Eukarioti
Eukarioti | |
---|---|
Sistematika |
Eukarioti (grč. εὖ - eu = pravi + κάρυον - karyon = jezgro) su organizmi odnosno ćelije kod kojih je nasljedni materijal smješten u jedru obavijenom posebnom jedarnon membranom. U eukariotskoj ćeliji razvile su se i brojne ćelijske organele kojih nema kod prokariotskih organizama, među kojima su: endoplazmatski retikulum, Golđijev aparat, lizozomi i dr.[1][2]<
Eukarioti pripadaju taksonu Eukarya ili Eukaryota.[3][4][5] Eukarioti mogu se reproducirati i aseksualno putem mitoze i seksualno putem mejoze i spajanja gameta. U mitozi, od jedne ćelije dijeljenjem nastaju dvije genetički identične ćelije. U mejozi, nakon replikacije DNK slijede dva kruga podjele ćelije za proizvodnju četiri kćeri ćelije, od kojih je svaka sa polovinom broja hromosom[]a u odnosu na originalnu roditeljsku ćeliju (nastaju haploidne ćelije). One djeluju kao spolne ćelije (gameti – svaki gamet ima samo jedan iz svakog para hromosoma, svaki je jedinstvena genetička kombinacija oodgovarajućeg para roditeljskih hromosoma). To je rezultat genetičke rekombinacije tokom mejoze.
Domen Eukaryota je monofiletski i čini jedan od tri domena života. Ostala dva, Bacteria i Archaea, su prokarioti[6] i nemaju pomenuta svojstva. Eukarioti predstavljaju malu manjinu svih živih bića. Međutim, zbog mnogo veće količine, u ukupnoj količini biomase na Zemlji, procjenjuje se da su izjednačeni sa prokariotima.[7] Prvi eukarioti pojavili su se prije približno oko 1,6–2,1 milijarde godina (tokom eona proterozoik).
Filogenija
[uredi | uredi izvor]Eukaryota |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2007). Biologija 1. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-686-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Eds. (2005). Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB) Sarajevo. ISBN 9958-9344-1-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Youngson, Robert M. (2006). Collins Dictionary of Human Biology. Glasgow: HarperCollins. ISBN 0-00-722134-7.
- ^ Nelson, David L.; Cox, Michael M. (2005). Lehninger Principles of Biochemistry (4th izd.). New York: W.H. Freeman. ISBN 0-7167-4339-6.
- ^ Martin, E.A., ured. (1983). Macmillan Dictionary of Life Sciences (2nd izd.). London: Macmillan Press. ISBN 0-333-34867-2.
- ^ Zimmer, Carl (2016). "Scientists Unveil New 'Tree of Life'". The New York Times. Pristupljeno 11. 4. 2016.
- ^ Whitman W; Coleman D; Wiebe W (1998). "Prokaryotes: The unseen majority" (PDF). Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 95 (12): 6578–6583. Bibcode:1998PNAS...95.6578W. doi:10.1073/pnas.95.12.6578. PMC 33863. PMID 9618454.