Gejza I, kralj Ugarske
Gejza I | |
---|---|
Kralj Ugarske | |
Vladavina | 14. mart 1074 - 25. april 1077. |
Prethodnik | Salomon |
Nasljednik | Ladislav I |
Krunidba | 1075. |
Supružnik | Sinadena |
Djeca | Koloman, kralj Ugarske Almoš, vojvoda Hrvatske |
Dinastija | Arpad |
Otac | Bela I, kralj Ugarske |
Majka | Richeza Pjast |
Rođenje | 1040. |
Smrt | 25. april 1077. |
Mjesto sahrane | Katedrala Vac |
Gejza I (mađarski: Géza I; 1040 - 25. april 1077) je bio kralj Ugarske od 1074. do smrti 1077. godine. Bio je najstariji sin kralja Bele I. Njegovo kršteno ime je Magnus. Kada mu je otac umro 1063. godine, njegov rođak Salomon je došao na ugarsko prijestolje uz njemačku pomoć, prisiljavajući ga da napusti Ugarsku. Iduće godine se vratio sa poljskom vojskom i potpisao sporazum sa Salomonom. Ovim sporazumom su Gejza i njegov brat Ladislav priznali Salomonovu vladavinu, a on im je dodijelio vojvodstvo njihovog oca koje je obuhvatalo trećinu Kraljevine Ugarske.
Gejza je blisko sarađivao sa Salomonom, ali je njihov odnos postao napet 1071. godine. Kralj je napao vojvodstvo 1074. godine i porazio Gejzu u borbi. Međutim, Gejza je bio pobjednik u odlučujućoj bici kod Mogyoroda 14. marta 1074. godine. Ubrzo je stekao ugarsko prijestolje, iako je Salomon održavao svoju vladavinu u Mosonu i Presburgu (današnja Bratislava, Slovačka). U posljednjim mjesecima života, Gejza I je pokrenuo mirovne pregovore sa svojim svrgnutim rođakom Salomonom. Kada je umro, njegovi sinovi su bili maloljetni pa ga je naslijedio brat Ladislav.
Rani život
[uredi | uredi izvor]Gejza je bio najstariji sin ugarskog kralja Bele I i njegove supruge Richeze, kćerke poljskog kralja Mješka II. Illuminated Chronicle propovijeda da su Gejza i njegov brat Ladislav rođeni u Poljskoj, gdje se njihov otac naselio nakon protjerivanja iz Ugarske. Gejza je rođen 1040. godine. Prema historičarima Gyuli Kristó i Ferencu Makku, on je dobio ime po svom djedu-stricu Gejzi, velikom knezu Ugarske. Njegovo kršteno ime je Magnus.