Jane Fonda

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Jane Fonda
Jane Fonda
Ime pri rođenjuJane Seymour Fonda
Rođenje (1937-12-21) 21. decembar 1937 (86 godina)
New York City, SAD
Pseudonim(i)Jane S. Plemiannikov[1]
Godine rada1959–danas
Suprug/aRoger Vadim Plemiannikov ​(1965; razvod 1973)​
Tom Hayden ​(1973; razvod 1990)​
Ted Turner ​(1991; razvod 2001)
Partner(i)Richard Perry (2009–2017)

Jane Seymour Fonda[2] (rođena 21. decembra 1937) jest američka glumica i aktivistica. Priznata kao filmska ikona,[3] dobitnica je raznih priznanja, uključujući dva Oscara, dvije filmske nagrade Britanske akademije, sedam Zlatnih globusa, Primetime Emmy nagradu, AFI nagradu za životno djelo, počasnu Zlatnu palmu i nagradu Cecil B. DeMille.[4]

Rođena u porodici Frances Ford Seymour i glumca Henry Fonde, debitovala je u predstavi na Broadwayu iz 1960. "There Was a Little Girl", za koju je bila nominovana za nagradu Tony za najbolju glumicu u predstavi, a debitovala je i na ekranu kasnije iste godine sa romantičnom komedijom Nevjerojatna priča. Istakla se tokom 1960-ih s komedijama Razdoblje bračnog privikavanja (1962), Sunday in New York (1963), Cat Ballou (1965), Bosonoga u parku (1967) i Barbarella (1968) prije nego što je dobila svoju prvu nominaciju za Oscara za Konje ubijaju, zar ne? (1969). Fonda se tada etablirala kao jedna od najpriznatijih glumica svoje generacije, osvajajući Oscara za najbolju glumicu dva puta tokom 70-ih, za filmove Klute (1971) i Povratak ratnika (1978). Njene druge nominacije su za Julia (1977), Kineski sindrom (1979), Ljetnikovac (1981) i Jutro poslije (1986). Uzastopni hitovi Ludorije Dicka i Jane (1977), Apartman hotela California (1978), Električni konjanik (1979) i 9 to 5 (1980) održali su Fondinu sposobnost privlačenja gledalaca na blagajne, a ona je osvojila Primetime Emmy nagradu za izvanrednu glumicu u limitiranoj seriji ili filmu za televizijski film Lutkotvorka (1984).

Godine 1982. objavila je svoj prvi video za vježbanje, Jane Fonda's Workout, koji je postao najprodavanija video kaseta svog vremena.[5] Bio je to prvi od 22 takva videa u narednih 13 godina, koji su zajedno prodati u preko 17 miliona primjeraka. Nakon uloge u filmu Stanley & Iris (1990), napravila je pauzu od glume i vratila se sa komedijom Monster-in-Law (2005). Također se vratila na Broadwaj u predstavi "33 Variations" (2009), dobivši nagradu Tony za najbolju glumicu u predstavi. Od tada je glumila u nezavisnim filmovima Youth (2015) i Our Souls at Night (2017) i Netflixovoj humorističnoj seriji Grace and Frankie (2015–2022), za koju je zaradila nominaciju za Primetime Emmy nagradu za najbolju glavnu glumicu u komediji.

Bila je politička aktivistkinja u eri kontrakulture tokom Vijetnamskog rata. Slikana je kako sjedi na sjevernovijetnamskom protivvazdušnom topu tokom posjete Hanoiu 1972, tokom koje je stekla nadimak "Hanoi Jane". Za to vrijeme bila je na crnoj listi Hollywooda. Također je protestirala protiv rata u Iraku i nasilja nad ženama i opisuje sebe kao feministkinju i aktivisticu za zaštitu okoliša.[6] 2005, zajedno sa Robin Morgan i Gloria Steinem, suosnovala je Ženski medijski centar, organizaciju koja radi na jačanju glasova žena u medijima kroz zagovaranje, obuku za medije i liderstvo, te stvaranje originalnog sadržaja. Fonda je član odbora organizacije sa sjedištem u Los Angelesu, živjela je širom svijeta, uključujući šest godina u Francuskoj i 20 u Atlanti.

