Zvonimir Radeljković
Zvonimir Radeljković | |
---|---|
Rođenje | |
Nacionalnost | Hrvat |
Zanimanje | anglist, književni historičar, književni kritičar, prevodilac |
Zvonimir Radeljković, (1943-2021) esejist, književni kritičar, književni prevodilac.[1] Rođen je u Tuzli, 26. 10. 1943. Studirao je i 1967. diplomirao na Filozofskom fakultetu u Sarajevu, na studijskoj grupi Anglistika-Germanistika. Magistrirao je na Univerzitetu Indiana (Bloomington, IN, USA) 1969. godine. Doktorirao je 1975. na Filozofskom fakultetu u Sarajevu sa disertacijom 'Toroov značaj u utemeljenju američke književne tradicije'. Preminuo je u Sarajevu 23. 02. 2021. godine.[2]
Biografija
[uredi | uredi izvor]Završio je studij anglistike i germanistike na Filozofskom fakultetu u Sarajevu 1967. Magistrirao je na Univerzitetu Indiana (SAD) 1969. Doktorsku disertaciju pod nazivom: Toroov značaj u utemeljenju američke književne tradicije odbranio je na Filozofskom fakultetu u Sarajevu 1975. Na Filozofskom fakultetu u Sarajevu izabran je za asistenta 1969, za docenta 1975, za vanrednog profesora 1981, a za redovnog profesora 1988. Uspostavio je prve univerzitetske programe i kolegije iz američkih studija i američke književnosti u bivšoj Jugoslaviji. Kao gostujući profesor predavao je na Grand Valley State University (SAD), te na univerzitetima u Zagrebu i Osijeku. Bio je dekan Filozofskog fakulteta u Sarajevu, šef Odsjeka za anglistiku, šefa Katedre za englesku i američku književnost, predsjednik Savjeta Filozofskog fakulteta, šefa Kolegija za postdiplomski studij iz književnosti, predsjednika Izdavačkog savjeta Fakulteta. Penzionisan je i imenovan za profesora emeritusa 2013.
Naučni doprinos Zvonimira Radeljkovića fokusiran je na američku i englesku književnost i kulturnu historiju (američki transcendentalizam, visoka moderna u američkoj poeziji i prozi, savremeni američki roman). Sa referatima je učestvovao na brojnim naučnim i stručnim skupovima u bivšoj Jugoslaviji, Velikoj Britaniji, Italiji, Norveškoj, Njemačkoj, Španiji i SAD-u. Objavio je veći broj radova u časopisima i naučnim edicijama (New York, Tübingen, Amsterdam, Ohio). Istaknut doprinos dao je u oblasti prevođenja i priređivanja većeg broja značajnih djela američke i engleske književnosti.
Bio je predsjednik Udruženja književnih prevodilaca BiH. Jedan je osnivača, a od 2010. predsjednik P.E.N. Centra Bosne i Hercegovine.
Bibliografija
[uredi | uredi izvor]Objavljene knjige:
- An American Reader (sa S. Koljevićem i N. Dimitrijevićem), Zavod za izdavanje udžbenika, Sarajevo, 1973.
- Ka američkoj književnoj tradiciji: Henri Dejvid Toro (Towards an American Literary Tradition: Henry David Thoreau), Svjetlost, Sarajevo, 1980.
- Snovi i jutra: dva stoljeća američke književnosti (Dreams and Mornings: Two Centuries of American Literature), Veselin Masleša, Sarajevo, 1989.
- Američki broj Zidnih novina, izbor i prevod, Zid, Sarajevo, 1995.
- American Topics (Američke teme), Buybook, Sarajevo, 2005[3]
Prijevodi
[uredi | uredi izvor]Prevodi s engleskog:
- Kenneth Rosen, ur, Čovjek koji će poslati kišne oblake, (The Man to Send Rainclouds), antologija savremenih pripovjedaka američkih Indijanaca, Svjetlost, Sarajevo, 1978.
- Joseph Conrad, Srce tame, (Heart of Darkness), kao dio zbirke novela naslovljene Tajfun, Svjetlost, 1980.
- Mary Hemingway, Kako je bilo, (How It Was), Svjetlost, Sarajevo, 1981.
