Progon i nasilje nad muslimanima Mjanmara

S Wikipedije, slobodne enciklopedije

Religija u Mjanmaru (Pew 2010)[1]

  Budizam (80%)
  Mjanmarske narodne religije (6%)
  Protestantizam (5%)
  Islam (4%)
  Katoličanstvo (2%)
  Hinduizam (2%)
  Ostalo (1%)

Progon i nasilje nad muslimanima Mjanmara je proces koji se tokom dužeg vremenskog perioda provodi nad muslimanima ove budističke države.[2] Mjanmar, nekadašnja Burma, država je u Jugoistočnoj Aziji u kojoj je budizam religija većine stanovništva dok muslimani čine značajnu manjinu. Dok su muslimani politički bili zastupljeni u Vladi premijera U Nua, situacija se dramatično pogoršala nakon državnog udara iz 1962. godine. Izuzev nekolicine koji su zadržali svoje položaje, većina muslimanskih predstavnika su smijenjeni sa svojih položaja u vladi i vojsci. Takvo stanje se institucionizovalo 1982. kada je burmanska vlada donijela na snagu propise kojima se uskraćuje državljanstvo svima koji nisu mogli dokazati burmansko porijeklo iz perioda prije 1823. godine.[3][4] S obzirom da u takvoj situaciji nisu mogli ispuniti postavljene uslove, većina muslimana u toj državi lišeno je državljanstva i izbornog prava iako su u Mjanmaru živjeli po nekoliko generacija.

Najbrojniju skupinu muslimana u Mjanmaru čine pripadnici Rohingya naroda. Ovaj narod se našao na meti najgorih progona mjanmarskog vojnog režima. Izvještaj Ujedinjenih nacija navodi da su Rohingya muslimani jedan od najprogonjenijih naroda na svijetu. Od 1948. godine vlade Burme, odnosno Mjanmara, izvršile su 13 vojnih operacija protiv ovog naroda (uključujući periode 1975, 1978, 1989, 1991/92. i 2002. godine).[5] Tokom ovih operacija, mjanmarske snage bezbjednosti oduzimale su posjede Rohingya, palile njihove džamije i počinile široko rasprostranjeno nasilje i pljačke, paljevine i silovanje pripadnika ovog naroda.[5]

Pa i pored vojnih operacija uperenih protiv ovog nebudističkog naroda, Rohingye su podvrgnute čestoj krađi imovine i iznuđenju iste od strane vlasti, a mnogi su izloženi prinudnom radu.[6] U nekim slučajevima, zemljište koje je oduzeto Rohingyama konfiskovano je i dodijeljeno lokalnom budističkom stanovništvu.[6]

Historija[uredi | uredi izvor]

Rohingya narod živi na teritoriji današnjeg Mjanmara od 11. vijeka. Podatak o prvom muslimanu dokumentiran u historiji Burme (zabilježeno u Hmannan Yazawinu) vezan je za Byat Wia, koji potiče iz perioda vladavine Mona, kralja Thatona, otprilike iz perioda 1050. godine.[7] Dvojica sinova njegovog brata, poznate kao braća Shwe Byin, ubijena su kao djeca zbog svoje islamske vjere ili zbog odbijanja prinudnog rada.[8] Ovaj podatak je zabilježen u hronici Glass Palace Chronicle kralja Burme, pri čemu se navodi da dječaci nisu više vjerovali.[9] Tokom rata, kralj Kyansittha poslao je lovca snajperistu da ih ubije.[10][11]

Progoni prije savremenog doba[uredi | uredi izvor]

Burmanski kralj Bayinnaung (1550–1581) nametnuo je razna ograničenja muslimanskom stanovništvu iako nije bilo slučajeva stvarnog progona. Godine 1559, nakon osvajanja Pegua (sadašnjeg grada Bagoa), Bayinnaung je zabranio klanje životinja na islamski način, čime je zabranio muslimanima da konzumiraju halal meso. Također je zabranio obavljanje Kurban-bajrama i klanje kurbana.

