Idi na sadržaj

Pavlovići

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Grb Pavlovića koji je formirao Radislav Pavlović
Područja Pavlovića

Pavlovići su bosanska srednjovjekovna velikaška porodica.

Rodonačelnik Pavlovića je Radin Jablanić. Njegov sin knez Pavle Radinović uzdigao je porodicu do razine najkrupnijih bosanskih velmoža iz kraja 14. i početka 15. vijeka. Njegovo prezime predstavlja patronimik.[1] Dobio je dubrovačko građanstvo i dao Dubrovčanima privilegiju o slobodnoj trgovini na svom posjedu 1397. Smrtno je stradao 1415. na Parenoj Poljani kod Sutjeske u zavjeri bosanskih magnata predvođenih kraljem Ostojom. Njegovi nasljednici su bili: vojvoda Petar Pavlović (-1420); vojvoda Radoslav Pavlović (1420-1441); vojvoda Ivaniš Pavlović (1441-1450); vojvoda Petar i knez Nikola Pavlović (1450-1463). Pavlovići su stradali 1463. pri osmanskom osvajanju Bosne.

Porodica Pavlovića držala je posjede u istočnoj Bosni, značajno Borač, Praču sa tvrđavom Pavlovac, Višegrad, Olovo, Trebinje i dio Konavala. Pavlovići su imali vrlo značajne carine na području Olova i Drijeva.

Porodično stablo Pavlovića do 1463. godine sačinjeno je na temelju podataka iz crkvenih knjiga (papa Pio II.), javnih dokumenata Mavra Orbinija, te "Anali di Giacamo di Pietro Luccari Nobilo Ragusino" i ti se podaci smatraju vjerodostojnima.[2] Krajem 18. stoljeća splitski plemić, Marin conte Pavlović-Fontana izradio je porodično stablo koje se nadovezuje na ono velikaške obitelji Pavlovića, međutim njihova srodnost nije dokazana. Prema toj teoriji, jedan pripadnik obitelji, Obrad Pavlović prebjegao je s majkom 1463. godine u Dubrovnik, a zatim se naselio u Makarskoj. Tokom narednog perioda u Makarskoj se spominju Ilija Pavlović, rođen 1492. i Zuane Pavlović, rođen 1520. godine.[2]

Godine 1646. mletački dužd Francesco Molino potvrdio je Matiji Pavloviću-Lučiću naslov conte veneto. Njegov nasljednik odselio se u Zadar, a porodica se početkom 18. stoljeća preselila u Split gdje se prozvala Pavlović-Fontana. Godine 1793. priznato im je plemstvo i naslov, a potvrdu plemstva dobili su i 1831. od austrijskog cara i hrvatsko-ugarskog kralja Franje II./I. (1792. – 1835.).[2] Porodica krajem 19. stoljeća ispušta dodatak prezimenu Fontana i otad se opet naziva Pavlović.

Jedna grana obitelji islamizirana je. Iz nje potječe bosanski namjesnik Mehmed-paša Kukavica i njegovi potomci[3] Kukavičići odnosno Ibrahimpašići.

Reference

  1. ^ „i zapisaše mene kneza Pavla Radinovića za svoego brata i graćanina ... mi knez’ Pavao sin’ svetopočivšago gospodina i roditela mi gospodina kneza Radina Jablanića” (25. 3. 1397), Ljubomir Stojanović, Старе српске повеље и писма, I/1, Српска краљевска академија, Зборник за историју, језик и књижевност српског народа, Прво одељење, Споменици на српском језику 19, Београд - Сремски Карловци 1929, 250.
  2. ^ a b c "New Page 0". web.archive.org. 23. 8. 2013. Arhivirano s originala, 23. 8. 2013. Pristupljeno 31. 10. 2022.
  3. ^ Ante Škegro: "Boga hvaliti, puk sabirati, mrtve oplakivati". Katoličko zvono sa sahat-kule u Foči u sjeveroistočnoj Hercegovini. Hercegovina: Časopis za kulturno i povijesno nasljeđe, No. 2, 2016. str. 97

Literatura

  • Aleksa Ivić, Радослав Павловић, велики војвода босански, Letopis Matice srpske 245-246, Novi Sad 1907, 1-32; 24-48.
  • Jovan Radonić, О кнезу Павлу Раденовићу, Letopis Matice srpske 212, Novi Sad 1902,
  • Boris Nilević, Vojvoda Ivaniš Pavlović, Prilozi XIV/14-15, Sarajevo 1978, 349-361.
  • Nilević Boris, Iz života posljednjih Pavlovića, Godišnjak Društva istoričara Bosne i Hercegovine 28-30 (1977-1979), Sarajevo 1979, 59-74.
  • Nilević Boris, Učešće vojvode Petra i kneza Nikole Pavlovića u političkom životu srednjovjekovne Bosne, Prilozi XVI/17, Sarajevo 1980, 61-68.
  • Земља Павловића. Средњи вијек и период турске владавине, Banja Luka-Istočno Sarajevo: 2003.
  • Dubravko Lovrenović, Profani teror–sveta retorika Kako je bosanski vojvoda Radosav Pavlović postao opaki pataren, bič katoličke vjere), Bosna franciscana XVII/31, Sarajevo 2009, 129-187.
  • Sulejmanagić Amer, Grb Pavlovića, Bosna Franciscana 36, Sarajevo 2012, 165-206 [1]

Također pogledajte