- Ernest Hemingway, "Pod grebenom" ("Under the Ridge"), Ray Bradbury, "Izgnanici" ("The Exiles"), William Faulkner, "Ruža za Emily" ("A Rose for Emily"), Flannery O'Connor, "Teško je naći dobrog čovjeka" ("A Good Man Is Hard to Find"), Bobbie Ann Mason, "Mrtva priroda s lubenicama" ("Still Life With Watermelons”), Mark Helprin, "Palais De Justice", u: Antologiji američke novele XX stoljeća, ur. Mario Suško, Veselin Masleša, Sarajevo, dva izdanja: 1986 i 1990.
- Ralph Waldo Emerson, Društvo i osama (Society and Solitude), izbor iz Emersonovih Dnevnika i osam ogleda, Veselin Masleša, Sarajevo, 1987.
- Saul Bellow, Više ih umire od tuge, (More Die of Heatbreak), Veselin Masleša-Svjetlost, 1990.
- James Fenimore Cooper, Posljednji Mohikanac (The Last of the Mohicans), Svjetlost, Sarajevo, 1997.
- William Faulkner, Krik i bijes (The Sound and the Fury), Svjetlost, Sarajevo, 1999.
- T. S. Eliot, Pusta zemlja (The Waste Land, paralelni prijevod), Buybook, Sarajevo, 2004.
- Ezra Pound, Izabrane pjesme (paralelni prijevod ), PEN centar BiH, Sarajevo 2008.
- Ralph Ellison, Nevidljivi čovjek, Ex Libris, Rijeka, 2018.
Prevodi na engleski:
- Mirko Marjanović, Fra Petar Perica Vidić, monografija, prevod uvodnog teksta, 2004.
- Marko Vešović, Polish Cavalry (prevod zbirke poezije Poljska konjica), Prevod na engleski Radeljković i Omer Hadžiselimović, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Sarajevo, 2011.
- „Bosanski Isus - deset pjesama Nikole Šopa“, Spirit of Bosnia, Vol. 5, No. 2, april 2010, objavljeno na: http://www.spiritofbosnia.org/bs/volume-5-no-2-2010-april/nikola-sop%E2%80%99s-bosnian-jesus/[3]
Priređivanja
[uredi | uredi izvor]- Ernest Hemingway, Starac i more, Svjetlost, Sarajevo, pet izdanja od 1974. do 1985.
- James Fenimore Cooper, Posljednji Mohikanac (skraćeno izdanje), Svjetlost, Sarajevo, tri izdanja od 1980. do 1988.
- Walt Whitman, Vlati trave, Veselin Masleša, Sarajevo, 1984.
- John Steinbeck, Zemlji i nebu, Svjetlost, Sarajevo, 1986.
- William Faulkner, Svjetlost u augustu, Svjetlost, Sarajevo, 1988.[3]
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Spomenica 60. godišnjice Filozofskog fakulteta u Sarajevu (1950–2010), Filozofski fakultet, Sarajevo 2010, 35-36.
- Amerikanist u Sarajevu, zbornik radova u čast 60 godina života prof. Zvonimira Radeljkovića, Filozofski fakultet Sarajevo, Sarajevo 2003.
- Životopis Zvonimira Radeljkovića, predsjednika Pen centra za Bosnu i Hercegovinu [1]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Sarajevske Sveske". sveske.ba. Pristupljeno 16. 1. 2023.
- ^ "Univerzitet u Sarajevu". Univerzitet u Sarajevu. Pristupljeno 25. 1. 2023.
- ^ a b c "Univerzitet u Sarajevu". Univerzitet u Sarajevu. Pristupljeno 16. 1. 2023.
- Odsjek za anglistiku Filozofskog fakulteta u Sarajevu
- Dekani Filozofskog fakulteta u Sarajevu
- Bosanskohercegovački prevodioci
- Bosanskohercegovački književni kritičari
- Bosanskohercegovački historičari književnosti
- Članovi P.E.N. Centra Bosne i Hercegovine
- Profesori emeritusi Filozofskog fakulteta u Sarajevu
- Biografije, Tuzla
- Rođeni 1943.