U 17. vijeku, indijski muslimani koji žive u Arakanu su masakrirani, a nad njima su vršeni progoni. Ovi muslimani su se na ovo područje naselili zajedno sa Shah Shujom, mogulskim vladarom koji je pobjegao iz Indije nakon što je izgubio u sukobu koji se vodio na području Mogulskog carstva. U početku, arakanski pirat Sandathudama (1652–1687), koji je bio lokalni gusar Chittagonga i Arakana, dozvolio je Shuju i njegovim sljedbenicima da se tamo nastane. Nakon što je nastao spor između Sandatudame i Shuja, Sandutudama je ubio većinu Shujaovih sljedbenika, a sâm Shuja uspio je pobjeći od masakra.[12][13][14][15][16][17][18]

Kralj Burme Bodawpaya (1782–1819) uhapsio je četiri istaknuta burmanska muslimanska imama iz Myedua i ubio ih u glavnom gradu Ava, nakon što su odbili jesti svinjetinu koja je muslimanima strogo zabranjena.[19]

Britanska vladavina[uredi | uredi izvor]

Prema podacima iz 1921. godine, muslimansko stanovništvo Burme iznosilo je oko 500.000 stanovnika.[20] Tokom britanske vladavine, burmanski muslimani smatrani su "indijskim" muslimanima, jer je većina Indijaca koji su u to doba živjeli u Burmi muslimani iako su se burmanski muslimani po mnogo čemu razlikovali od indijskih muslimana. Tako su indijski muslimani i hindusi kao i burmanski muslimani koji su smatrani Indijcima, kolektivno poznati pod nazivom "Kala".[21]

Poslije prvog svjetskog rata, došlo je do porasta antiindijskog osjećanja.[22] Postojalo je nekoliko razloga za takvo antiindijsko i antimuslimansko raspoloženje u tadašnjoj Burmi. U Indiji, vladajuće Mogalsko carstvo progonilo je mnoge budiste. Postojala je značajna konkurencija između indijskih migranata, koji su bili spremni da za manje novce rade u odnosu na Burmance. Velika depresija je intenzivirala ovu situaciju koja je još u većoj mjeri uticala na antiindijsko raspoloženje.[21][23]

1930. godine potaknuti su antiindijski nemiri vezani uz problem rada u luci Yangon. Nakon što su indijski lučki radnici stupili u štrajk, britanska firma Stevedores pokušala je da uguši štrajk zapošljavanjem burmanskih radnika. Shvativši da će izgubiti posao, indijski radnici su se vratili na posao zbog čega su otpušteni prethodno angažovani burmanski radnici. Zbog novonastale situacije burmanski radnici su optužili indijske nakog čega je izbila pobuna. U luci je ubijeno najmanje 200 indijskih radnika a njih oko 2.000 je povređeno. Neredi su se brzo proširili širom Mjanmara (Burme) pri čemu su ciljevi bili Indijci i Muslimani.[21][24]

Godine 1938. u Mjanmaru su ponovo izbili antimuslimanski nemiri. Moshe Yegar piše da su nerede raspirivali antibritanski i nacionalistički osjećaji a u javnosti su predstavljeni kao antimuslimanski kako ne bi izazivali odgovor Britanaca. Ipak, britanska vlada je reagovala na nemire i demonstracije. Mjanmarske novine su tokom nereda vršile agitaciju protiv muslimana i Britanaca.[24][25][26]

Japanska vladavina[uredi | uredi izvor]

Panglong, grad u Britanskoj Burmi naseljen muslimanima je u potpunosti uništen tokom japanske invazije na Burmu. Ma Guanggui, pripadnik muslimanskog naroda Hui postaje vođa samoodbrambenih snaga Panglonga formiranih od stane Su a po naredbi kineskog Kuomintanga kako bi se borili protiv japanske invazije na Panglong 1942. godine. Palong sa preko 200 domaćinstava biva uništen a izbjeglo stanovništvo se sklanja u Yunnan i Kokang. Tokom drugog svjetskog rata, Japanci su lahko osvojili područja koja su naseljavale Rohinje[27][28][29] porazivši ih pri čemu je oko 40.000 pripadnika ovog naroda uspjelo pobjeći u Chittagong nakon ponovnog masakra od strane burmanskih i japanskih snaga.[30]