Filmografija[uredi | uredi izvor]

Godina Naziv filma Uloga Režiser Bilješke
1960. Nevjerojatna priča June Ryder Joshua Logan
1962. Vrela ulica Kitty Twist Edward Dmytryk
Chapmanov izvještaj Kathleen Barclay George Cukor
Razdoblje bračnog privikavanja Isabel Haverstick George Roy Hill
1963. In the Cool of the Day Christine Bonner Robert Stevens
Sunday in New York Eileen Tyler Peter Tewksbury
1964. Joy House Melinda René Clément
Circle of Love Sophie Roger Vadim
1965. Cat Ballou Catherine 'Cat' Ballou Elliot Silverstein
1966. Potjera bez milosti Anna Reeves Arthur Penn
The Game Is Over Renee Saccard Roger Vadim
Any Wednesday Ellen Gordon Robert Ellis Miller
1967. Kad padne noć Julie Ann Warren Otto Preminger
Bosonoga u parku Corie Bratter Gene Saks
1968. Spirits of the Dead Contessa Frederica Federico Fellini, Louis Malle, Roger Vadim
Barbarella Barbarella Roger Vadim
1969. Konje ubijaju, zar ne? Gloria Beatty Sydney Pollack
1971. Klute Bree Daniels Alan J. Pakula
1972. Sve je u redu Suzanne Jean-Luc Godard, Jean-Pierre Gorin
1973. Steelyard Blues Iris Caine Alan Myerson
Lutkina kuća Nora Helmer Joseph Losey
1976. Plava ptica George Cukor
1977. Ludorije Dicka i Jane Jane Harper Ted Kotcheff
Julia Lillian Hellman Fred Zinnemann
1978. Povratak ratnika Sally Hyde Hal Ashby
Dolazi jahač Ella Connors Alan J. Pakula
Apartman hotela California Hannah Warren Herbert Ross
1979. Kineski sindrom Kimberly Wells James Bridges
Električni konjanik Alice 'Hallie' Martin Sydney Pollack
1980. 9 to 5 Judy Bernly Colin Higgins
1981. Ljetnikovac Chelsea Thayer Wayne Mark Rydell
Kotrljanje Lee Winters Alan J. Pakula
1985. Agnes of God Dr. Martha Livingston Norman Jewison
1986. Jutro poslije Alex Sternbergen Sidney Lumet
1989. Old Gringo Harriet Winslow Luis Puenzo
1990. Stanley & Iris Iris Estelle King Martin Ritt
2005. Monster-in-Law Viola Fields Robert Luketic
2007. Georgia Rule Georgia Randall Garry Marshall
2011. All Together Jeanne Stéphane Robelin
2012. Peace, Love & Misunderstanding Grace Bruce Beresford
2013. The Butler Nancy Reagan Lee Daniels
2014. Better Living Through Chemistry Pharmacy Customer David Postmentier, Geoff Moore Cameo
This Is Where I Leave You Hilary Altman Shawn Levy
2015. Youth Brenda Morel Paolo Sorrentino
Fathers and Daughters Teddy Stanton Gabriele Muccino
2017. Our Souls at Night Addie Moore Ritesh Batra
2018. Book Club Vivian Bill Holderman
2022. Luck Babe Peggy Holmes Glas[7]
Moving On Claire Paul Weitz
2023. 80 for Brady Trish Kyle Marvin
Book Club: The Next Chapter Vivian Bill Holderman
Ruby Gillman, Teenage Kraken Baka Kirk DeMicco Glas
2024. This Is Me...Now: A Love Story Sagittarius Dave Meyers

Izvor: Turner Classic Movies[8] i IMDb[9]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Congressional Serial Set Arhivirano 15. 4. 2023. na Wayback Machine (1973). U.S. Government Printing Office. p. 103
  2. ^ Davidson 1990, str. 50. "Jane was christened Jane Seymour Fonda and, as a child, was known as Lady Jane by her mother and everyone else."
  3. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Goldwert2010
  4. ^ Jane Fonda and Robert Redford Golden Lions in Venice She is part of the Fonda acting family. Arhivirano 15. 1. 2018. na Wayback Machine. labiennale.org
  5. ^ "Work Out with Jane Fonda, No VHS Required". Shape Magazine. 29. 12. 2014. Arhivirano s originala, 25. 11. 2018. Pristupljeno 5. 1. 2019.
  6. ^ "Interview". WNYC Radio FM. NPR. 1. 11. 2019.
  7. ^ Donnelly, Matt (17. 2. 2021). "Jane Fonda to Voice Key Role in Apple/Skydance Film 'Luck'". Variety. Pristupljeno 17. 2. 2021.
  8. ^ "Jane Fonda". Turner Classic Movies. Pristupljeno 5. 7. 2022.
  9. ^ "Jane Fonda". Internet Movie Database. Pristupljeno 5. 7. 2022.

Izvori[uredi | uredi izvor]

Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Jane_Fonda&oldid=3580230"