Rotorov sindrom
| Rotorov sindrom | |
|---|---|
| Drugi nazivi | Rotorov tip hiperbilirubinemije[1] |
 | |
| Bilirubin | |
| Specijalnost | Medicinska genetika, Pedijatrija |
| Simptomi | Žutica |
| Komplikacije | Obično povišena razina bilirubina između 2 do 5 mg/dL |
| Diferencijalna dijagnoza | Dubin-Johnsonov sindrom |
| Tretman | Obično nije potreban |
| Prognoza | Nije povezan s morbiditetom ili mortalitetom |
Rotorski sindrom (također poznat kao hiperbilirubinemija Rotorovog tipa)[2] je rijedak uzrok miješanog direktne (konjugirane) i indirektne (nekonjugirane) hiperbilirubinemije, relativno benignog, autosomnog recesivnog[3] poremećaja metabolizma bilirubina, obilježenog nehemolitskom žuticom zbog hroničnog povećanja pretežno konjugiranog bilirubina.[2]
Hiperbilirubinemija rotorskog tipa je poseban, ali sličan poremećaj kao Dubin–Johnsonov sindrom[1] – obje bolesti uzrokuju povećanje konjugovanog bilirubina. Dok se rotorski sindrom razlikuje po tome što je posljedica poremećenog hepatoćelijskog skladištenja konjugiranog bilirubina koji curi u plazmu uzrokujući hiperbilirubinemiju.[2]
Znakovi i simptomi
[uredi | uredi izvor]Rotor sindrom ima mnogo zajedničkih karakteristika sa Dubin–Johnsonovim sindromom, a izuzetak je što ćelije jetre nisu pigmentirane. Glavni simptom je nesvrbežna žutica. Postoji porast nivoa bilirubina u pacijentovom plazmi, uglavnom konjugovanog tipa.
Može se razlikovati od Dubin-Johnsonovog sindroma na sljedeće načine:[4]
| Rotor sindrom | Dubin–Johnsonov sindrom | |
| Fenotip jetre | Normalna histologija i izgled | Jetra ima crnu pigmentaciju |
| Vizuelizacija žučne kese | Žučna kesa se može vizualizovati oralnim holecistogramom | žučna kesa se ne može vizualizirati |
| Sadržaj ukupnog urinakog koproporfirina | Visok sa <70% za izomer 1 | Normalan sa >80% izomera 1 (normalan urin sadrži više izomera 3 nego izomera 1) |
Rotor sindrom može pogoršati toksične nuspojave lijeka irinotecana.[5]
Patofiziologija
[uredi | uredi izvor]Rotorov sindrom je uzrokovan mutacijama u dva proteina odgovorna za transport bilirubina i drugih spojeva iz krvi u jetru, kako bi se metabolizirali i očistili iz tijela.[2]
Koproporfirin I, glavni izomer koproporfirina u žuči, transportuje se iz hepatocita nazad u cirkulaciju i izlučuje se urinom. Dakle, koproporfirin u urinu je povišen kod Rotorovog sindroma.[2]
Holescintigrafija upotrebom sulfobromoftaleina (BSP) pokazala je da je kapacitet transporta boje u žuč smanjen za manje od 50%, a kapacitet skladištenja u hepatocitima je smanjen više od 5 puta u odnosu na normalne vrijednosti kod ove bolesti.[2]
Genetika
[uredi | uredi izvor]
Rotorov sindrom se nasljeđuje na autosomno recesivan način.[3] U Rotorov sindrom uključeni su geni SLCO1B1 i SLCO1B3. ]]>Citogenetika|Citogenetička]] lokacija im je: 12p12.2 i 12p12.1.[6] Za nastanak ovog stanja potrebne su mutacije u oba gena. Geni SLCO1B1 i SLCO1B3 daju uputstva za stvaranje sličnih proteina, nazvanih polipeptid za transport organskog aniona 1B1 (OATP1B1) i polipeptid koji prenosi organski anion 1B3 (OATP1B3) . Oba proteina nalaze se u ćelijama jetre; oni prenose bilirubin i druge spojeve iz krvi u jetru kako bi se mogli ukloniti iz tijela. U jetri, bilirubin se rastvara u probavnoj tečnosti koja se zove žuč, a zatim se izlučuje iz tijela. Mutacije gena SLCO1B1 i SLCO1B3 koje uzrokuju Rotorov sindrom dovode do abnormalno kratkih, nefunkcionalnih proteina OATP1B1 i OATP1B3 ili njihovog potpunog odsustva. Bez funkcije bilo kojeg transportnog proteina, bilirubin se manje efikasno preuzima u jetri i uklanja iz tijela. Nakupljanje ove supstance dovodi do žutice kod osoba sa Rotorovim sindromom.[7]
Dijagnoza
[uredi | uredi izvor]Za dijagnosticiranje Rotorovog sindroma znak je povećana konjugirana hiperbilirubinemija. Ne postoji izrazita crna pigmentacija jetre kao što se vidi kod sličnog, Dubin-Johnsonovog sindroma. Mutacije gena SLCO1B1 i SLCO1B3 rezultiraju potpunim funkcionalnim nedostatcima oba proteinska proizvoda (OATP1B1 i OATP1B3).