Također pogledajte[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Pew Research Center's Religion & Public Life Project: Burma Arhivirano 10. 10. 2017. na Wayback Machine. Pew Research Center. 2010.
  2. ^ Jesudas M. Athyal (2015). "Myanmar (Burma)". Religion in Southeast Asia: An Encyclopedia of Faiths and Cultures: An Encyclopedia of Faiths and Cultures. ABC-CLIO. str. 194.
  3. ^ "The Government Could Have Stopped This", str. 5. Human Rights Watch. august 2012.
  4. ^ Selth, 2003 i 9.
  5. ^ a b Selth, 2003 i 12–13.
  6. ^ a b Selth, 2003 i 13.
  7. ^ Pe Maung Tin and G. H. Luce, The Glass Palace Chronicle of the Kings of Burma, Rangoon University Press, Rangoon, Burma, januar 1960.
  8. ^ Yegar, Moshe The Muslims of Burma: a Study of a Minority Group, Otto Harrassowitz, Wiesbaden, 1972; str. 2, 3. pasus.
  9. ^ Pe Maung Tin and G. H. Luce, The Glass Palace Chronicle of the Kings of Burma, str. 83, 3. pasus, 2. i 3. red.
  10. ^ Yegar Muslims; str. 2, 1. i 2. red.
  11. ^ Pe Maung Tin and G. H. Luce, The Glass Palace Chronicle of the Kings of Burma, str. 103, 3. pasus.
  12. ^ Yegar Muslims; str. 21, 2. pasus; str. 22–24.
  13. ^ Colonel Ba Shin, Coming of Islam to Burma down to 1700 AD, Lecture at the Asia History Congress. New Delhi: Azad Bhavan 1961 Mimo.
  14. ^ H. R. Spearman, British Burma Gazetteer (Rangoon, 1880); I, str. 293–294.
  15. ^ Hall, History of South East Asia, str. 33–341.
  16. ^ Desai, A Pageant of Burmese History, str. 61–63.
  17. ^ Harvey, G. E. "The fate of Shah Shuja", 1661, JBRS, XII (aug 1922) str. 107–112.
  18. ^ The Peacock Throne: The Drama of Mogul India – Waldemar Hansen – Google Books. Books.google.co.in. Pristupljeno 10. 3. 2014.
  19. ^ Yegar Muslims; str. 12, 3. pasus.
  20. ^ Yegar Muslims; str. 29, 1. pasus i 1. fusnota; str. 31, 1, 2. i 11. red.
  21. ^ a b c Collis, Maurice, Trials in Burma
  22. ^ Yegar Muslims; str. 32.
  23. ^ Yegar Muslims; str. 111, 4. pasus, redovi 8–15; str. 27, 4. pasus, redovi 5–7; str. 31, 2. pasus; str. 32, 4. pasus.
  24. ^ a b Renaud, Egreteau (19. 10. 2009). "Burma (Myanmar) 1930-2007". SciencePo. Mass Violence and Resistance - Research Network. Arhivirano s originala, 24. 8. 2017. Pristupljeno 15. 1. 2019.
  25. ^ Democratic Voice of Burma, Media conference ( 19–20 July, Oslo) Burmese Media: Past, present and future by U Thaung (Mirror/Kyae Mon news paper Retired Chief Editor)
  26. ^ Yegar Muslims; p. 32, paragraph 4; p. 36, paragraph 1, lines 6, 7, 8, 9, 11, 12, 14, 15
  27. ^ Kurt Jonassohn (1999). Genocide and gross human rights violations: in comparative perspective. Transaction Publishers. str. 263. ISBN 0-7658-0417-4. Pristupljeno 15. 1. 2019.
  28. ^ Howard Adelman (2008). Protracted displacement in Asia: no place to call home. Ashgate Publishing, Ltd. str. 86. ISBN 0-7546-7238-7. Pristupljeno 15. 1. 2019.
  29. ^ Human Rights Watch (Organization) (2000). Burma/Bangladesh: Burmese refugees in Bangladesh: still no durable solution. Human Rights Watch. str. 6. Pristupljeno 15. 1. 2019.
  30. ^ Asian profile, Volume 21. Asian Research Service. 1993. str. 312. Pristupljeno 15. 1. 2019.

Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Progon_i_nasilje_nad_muslimanima_Mjanmara&oldid=3534124"