
- 17. juli - Tommy Johnson, švedski glumac
- 18. juli - William Westmoreland, američki general
- 20. juli - James Doohan, kanadski glumac
- 21. juli - John Baldry (Long John Baldry), britanski muzičar
- 22. juli - Jean Charles de Menezes, brazilski električar nastanjen u Londonu (ubijen od strane policije)
- 29. juli - Hildegarde, američka pjevačica
- 29. juli - Al McKibbon, američki muzičar
- 30. juli - John Garang, vođa gerile u Sudanu (avionska nesreća)
- 31. juli - Wim Duisenberg, holandski političar
August
[uredi | uredi izvor]- 1. august - Kralj Fahd bin Abdul Aziz, Saudijska Arabija
- 2. august - Jay S. Hammond, guverner Aljaske 1974-1982
- 3. august - Mahmoud Ahmadinejad postao šesti predsjednik Irana
- 6. august - Robin Cook, bivši britanski ministar vanjskih poslova
- 6. august - Ibrahim Ferrer, kubanski pjevač u Buena Vista Social Club
- 7. august - Peter Jennings, saradnik američke tv-kompanije ABC
- 8. august - Barbara Bel Geddes, američka glumica
- 9. august - Matthew McGrory, američki glumac
- 10. august - Emery "Detroit Junior" Williams, američki muzičar
- 12. august - Lakshman Kadirgamar, ministar vanjskih poslova Šri Lanke 1994-2001 i 2004.-2005. (ubijen)
- 12. august - Charlie Norman, švedski pianist
- 13. august - David Lange, predsjednik vlade Novi Zeland 1984-1989
- 15. august - James Dougherty, američki detektiv i političar, Marilyn Monroes prvi muž
- 16. august - Roger Schutz, brat Roger, švicarski fratar, osnivač samostana Taizé (ubijen)
- 16. august - Vassar Clements, američki muzičar
- 23. august - Brock Peters, američki glumac
- 28. august - Hans Clarin njemački glumac
Septembar
[uredi | uredi izvor]- 1. septembar - R.L. Burnside, američki muzičar
- 2. septembar - Bob Denver, američki glumac
- 2. septembar - Erik Frank, švedski kompozitor i muzičar
- 3. septembar - William Rehnquist, američki pravnik, predsjednik Višeg suda USA 1986.-2005.
- 4. septembar - Bo Alm, švedski sportski novinar
- 5. septembar - Rizal Nurdin, guverner Sumatera Utara
- 5. septembar - Raja Inal Siregar, bivši guverner Sumatera Utara
- 6. septembar - Eugenia Charles, predsjednica vlade Dominikanske Republike 1990-1995
- 13. septembar - Julio César Turbay Ayala, predsjednik Kolumbije 1978-1982
- 14. septembar - Robert Wise, američki filmski režiser i producent
- 15. septembar - Aleksandar Ravlić, bosanskohercegovački novinar i fotograf
- 15. septembar - Sidney Luft, američki filmski producent
- 20. septembar - Simon Wiesenthal, poznati "lovac na naciste"
- 22. septembar - Leavander Johnson, američki bokser
Oktobar
[uredi | uredi izvor]- 2. oktobar - August Wilson, američki pozorišni pisac
- 3. oktobar - Ronnie Barker, britanski glumac i komičar
- 10. oktobar- Milton Obote, bivši predsjednik Ugande
- 11. oktobar - Sergio Citti,italijanski filmski režiser i pisac
- 12. oktobar - Ghazi Kanaan, ministar unutrašnjih poslova Sirije (samoubistvo)
- 16. oktobar - Inger Wahlöö, švedski novinar i pisac
- 17. oktobar - Ba Jin, kineski pisac
- 18. oktobar - Alexander Jakovlev, ruski ekonomista i saradnik Michaila Gorbatjova
- 19. oktobar - Luis Adolfo Siles Salinas, predsjednik Bolivije 1969.
- 20. oktobar - Shirley Horn, američka muzičarka
- 22. oktobar - Yon Hyong Muk, bivši šef vlade Sjeverne Koreje
- 24. oktobar - Rosa Parks, borac za građanska prava američkih crnaca
- 24. oktobar - José Azcona del Hoyo, bivši predsjednik Hondurasa
- 31. oktobar - John "Beatz" Holohan, američki bubnjar (saobraćajna nesreća)
Novembar
[uredi | uredi izvor]- 1. novembar - Skitch Henderson, američki dirigent
- 1. novembar - Michael Piller, američki producent
- 3. novembar - Kent Andersson, švedski glumac
- 5. novembar - John Fowles, britanski književnik
- 8. novembar - Bo Högberg, švedski bokser
- 9. novembar - K. R. Narayanan, indijski predsjednik 1997-2002
- 10. novembar - Roland Schütt, švedski književnik
- 11. novembar - Patrick Lichfield, britanski fotograf
- 11. novembar - Izzat Ibrahim al-Douri, irački dopredsjednik
- 16. novembar - Ralph Edwards, američki radio- i tv-producent
- 19. novembar - Erik Balling, danski režiser
- 20. novembar - Chris Whitley, američki pjevač i tekstopisac
- 21. novembar - Gustaf Olivecrona, švedski novinar
- 23. novembar - Constance Cummings, američki glumac
- 24. novembar - Pat Morita, američki glumac
- 25. novembar - Đorđe Kisić, bosanskohercegovački muzičar
- 27. novembar - Jocelyn Brando, američka glumica
- 30. novembar - Mikael "Micke" Dubois, švedski komičar, glumac i pjevač (samoubistvo)
Decembar
[uredi | uredi izvor]- 2. decembar - Gösta Carlsson, švedski rukometaš
- 2. decembar - Umrla je Dejm Ališja Markova (94), jedna od najslavnijih balerina dvadesetog vijeka, koja je osnovala i vodila Engleski nacionalni balet.
- 10. decembar - Richard Pryor, američki glumac i komičar
- 10. decembar - Eugene McCarthy,američki senator
- 14. decembar - Annette Stroyberg, danska glumica
- 16. decembar - John Spencer, američki glumac
- 17. decembar - Jack Anderson, američki novinar