Pojas Gaze
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Pojas Gaze (arapski: قطاع غزّة, Qitāʿ Ghazza,[1] hebrejski: רצועת עזה, Retzuat Azza) je naziv za uski pojas teritorija na Bliskom istoku koji trenutno nije de jure priznat kao dio nijedne suverene zemlje. Ime je dobio prema Gazi, svom glavnom gradu. Predstavlja jedno od najgušće naseljenih oblasti na Zemlji, s oko 2 miliona stanovnika[2] na području oko 360 km2.[3][4] Trenutno se nalazi u nadležnosti Palestinske samouprave.
U geografskom smislu Pojas predstavlja najzapadniji dio teritorija koje mnogi nazivaju palestinskim teritorijima Jugozapadne Azije. Na jugozapadu se graniči s Egiptom, a na sjeveru i istoku s Izraelom. Na zapadu ga oplakuje Sredozemno more.
Granice Pojasa su ispočetka ustanovljene primirjem između Egipta i Izraela nakon prvog arapsko-izraelskog rata godine 1948, koji je bio izbio nakon kraja britanskog mandata u Palestini. Od tada je bio pod vlašću Egipta (s izuzetkom četveromjesečne izraelske okupacije tokom sueskog rata). Godine 1967. ga je Izrael okupirao za vrijeme Šestodnevnog rata. Godine 1993. je temeljem sporazuma iz Osla Pojas Gaze dobio ograničenu autonomiju pod Palestinskom samoupravom. U februaru 2005. izraelska vlada premijera Ariela Sharona je donijela odluku o jednostranom povlačenju svih vojnih snaga te iseljenju svih židovskih naselja sagrađenih za vrijeme 38 godina okupacije. Plan je dovršen 12. septembra 2005. Izrael trenutno ima kontrolu nad pomorskim i zračnim prometom. Trenutni status Pojasa Gaze nije definiran, ali se pretpostavlja da će postati dio buduće palestinske države.
Velika gustoća naseljenosti Gaze je dijelom posljedica toga što u njemu godinama žive palestinski izbjeglice s područja današnjeg Izraela te njihovi potomci. Ekonomski je teško pogođen eskalacijom Izraelsko-palestinskog sukoba.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
| Države |
|  |
|---|---|---|
| Teritorije | ||
| Nepriznate države | ||
 |
Commons ima datoteke na temu: Pojas Gaze |
- ^ The New Oxford Dictionary of English (1998) ISBN 0-19-861263-X – str. 761 "Gaza Strip /'gɑːzə/ a strip of territory under the control of the Palestinian National Authority and Hamas, on the SE Mediterranean coast including the town of Gaza...".
- ^ "Gaza Strip", The World Factbook (jezik: engleski), Central Intelligence Agency, 9. 11. 2022, arhivirano s originala, 12. 1. 2021, pristupljeno 14. 11. 2022
- ^ Arnon, Arie (Autumn 2007). "Israeli Policy towards the Occupied Palestinian Territories: The Economic Dimension, 1967–2007" (PDF). Middle East Journal. 61 (4): 575. doi:10.3751/61.4.11. Arhivirano s originala (PDF), 30. 6. 2013.
- ^ Gaza Strip Arhivirano 12. 1. 2021. na Wayback Machine Entry at the CIA World Factbook