Jean, veliki vojvoda Luksemburga
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Jean | |
|---|---|
 | |
| Veliki vojvoda Luksemburga | |
| Vladavina | 12. novembar 1964 - 7. oktobar 2000 |
| Prethodnik | Charlotte |
| Nasljednik | Henri |
| Supružnik | Joséphine-Charlotte Belgijska |
| Djeca | Marie Astrid Luksemburška Henri, veliki vojvoda Luksemburga Jean Luksemburški Margaretha Luksemburška Guillaume Luksemburški |
| Dinastija | Burbon-Parma |
| Otac | Felix od Burbon-Parme |
| Majka | Charlotte, velika vojvotkinja Luksemburga |
| Rođenje | 5. januar 1921. Colmar-Berg, Luksemburg |
| Smrt | 23. april 2019 (98 godina) Luxembourg, Luksemburg |
Jean (Jean Benoît Guillaume Robert Antoine Louis Marie Adolphe Marc d'Aviano) bio je veliki vojvoda Luksemburga, vladao je od 1964. do 2000.
Mladost
[uredi | uredi izvor]Rođen je kao sin luksemburške velike vojvotkinje Charlotte i princa Felixa od Burbon-Parme. Među njegovim kumovima bio je papa Benedikt XV. Od samog rođenja bio je prestolonasljednik svoje majke. Osnovnu školu završio je u Luksemburgu, a srednju u rimokatoličkom koledžu u Ujedinjenom Kraljevstvu. Na svoj osamnaesti rođendan dobio je titulu velikog vojvode-nasljednika od Luksemburga.
Drugi svjetski rat
[uredi | uredi izvor]Dana 10. maja 1940. nacistička Njemačka je izvršila invaziju na Luksemburg. Velika vojvotkinja Charlotte je bila upozorena na neizbježnu invaziju, te su evakuisani noć prije. Potražili su sklonište u Parizu. Jean je otišau u Kanadu, gdje je studirao pravo i političke nauke na Univerzitetu Laval[1] u Kvebeku.
Pridružio se britanskoj vojsci kao volonter u novembru 1942. Učestvovao je u Bici za Normandiju 11. juna 1944, u Bici za Caen i oslobađanju Bruxellesa. Dana 10. septembra 1944. učestvovao je u oslobođenju Luksemburga, a zatim u invaziji na Njemačku.
Brak
[uredi | uredi izvor]Dana 9. aprila 1953. oženio je belgijsku princezu Joséphine-Charlotte, kćerku belgijskog kralja Leopolda III. S njom je imao tri sina i dvije kćerke. Ostao je udovac 2005. Njihova djeca su:
- Njena Carska i Kraljevska Visost, Marie-Astrid (rođena 1954), princeza od Luksemurga (i Burbon-Parme), princeza i nadvojvotkinja od Austrije, princeza od Ugarske, Hrvatske i Češke - udata za unuka austrijskog cara Karla
- Njegova Kraljevska Visost, Henri (rođen 1955), veliki vojvoda Luksemburga (princ od Burbon-Parme)
- Njegova Kraljevska Visost, Jean (rođen 1957), princ od Luksemburga (i Burbon-Parme)
- Njena Kraljevska Visost, Margaretha (rođena 1957), princeza od Luksemburga (i Burbon-Parme) i Lihtenštajna - udata za sina lihtenštajnskog kneza Franje Josipa II
- Njegova Kraljevska Visost, Guillaume (rođen 1963), princ od Luksemburga (i Burbon-Parme)
Vladavina
[uredi | uredi izvor]Jean je postao veliki vojvoda Luksemburga 1964. kada je njegova majka, velika vojvotkinja Charlotte, abdicirala nakon vladavine duge četiri desetljeća. Njegova puna vladarska titula glasila je: milošću Božijom, veliki vojvoda Luksemburga, vojvoda Nassaua, palatinski grof Rajne, grof Sayna, Königsteina, Katzenelnbogena i Dieza, burgrof Hammersteina, gospodar Mahlberga, Wiesbadena, Idsteina, Merenberga, Limburga i Eppsteina.
Godine 1986. Jean se, u svoje ime i ime svoje porodice, odrekao titule princa od Burbon-Parme, pošto je glava dinastije Burbon-Parma, Carlos-Hugo de Borbón-Parma y Borbón, proglasio brakove njegovih sinova morganatskim. Jeanov sin je, međutim, svom najstarijem sinu i prijestolonasljedniku Guillaumeu, dao titulu princa od Burbon-Parme.
Godine 1995. Jean je odredio da će titulu princa/princeze od Luksemburga imati samo zakonita djeca luksemburškog vladara i luksemburškog prijestolonasljednika rođena iz odobrenih brakova, da će patrilinearni potomci luksemburškog vladara koji nisu djeca prijestolonasljednika nositi titulu princa/princeze od Nassaua, te da će patrilinearni potomci luksemburškog vladara rođeni iz neodobrenih brakova nositi titulu grofa/grofice od Nassaua.
Veliki vojvoda Jean je počeo svoje ovlasti prenositi na sina 1998, a formalno je abdicirao 7. oktobra 2000. Preminuo je 23. aprila 2019.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
Normativna kontrola  |
|
|---|
- ↑ Bernier Arcand, Philippe (2022). "Les Bourbon-Parme dans les institutions d'enseignement du Québec". Histoire Québec (jezik: francuski). 28 (1): 24–28. ISSN 1201-4710.