Rotorov sindrom je uglavnom dijagnoza isključenja.[2] Serološke abnormalnosti kod Rotorovog sindroma uključuju samo povišen ukupni bilirubin u serumu (obično povišen između 2 do 5 mg/dL, ali može biti i do 20 mg/ dL).[2]
Većinu vremena, nivoi enzima alanin-aminotransferaza, aspartat-aminotransferaza, gama-glutamil transferaza i alkalna fosfataza su normalni, ali se mogu uočiti blagi porasti.[2] Ako je bilo koja od ovih laboratorijskih vrijednosti značajno povišena, opravdana je pretrag za druga, ozbiljnija stanja.[2]
Studije snimanja ne mogu dijagnosticirati Rotorov sindrom, ali mogu pomoći u isključivanju drugih bolesti koje uzrokuju hiperbilirubinemiju.[2] Naprimjer, ultrazvuk jetre i bilijarno stablo može pomoći u istraživanju uzroka vanjetrene bilijarne opstrukcije.[2] Žučna kesa se vizualizira na oralnoj holecistografiji kod Rotorovog, dok nije vizualiziran kod Dubin-Johnsonovog sindroma.[2] U konačnici, najbolji metod dijagnosticiranja bolesti je analiza izlučivanja mokraćnog koproporfirina.[2] Ukupna ekskrecija koproporfirina u urinu kod Rotorovog sindroma ima 2– do 5-struku elevaciju, pri čemu 65% čini koproporfirin I.[2]
Liječenje
[uredi | uredi izvor]Rotorov sindrom je benigna bolest koja ne zahtijeva liječenje.[2] Žutica je doživotni nalaz, ali bolest nije povezana s morbiditetom ili mortalitetom, a očekivani životni vijek nije pogođen.[2] Većina osoba sa Rotorovim sindromom rođena je u potomstvu srodničkih parova i njegova dijagnoza može slučajno identificirati srodstvo.[2] Razlikovanje Rotorovog sindroma od drugih ozbiljnijih poremećaja važno je za izbjegavajte nepotrebne zahvate i intervencije.[2] Također je važno uvjeriti i smiriti pacijente ili članove porodice pacijenata sa Rotorovim sindromom da je stanje benigno.[2]
Historija
[uredi | uredi izvor]Rotorov sindrom imenovan je po filipinskom internisti Arturu Belleza Rotoru (1907–1988).[8]
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b OMIM: 237450
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Kumar, A; Mehta, D (2020), "article-36575", Rotor Syndrome, This book is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International License (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/), which permits use, duplication, adaptation, distribution, and reproduction in any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source, a link is provided to the Creative Commons license, and any changes made are indicated., Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, PMID 30335339, pristupljeno 17. 7. 2020
- ^ a b Wolkoff AW, Wolpert E, Pascasio FN, Arias IM (februar 1976). "Rotor's syndrome. A distinct inheritable pathophysiologic entity". The American Journal of Medicine. 60 (2): 173–179. doi:10.1016/0002-9343(76)90426-5. PMID 766621.
- ^ Robert Wyllie; Jeffrey S. Hyams (29. 11. 2010). Pediatric Gastrointestinal and Liver Disease E-Book. Elsevier Health Sciences. str. 186–. ISBN 978-1-4377-3566-6.
- ^ Iusuf, D., Ludwig, M., Elbatsh, A., van Esch, A., van de Steeg, E., & Wagenaar, E. et al. (2013). OATP1A/1B Transporters Affect Irinotecan and SN-38 Pharmacokinetics and Carboxylesterase Expression in Knockout and Humanized Transgenic Mice. Molecular Cancer Therapeutics, 13(2), 492-503. https://dx.doi.org/10.1158/1535-7163.mct-13-0541\
- ^ van de Steeg E, Stránecký V, Hartmannová H, Nosková L, Hřebíček M, Wagenaar E, van Esch A, de Waart DR, Oude Elferink RP, Kenworthy KE, Sticová E, al-Edreesi M, Knisely AS, Kmoch S, Jirsa M, Schinkel AH (2012). "Complete OATP1B1 and OATP1B3 deficiency causes human Rotor syndrome by interrupting conjugated bilirubin reuptake into the liver". The Journal of Clinical Investigation. 122 (2): 519–28. doi:10.1172/JCI59526. PMC 3266790. PMID 22232210.
- ^ "Rotor Syndrome". NIH. U.S. Department of Health & Human Services.
- ^ synd/2296 na Who Named It?
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]Hyperbilirubinemia, Conjugated na eMedicine
- Rotor syndrome na NIH Ured za Rijetke bolesti
- Spomenuto u
MedlinePlus Encyclopedia: Jaundice – yellow skin