Michel Eugène Chevreul
Michel Eugène Chevreul (31. august 1786. – 9. april 1889.) [1] je bio francuski hemičar čiji je rad uticao na nekoliko oblasti nauke, medicine i umjetnosti. Njegov rani rad sa životinjskim mastima [2] revolucionirao je proizvodnju sapuna i svijeća i doveo do njegove izolacije heptadekanske (margarne), stearinske i oleinske masne kiseline. U oblasti medicine, prvi je pokazao da dijabetičari izlučuju glukozu u urinu [3] i izolovao kreatin. [4] Doživio je 102 godine i bio je pionir na polju gerontologije. Njegove teorije o boji "dale su naučnu osnovu za impresionističko i neoimpresionističko slikarstvo." [5] On je jedan od 72 francuska naučnika, matematičara i inženjera čija su imena ispisana na Ajfelovom tornju; od njih 72, Chevreul je bio jedan od samo dvojice koji su još bili živi kada je Gustave Eiffel posadio francuski trobojnik na vrhu tornja 31. marta 1889. (drugi je bio Hippolyte Fizeau).
Chevreul je rođen u gradu Angersu u Francuskoj, gdje mu je otac bio ljekar. Chevreulov izvod iz matične knjige rođenih, koji se čuva u matičnoj knjizi Angersa, nosi potpis njegovog oca, djeda i pra-strica, koji su svi bili hirurzi.
Otprilike sa sedamnaest godina Chevreul je otišao u Pariz i ušao u hemijsku laboratoriju LN Vauquelina, nakon čega je postao njegov asistent u Muséum national d'histoire naturelle (Nacionalni muzej prirodne istorije) u Jardin des Plantes. Godine 1813. Chevreul je postavljen za profesora hemije na Liceju Karla Velikog, a potom je preuzeo i direktor Gobelinsovih tapiserija, gdje je provodio svoja istraživanja kontrasta boja. (1839. objavio je rezultate svog istraživanja pod naslovom De la loi du kontraste simultané des couleurs; Prevedeno je na engleski i objavljeno 1854. pod naslovom The Principles of Harmony and Contrast of Colors (Principi harmonije i kontrasta boja). Novi prijevod [6] pod naslovom O zakonu istovremenog kontrasta boja, s komentarima, dodatnim poglavljima i grafikama u boji od Dana Margulisa, pojavio se 2020. godine.) Godine 1826. Chevreul je postao član Akademije nauka, a iste godine je izabran za stranog člana Kraljevskog društva u Londonu, čiju je Copley medalju dobio 1857. godine. Godine 1829. izabran je za stranog člana Kraljevske švedske akademije nauka i za stranog počasnog člana Američke akademije nauka i umjetnosti 1868. [7]
Bilješke
[uredi | uredi izvor]- ^ McKenna, Charles. "Michel-Eugène Chevreul." The Catholic Encyclopedia. Vol. 3. New York: Robert Appleton Company, 1908. accessed 10 May 2008
- ^ Chevreul, M.E., Recherches sur les corps gras d'origine animale, F.G. Levrault, Paris, 1823
- ^ Chevreul, M.E. Note sur le Sucre de Diabetes, Annales de Chemie, Paris 1815
- ^ "An Introduction to Creatine". 2016-11-23.
- ^ Itten, Johannes, The Art of Color, New York, 1961
- ^ Chevreul, M.E., and Margulis, Dan On the Law of Simultaneous Contrast of Colors, MCW Publishing, 2020
- ^ "Book of Members, 1780–2010: Chapter C" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Pristupljeno 9 September 2016.
Reference
[uredi | uredi izvor]- Ovaj članak sadrži tekst publikacije koja je sada u javnom vlasništvu: Chisholm, Hugh, ured. (1911). "Chevreul, Michel Eugène". Encyclopædia Britannica (11. izd.). Cambridge University Press.