Đorđe Andrejević Kun
Đorđe Andrejević Kun | |
---|---|
Rođenje | |
Smrt | 17. januar 1964 | (59 godina)
Zanimanje | slikar |
Godine aktivnosti | Španski građanski rat Narodnooslobodilačka borba |
Poznat(a) po | |
Supružnik/ci | Nada Andrejević Kun |
Nagrade |
Đorđe Andrejević Kun (rođen 31. marta 1904. u Wrocławu) bio je jugoslavenski i srpski slikar i grafičar, učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe i član Srpske akademije nauka i umetnosti.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je u porodici Veljka Andrejevića Kuna i žene Gertrude, porijeklom Njemice, kao četvrto od petoro djece. Otac Veljko je bio grafički majstor i prije nego što je došao u Njemačku, tu je izučio i graverski zanat. Postao je graver u jednom od najboljih grafičkih preduzeća u Nemačkoj. Umetničku crtu u Đorđu prvi je otkrio njegov berlinski učitelj.
Obrazovanje
[uredi | uredi izvor]Đorđe je sa porodicom došao u Beograd 1914, gde je završio štamparski zanat 1920, a zatim učio slikarstvo na Umjetničkoj školi u Beogradu 1920—1925. Zahvaljujući dobrotvoru beogradskom trgovcu Iliji Rankiću, Đorđe Andrejević Kun dobija stipendiju za slikarsko usavršavanje u Italiji. Boravio je u Veneciji, tamo je učio, slikao, obilazio muzeje i galerije – a zatim isto to u Firenci, Milanu i Rimu. U Italiji je proveo dvije godine pred platnima velikih majstora renesanse i baroka Mikelanđela, Tiziana, Veronesea, Tintoretta. Nakon Italije, Đorđe je nastavio studije u Parizu, gde je proučavao savremene umetnike Paul Cézanne, Modiglianija i bugarskog slikara Paskina, ali je i pronašao sebe i svoj stil. U Parizu je prodao svoje prve slike. Kun je krajem februara 1931. godine imao prvu samostalnu izložbu, na kojoj su preovladavale dvije njegove glavne teme: mrtva priroda i autoportret. Te iste godine Kun sa 27 godina na anonimnom konkursu za grb Grada Beograda, na kome je učestvovalo 56 umjetnika iz Jugoslavije, dobija prvu nagradu. Taj grb je i danas zvanični grb Beograda. Prelom u Kunovom stvaralaštvu nastaje 1934. godine, kada je održan Svjetski kongres pisaca u Moskvi na kome je izrečen pojam "socijalistički realizam". Tim pojmom je označeno da tema umjetničkog djela treba da bude svakodnevica radnika, kako bi im umjetnost pomogla u borbi protiv klasnog neprijatelja. S obzirom da je Kun po političkoj orijentaciji bio ljevičar, vratio se grafici kao najpogodnijem umjetničkom medijumu za ostvarenje tih zahteva.
Španski građanski rat
[uredi | uredi izvor]U tom periodu izdaje mapu grafika pod nazivom "Krvavo zlato" sa tematikom iz radničkog života. Iz Španije, kuda je otišao da se s tamošnjim patriotama bori protiv fašizma u Internacionalnim brigadama, donijeo je mapu grafika "Za slobodu".
Drugi svjetski rat
[uredi | uredi izvor]Posle oslobođenja objavio je mapu crteža "Partizani". Poznat je po monumentalnim realističnim kompozicijama i grafičkim mapama u kojima je prikazao zločine okupatora u vrijeme Drugog svjetskog rata i motive iz obnove i izgradnje zemlje. Tvorac je idejnih rješenja za ordenje i grb nove jugoslovenske države formirane 1943. godine na Drugom zasjedanju AVNOJ-a u Jajcu. Bio je profesor Akademije likovnih umjetnosti u Beogradu i rektor Umetničke akademije.[1]
Priznanja
[uredi | uredi izvor]U toku života i rada Đorđe Andrejević Kun je dobio mnoga priznanja, a najznačajnija su:
Nagrade
[uredi | uredi izvor]- 1931. Prva nagrada za grb Beograda,
- 1940. Nagrada za grafiku Državne štaparije u Beogradu,
- 1947. Prva nagrada za grafiku Komiteta za kulturu i umetnost vlade FNRJ,
- 1949. Prva nagrada za slikarstvo Predsedništva vlade FNRJ,
Odlikovanja
[uredi | uredi izvor]Galerija
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Član SANU Arhivirano 17. 12. 2013. na Wayback Machine, Pristupljeno 28. 3. 2013.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Rođeni 1904.
- Umrli 1964.
- Biografije, Wrocław
- Srbijanski slikari
- Srbijanski grafičari
- Jugoslavenski slikari
- Jugoslavenski grafičari
- Članovi SANU
- Srbijanski komunisti
- Jugoslavenski partizani
- Nosioci Partizanske spomenice 1941.
- Sahranjeni u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu
- Nosioci Ordena rada
- Nosioci Ordena zasluga za narod
- Nosioci Ordena za hrabrost