Pribinić
| Pribinić | |
| (naselje) | |
 | |
| Država |  Bosna i Hercegovina
|
|---|---|
| Entitet | Republika Srpska |
| Općina | Teslić |
| Nadmorska visina | 340 m |
| Koordinate | 44°36′38″N 17°41′26″E / 44.6106°N 17.6906°E |
| Stanovništvo | |
| - Naselje | 1.332 (2013) |
| Vremenska zona | Srednjoevropsko vrijeme |
| Pozivni broj | (+387) 53 |
| Matični broj | 224570[1] |
| Matični broj općine | 20575 |
  Pribinić u Bosni i Hercegovini
| |
Pribinić je naseljeno mjesto u općini Teslić, Bosna i Hercegovina.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Pribinić se nalazi se ispod južnih padina uzvisine Plandište (517 m), u kompleksu Borja, na nadmorskoj visini od 340 m. Nedaleko je od izvora rijeke Usorice, čije su čelenke (Velika i Mala Usorica) ispod magistralne ceste M-4 (Kotor-Varoš − Teslić).
U užem području Pribinića, u Usoricu se ulijevaju Velika i Mala Ostružna, nakon čega ovaj vodotok dobija naziv Mala Usora.[2][3][4] Urbani centrar ovog naselja je nastalo tokom gradnje putnog i željezničkog pravca prema Banjaluci i parnih postrojenja pilane, u prvoj deceniji austrougarske vladavine u Bosni.
Historija[uredi | uredi izvor]
Pruga Usora − Teslić – Pribinić − Kotor-Varoš je izgrađena u doba Austro–Ugarske monarhije, kao šumsko–industrijska pruga austrijskog industrijalca Ota Štajnbajsa. Poslije drugog svjetskog rata, uključena je u mrežu pruga jugoslavenskih željeznica i na taj način postala pruga za javni saobraćaj. Dio pruge od Teslića do Pribinića ukinut je poslije drugog svjetskog rata, a pruga Usora – Teslić 1. aprila 1968. godine.
Uvođenjem pruge normalnog kolosijeka dolazi do ukidanja pruga sa uskotračnim kolosijekom.Ovo je samo jedna u nizu trasa koje su ukinute.
Uskotračnim prugama su se koristileo parne lokomotive koje su kao pogonsko gorivo koristile ugalj.Te lokomotive su u narodu poznate pod imenom "ćiro".Pojavom modernih lokomotiva "ćiro" se koristi samo kao turistička atrakcija. Danas ne postoji nikakav živi trag geneologije Pribinića u imenima ili prezimenima stanovništva, kao ni u toponimima ili nazivima raštrkanih sela i zaseoka u podnožju masiva, ne tako davno prašumom obrasle, planine Borje. Usmene legende kazuju da je taj kraj nekada davno pripadao srednovjekovnoj bosanskoj vlastelinskoj lozi Pribinića. Iako je u samom srcu srednjovjekovne župe Usore nikada nije ozbiljnije historijski obrađen u svojoj zanimljivoj strukturi stanovništva, sačuvanim narodnim imenima, prezimenima, zagonetnim toponimima, šarenolikom folkloru i rijetkim narodnim rukotvorinama.
Tokom Drugog svjetskog rata šire područje Pribinića je bilo jako četničko uporište, a posebno su bili ozloglašeni četnici iz susjedne Čečave[5][6][7][8]
U Pribiniću je tokom rata u Bosni, postojao ozloglašeni logor, sa nekoliku punktova, a posebno u onima na koje se odnosi jedna od presuđenih optužnica, prema tačkama 40. i 41. Tribunala u Hagu, gdje stoji:
"40. Logori i zatočenički objekti, u kojima je radio i kojima je upravljao vojni i policijski kadar, pod rukovodstvom kriznih štabova i VRS-a, uključuju sljedeće:...
• podtačke 1-11: ostale općine);
... • podtačka 12: u opštini Teslić: Pribinić i zgradu TO-a, zgradu SUP-a". "41. Ubistva bosanskih Muslimana i bosanskih Hrvata izvan borbenog ustroja od strane snaga bosanskih Srba u logorima i zatočeničkim objektima, ili nakon njihovog odvođenja odatle, uključuju:
• ubistvo više muškaraca u prostorijama Službe javne bezbjednosti i zgradi Teritorijalne odbrane u Tesliću te u zatvoru u Pribiniću tokom mjeseca juna 1992. godine
- opština Teslić premlaćivanje (tvrdim predmetima, šakama i nogama)--...
Broj dosjea:4551
Logor:Magacin teritorijalne odbrane
Općina:Teslić[9](Citat: Bhs kopija dijelova tačaka 40. i 41. Optužnice)
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
| Sastav stanovništva – naselje Pribinić | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[10] | 1991.[11] | 1981.[12] | 1971.[13] | ||||
| Osoba | 1 332 (100,0%) | 1 996 (100,0%) | 2 219 (100,0%) | 2 194 (100,0%) | |||
| Srbi | 1 197 (89,86%) | 1 662 (83,27%) | 1 812 (81,66%) | 1 954 (89,06%) | |||
| Bošnjaci | 109 (8,183%) | 1 275 (13,78%) | 1 238 (10,73%) | 1 212 (9,663%) | |||
| Hrvati | 12 (0,901%) | 7 (0,351%) | 11 (0,496%) | 11 (0,501%) | |||
| Nisu se izjasnili | 9 (0,676%) | – | – | – | |||
| Muslimani | 3 (0,225%) | – | – | – | |||
| Ostali | 2 (0,150%) | 15 (0,752%) | – | 5 (0,228%) | |||
| Jugoslaveni | – | 37 (1,854%) | 149 (6,715%) | – | |||
| Crnogorci | – | – | 9 (0,406%) | 12 (0,547%) | |||
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 2. 12. 2015.
- ^ Vojnogeografski institut, Izd. (1961): Pribinić (List karte 1:25.000, Izohipse na 10 m). Vojnogeografski institut, Beograd.
- ^ Spahić M. et al. (2000): Bosna i Hercegovina (1:250.000). Izdavačko preduzeće „Sejtarija“, Sarajevo.
- ^ Mučibabić B., Ur. (1998): Geografski atlas Bosne i Hercegovine. Geodetski zavod BiH, Sarajevo, ISBN 9958-766-00-0.
- ^ Petrić N., Ur. (1985): Opštine Kotor-Varoš i Skender-Vakuf u NOB-u 1941-1945. Radnički univerzitet „Đuro Pucar Stari“, Kotor Varoš.
- ^ Đondović R., Ur. (1989): Sanitetska služba u narodnooslobodilačkom ratu Jugoslavije 1941-1945, Knj. 2: Nastanak i razvoj sanitetske službe u oružanim snagama narodnooslobodilačkog pokreta u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Makedoniji; Biblioteka Ratna prošlost naroda i narodnosti Jugoslavije, knj. 361. Monografija Jedinica NOV i PO Jugoslavije, Knj. 150). Vojnoizdavački i novinski centar, Sanitetska uprava SSNO, Beograd.
- ^ Samardžija S. (1983): Četrnaesta srednjobosanska NOU brigada. Skupština opštine Prnjavor, Banja Luka.
- ^ Petrić N., Ur. (1985): Opštine Kotor-Varoš i Skender-Vakuf u NOB-u 1941-1945.
- ^ http://www.icty.org/x/cases/brdjanin/ind/bcs/brd-5ai021007b.htm
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 102)" (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 2. 12. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 2. 12. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 2. 12. 2015.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
 |
Commons ima datoteke na temu: Pribinić |
