Idi na sadržaj

Hodža

S Wikipedije, slobodne enciklopedije

Hodža (perzijski : خواجه xʷâjah) je počasna titula koja se koristi širom Bliskog istoka, južne Azije, jugoistočne Azije i centralne Azije, posebno prema sufijskim učiteljima.

Koriste ga i kašmirski muslimani[1][2] i Mizrahi Jevreji — posebno perzijski Jevreji i Jevreji iz Bagdada.[3] Riječ dolazi od iranske riječi khwāja (klasični perzijski : خواجه khwāja ; Dari khājah; tadžički khoja). U perzijskom, ova titula ima značenje 'gospodin' ili 'učitelj'.[4]

Osmanski turski izgovor perzijskog خواجه doveo je do hodža i njenih ekvivalenata kao što su hoca na modernom turskom, hoxha na albanskom, xoca (khoja) na azerbejdžanskom,[5][6] hodža (ćirilica: xоџа) na bosanskom, crnogorskom, hrvatskom i srpskom, ходжа (khodzha) na bugarskom, χότζας ( chótzas ) na grčkom, hogea na rumunskom.

Drugi načini pisanja uključuju khaaja (bengalski) i koja (javanski).[7]

Ova titula se također koristi u Egiptu i Sudani za označavanje osobe stranog državljanstva ili stranog naslijeđa,[8] „evropljanina koji nosi odelo i šešir“. Ima slično značenje u zemljama Zaljeva. U savremenom egipatskom žargonu to znači stranac, posebno onaj evropskog porijekla.

U bosanskom i drugim južnoslavenskim jezicima često se koristi kao sinonim za imama, pogotovo u kolokvijalnom govoru.

Etimologija

[uredi | uredi izvor]

U konačnici izvedeno iz srednjeindoarijevskog refleksa sanskrita उपाध्याय (upādhyāya, “učitelj; odgajatelj; duhovni savjetnik”), preko srednjoazijskih posrednika. Različiti srednjoindoarijevski refleksi su potvrđeni u svim fazama, uključujući Maharashtri Prakrit 𑀉𑀯𑀚𑁆𑀛𑀸𑀅 (uvajjhāa), ali izvor pozajmljivanja iz Centralne Azije najviše liči na nepotvrđeni *𑀯𑀸 hāa) — odgovara sindhi واجهو‎ (vājho, „hinduistički učitelj“) . Inicijalna težnja u klasičnom perzijskom خواجه (xwāja) nalazi se i u harezmijskom خواجیک‎ (xwʾjyk /xwājīk/, „poštovani čovjek“) i kineskom 和尚 (héshàng, „budistički monah“).[9]

Galerija

[uredi | uredi izvor]

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]
  • Grobnica Khwaja Khizr u Sonipatu
  • Mauzolej Afaq Khoja u Kašgaru
  • Khwajagan, mreža sufija u centralnoj Aziji od 10. do 16. stoljeća koji su često uključeni u kasnije nakšbandijske hijerarhije.
  • Khajeh Nouri (ili Khajenouri), perzijska porodica koja je pripadala predrevolucionarnom plemstvu, njihovo porodično stablo se može pratiti unazad 45 generacija.[10]
  • Hodžali, grad u Azerbejdžanu .
  • Khoja (Turkestan), titula potomaka srednjoazijskog Naqshbandi sufijskog učitelja Ahmada Kasanija
  • Hoca, turski oblik od Khawaja
  • Enver Hoxha, albansko prezime
  • Hodžić, prezime
  • Koya, srednjovjekovni indijski administrativni položaj

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Epilogue, Vol 4, Issue 5. Epilogue -Jammu Kashmir. str. 23–. GGKEY:JAACF25BJCD.
  2. ^ Shyam Lal Pardesi (1989). Amudarya to Vitasta: A Bird's Eye-view of Relations Between Central-Asia and Kashmir. Sangarmaal Publications. str. 15. It is most pertinent to mention here that the word Khwaja is used as mark of respect before the name of a Kashmiri Muslim shopkeeper or wholesale dealer.and dalals
  3. ^ Husain, Ruquiya K. (2004). "Khwaja Israel Sarhad: Armenian Merchant and Diplomat". Proceedings of the Indian History Congress. 65: 258–266. ISSN 2249-1937. JSTOR 44144740.
  4. ^ Potter, Lawrence G., ured. (2014). The Persian Gulf in Modern Times (jezik: engleski). New York: Palgrave Macmillan US. doi:10.1057/9781137485779. ISBN 978-1-349-50380-3.
  5. ^ Ashyrly, Akif (2005). Türkün Xocalı soyqırımı (PDF) (jezik: azerbejdžanski). Baku: Nurlan. str. 12. "Xoca" türkcə ağ-saqqal, "böyük" mənasını daşıyaraq hörmət əlamətini bildirir
  6. ^ "Xoca". Obastan (jezik: azerbejdžanski). Arhivirano s originala, 11. 2. 2021. Pristupljeno 11. 2. 2021.
  7. ^ S. Robson and S. Wibisono, 2002, Javanese English dictionary ISBN 0-7946-0000-X, sv koja
  8. ^ Albaih, Khalid (26. 11. 2018). "Jamal Khashoggi's borrowed white privilege made his murder count | Khalid Albaih". the Guardian (jezik: engleski). Pristupljeno 27. 11. 2018.
  9. ^ Wiktionary https://en.wiktionary.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87#Persian. Pristupljeno 17. 8. 2022. Parametar |title= nedostaje ili je prazan (pomoć)
  10. ^ "The Khajenouri Family". The Khajenouri Family. Pristupljeno 26. 8. 2020.