Ratni film
Ratni film je filmski žanr koji se bavi ratovanjem, obično o pomorskim, zračnim ili kopnenim bitkama, sa borbenim scenama u središtu drame. Snažno je povezan sa 20. vijekom.[1][2] Sudbonosna priroda scena bitaka znači da se ratni filmovi često završavaju njima. Teme koje se istražuju uključuju borbu, preživljavanje i bijeg, drugarstvo između vojnika, žrtvovanje, uzaludnost i nehumanost bitke, posljedice rata na društvo, te moralna i ljudska pitanja koja je rat pokrenuo. Ratni filmovi se često kategoriziraju prema svom miljeu, kao što je Korejski rat; najpopularnije teme su Drugi svjetski rat i američki građanski rat. Ispričane priče mogu biti fikcija, historijska drama ili biografije. Kritičari su primijetili sličnosti između vesterna i ratnog filma.
Nacije kao što su Kina, Indonezija, Japan i Rusija imaju svoje tradicije ratnog filma, usredsređene na sopstvene revolucionarne ratove, ali imaju različite oblike, od akcije i historijske drame do ratne romanse.
Podžanrovi, koji nisu nužno različiti, uključuju antiratne filmove, komediju, propagandu i dokumentarac. Postoje slični podžanrovi ratnog filma o određenim frontovima kao što su Zapadna pustinja Sjeverne Afrike i Pacifik u Drugom svjetskom ratu, Vijetnam ili Sovjetsko-Afganistanski rat; i filmovi smješteni u specifične domene rata, kao što su pješadija, zrak, na moru, u podmornicama ili u logorima za ratne zarobljenike. Žanr ratnog filma nije nužno strogo definisan: Američki filmski institut, na primjer, govori o "filmovima za borbu s Velikim ratom" bez pokušaja da ih klasifikuje.[3] Međutim, neki režiseri i kritičari ponudili su barem okvirne definicije. Režiser Sem Fuller je definisao žanr rekavši da je "cilj ratnog filma, bez obzira koliko ličan ili emocionalan, da natjera gledaoca da osjeti rat."[4] John Belton je identificirao četiri narativna elementa ratnog filma u kontekstu holivudske produkcije: a) suspenzija civilnog morala u vrijeme rata, b) primat kolektivnih ciljeva nad individualnim motivacijama, c) rivalstvo između muškaraca u pretežno muškoj grupi kao i marginalizacija i objektivizacija žena, i d) prikaz reintegracije boraca.[5] Sudbonosna priroda scena bitaka znači da se ratni filmovi često završavaju njima.[1]
Remake Dine Mustafića (2003.), autora Zlatka Topčića, govori o paralelnim pričama o punoljetnosti oca koji je živio u Sarajevu tokom Drugog svjetskog rata i njegovog sina koji je proživio opsadu Sarajeva tokom rata u BiH. Prema Topčićevim riječima, priča je zasnovana na događajima iz njegovog života.[6][7]
Rat u Iraku poslužio je kao pozadina američkih filmova, kao što su The Hurt Locker iz 2008, Green Zone iz 2010,[8] i American Sniper iz 2014.
Rat u Afganistanu od 2001. godine prikazan je u raznim filmovima, među kojima su Restrepo 2010. i Lone Survivor iz 2013.[8]
Darryl F. Zanuck producirao je 178-minutnu dokumentarnu dramu Najduži dan (1962), zasnovanu na prvom danu iskrcavanja na dan D, postižući komercijalni uspjeh i Oskare.[9] Slijedili su veliki, ali promišljeni filmovi poput Ivanovog djetinjstva Andreja Tarkovskog (1962.), te kvazidokumentarni epovi svih zvijezda snimljeni u Evropi kao što su Bitka kod Bulge (1965.), Bitka za Britaniju (1969.), Bitka na Neretvi (1969), Midway (1976) i Most predaleko (1977). Po mišljenju Lawrencea Suida, Najduži dan je "poslužio kao model za sve naredne borbene spektakle".[10] Međutim, njegova cijena ga je učinila i posljednjim od tradicionalnih ratnih filmova, dok je kontroverza oko pomoći koju je dala američka vojska i Zanuckove "nebrige za odnose s Pentagonom" promijenili način na koji su Hollywood i vojska sarađivali.[10]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Neale 2000.
- ^ Manchel, Frank (januar 1990). Film Study: An Analytical Bibliography. Fairleigh Dickinson Univ Press. str. 200. ISBN 978-0-8386-3186-7.
- ^ "Cinema and the Great War". AFI. Pristupljeno 23. 6. 2015.
- ^ Macnab, Geoffrey (20. 10. 2014). "Fury, film review: Brad Pitt stars as an unsympathetic hero in muted war movie". The Independent. Pristupljeno 5. 3. 2015.
- ^ Belton 1994.
- ^ "KVIFF programme – Remake". Kviff. Pristupljeno 25. 8. 2015.
- ^ "CIFF: "Remake"". Cleveland Film. Arhivirano s originala, 23. 9. 2015. Pristupljeno 26. 8. 2015.
- ^ a b Schwerdtfeger, Conner (19. 1. 2016). "The 10 Best Post 9/11 War Movies, Ranked". CinemaBlend. Pristupljeno 5. 1. 2021.
- ^ "The Longest Day (1962) Awards". Turner Classic Movies, A Time Warner Company. Pristupljeno 7. 3. 2015.
- ^ a b Suid 2002.
