Sistem (geologija)
Sistem – u stratigrafiji – je jedinica sloja stijena koje su nastale zajedno u istom odgovarajućem geološkom periodu. Povezani period je geohronološka jedinica, dio geološke vremenske skale, dok je sistem hronostratigrafska jedinica. Sistemi nisu povezani sa litostratigrafijom, a koji dijeli slojeve stijena na njihove litološke jedinice. Sistemi su pododjeljci eratem, a i sami su podijeljeni na serije i faze.
| Period / Era |
Period / Sistem |
Potperiod | Doba | Godine p.n.e. | |
|---|---|---|---|---|---|
| Paleozoik | |||||
| Perm | Cisuralij | Aselij | mlađi | ||
| Karbon | Pensilvanij | Gzelij | 298.9 | 303.7 | |
| Kasimovij | 303.7 | 307.0 | |||
| Moskovij | 307.0 | 315.2 | |||
| Baškirij | 315.2 | 323.2 | |||
| Misisipij | Serpukovij | 323.2 | 330.9 | ||
| Vizij | 330.9 | 346.7 | |||
| Turnezij | 346.7 | 358.9 | |||
| Devon | Gornji devon | Famenij | stariji | ||
| Potpodjela karbona prema ICS-u, 2017.[1] | |||||
Sistemi u geološkoj vremenskoj skali
[uredi | uredi izvor]Sstemii fanerozoika definirani su u 19. stoljeću, počevši od krede (belgijski geolog Jean d'Omalius d'Halloy u Pariškom bazenu) i karbona (britanski geolozi William Conybeare) i William Phillips) 1822.). Paleozoik i mezozoik podijeljeni su u danas korištene sosteme prije druge polovine 19. stoljeća, osim manje revizije kada je sistem ordovicij dodat, 1879. godine.
Kenozoik je pretrpio nedavne revizije Međunarodne komisije za stratigrafiju. Podijeljen je u tri sistema: paleogen i neogen koji zamjenjuje bivši tercijarni sistem, iako ostaje i kvartar. Jednokratna imena sistema paleocen, eocen, oligocen, miocen i pliocen sada su serije unutar paleogena i neogena.
Najnovija je nedavna službena podjela proterozoika na sisteme, o čemu je odlučeno 2004. godine.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- Gehling, James; Jensen, Sören; Droser, Mary; Myrow, Paul; Narbonne, Guy (mart 2001). "Burrowing below the basal Cambrian GSSP, Fortune Head, Newfoundland". Geological Magazine. 138 (2): 213–218. doi:10.1017/S001675680100509X. 1. Arhivirano s originala, 19. 10. 2008. Pristupljeno 2. 3. 2020.
- Hedberg, H.D., (editor), International stratigraphic guide: A guide to stratigraphic classification, terminology, and procedure, New York, John Wiley and Sons, 1976
- International Stratigraphic Chart from the International Commission on Stratigraphy
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- The Global Boundary Stratotype Section and Point (GSSP): overview
- Chart of The Global Boundary Stratotype Sections and Points (GSSP): chart
- USA National Park Service
- Washington State University Arhivirano 26. 7. 2011. na Wayback Machine
- Web Geological Time Machine
- Eon or Aeon Arhivirano 18. 6. 2010. na Wayback Machine, Math Words - An alphabetical index Arhivirano 24. 7. 2010. na Wayback Machine
- Geotime chart displaying geologic time periods compared to the fossil record - Deals with chronology and classifications for laymen (not GSSPs)
- International Commission on Stratigraphy page on Chronostratigraphy : overview