Grabska džamija
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Grabska ili Hadži-Begzadova džamija nalazi se u banjalučkom naselju Grabu.
Historija[uredi | uredi izvor]
Izgrađena je 1528. Na džamiji su 1909. zazidane sofe i vjerovatno promijenjena unutrašnjost, o čemu nema podataka. Poslije zemljotresa 1969. džamija je porušena, izgrađena nova s betonskom munarom i betonskim sofama.
Rušenje[uredi | uredi izvor]
Minirana je i potpuno srušena 4. jula 1993. za vrijeme rata u Bosni i Hercegovini.[1]
Obnova[uredi | uredi izvor]
Otvorena 2008 godine. Obnovljeni objekat, gabaritnih dimenzija cca 8.05 x 12.45 metara, je sagrađen od opekarskih blokova, zidovima debljine cca 25, i sa novim dispozicionim rješenjem prostora džamije. Unutar objekta je izvedena armiranobetonska konstrukcija mahfila. Objekat nove džamije pokriven je jedinstvenim četverostrešnim krovištem, kao pokrov je primjenjen falcovani crijep.
Historijsko područje – Harem Grabske (Hadži Begzade) džamije sa česmama na Grabu u Banjoj Luci proglašeno je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. [2] Najveći dio ovih nišana u haremu je od mekanog kamena sa tipičnom formom «turbana» a pojedini su imali visoke umjetničke vrijednosti. Bilo je i kvalitetnih stela sa kaligrafijom te monumentalnih stubova od sedre bez ukrasa.
Česme su graditeljska cjelina atipičnog rješenja. Izgrađene su dvije česme, jedna do druge, obje u jednom zidu od kamena i na međusobnom razmaku od cca 180 cm. Druga neobičnost jeste u načinu dovođenja vode sa izvora. Izvori, kojima se česme opskrbljuju vodom, udaljeni su od česama oko 4 kilometra. Voda se ne dovodi čunkovima nego izgrađenim zasvođenim zidanim kanalima koji su visine oko 1,40 m.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
- Spisak džamija u Bosni i Hercegovini
- Spisak džamija u Banjoj Luci
- Spisak džamija u Banjoj Luci sagrađenih u 16. vijeku
- Banja Luka
- Ferhadija
- Arnaudija džamija
- Gazanferija džamija
- Ibrahim ef. Halilović
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Husedžinović i Arslanagić 2005, str. 578.
- ^ "Harem Grabske (Hadži Begzade) džamije sa česmama na Grabu". kons.gov.ba. Pristupljeno 13. 3. 2016.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Husedžinović, Sabira; Arslanagić, Dževahira (2005). Dokumenti opstanka: vrijednosti, značaj, rušenje i obnova kulturnog naslijeđa. Zenica: Muzej grada Zenice. ISBN 9958-9413-2-5.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
- www.preporod.com:Kako je rušena duša grada na Vrbasu - pdf Archived 2016-03-05 na Wayback Machine
- www.vrbas.be, Banjalučke džamije
Nedovršeni članak Grabska džamija, koji govori o džamijama, treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.