Razlika između verzija stranice "Sigismund, car Svetog Rimskog Carstva"

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Pregled historije
[pregledana izmjena][pregledana izmjena]
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
m r2.7.1) (robot mijenja: gl:Sexismundo de Luxemburgo
No edit summary
Red 1: Red 1:
{{Infokutija Vladar
{{Infokutija Vladar
| Ime =Žigmund
| Ime =Sigismund
| Titula =Kralj Njemačke, Češke, Ugarske i Hrvatske; markgrof Bradenburga
| Titula =Kralj Njemačke, Češke, Ugarske i Hrvatske; markgrof Bradenburga
| Slika =[[Datoteka:Pisanello_024b.jpg|200px]]
| Slika =[[Datoteka:Pisanello_024b.jpg|200px]]
Red 14: Red 14:
| Dinastija =[[Dinastija Luksemburg|Luksemburg]]
| Dinastija =[[Dinastija Luksemburg|Luksemburg]]
| Otac =[[Karlo IV, car Svetog Rimskog Carstva|Karlo IV]]
| Otac =[[Karlo IV, car Svetog Rimskog Carstva|Karlo IV]]
| Majka =[[Elizabeta Pomorska]]
| Majka =[[Elizabeta Pjast (carica)|Elizabeta Pjast]]
| Datum rođenja =[[14. februar]] [[1368]].
| Datum rođenja =[[14. februar]] [[1368]].
| Mjesto rođenja =[[Prag]]
| Mjesto rođenja =[[Prag]]
Red 22: Red 22:
'''Žigmund''' ili '''Sigismund''' ([[14. februar]] [[1368]] - [[9. decembar]] [[1437]]) je bio [[spisak njemačkih kraljeva i careva Svetog Rimskog Carstva|car Svetog Rimskog Carstva]], te kralj [[Ugarska|Ugarske]], [[Hrvatska|Hrvatske]], i [[Češka|Češke]].
'''Žigmund''' ili '''Sigismund''' ([[14. februar]] [[1368]] - [[9. decembar]] [[1437]]) je bio [[spisak njemačkih kraljeva i careva Svetog Rimskog Carstva|car Svetog Rimskog Carstva]], te kralj [[Ugarska|Ugarske]], [[Hrvatska|Hrvatske]], i [[Češka|Češke]].


Žigmund je pripadao porodici [[Dinastija Luksemburg|Luksemburgovaca]]. Bio je sin cara [[Karlo IV, car Svetog Rimskog Carstva|Karla IV]] i [[Elizabeta Pomorska|Elizabete Pomorske]].
Sigismund je pripadao porodici [[Dinastija Luksemburg|Luksemburgovaca]]. Bio je sin cara [[Karlo IV, car Svetog Rimskog Carstva|Karla IV]] i [[Elizabeta Pjast (carica)|Elizabete Pjast]].


== Brakovi i porodica ==
== Brakovi i porodica ==
=== Brak s Marijom Anžuvinskom ===
=== Brak s Marijom Anžuvinskom ===


Godine [[1387]]. oženio se [[Marija Anžuvinska|Marijom Anžuvinskom]], kćerkom [[Ludovik I Veliki|Ludovika I]] i [[Elizabeta Kotromanić|Elizabete Kotromanić]], te time postao ''[[iure uxoris]]'' ugarski kralj budući da je srednjevjekovno pravo mužu garantovalo sav posjed njegove žene. Brak između Marije i Žigmunda sklopljen je u [[Zamak Zvolen|zamku Zvolen]], a Žigmund je [[krunidba|okrunjen]] [[31. mart]]a [[1387]]. godine.
Godine [[1387]]. oženio se ugarskom kraljicom [[Marija, kraljica Ugarske|Marijom]], kćerkom kralja [[Ludovik I, kralj Ugarske|Ludovika I]] i [[Elizabeta Kotromanić|Elizabete Kotromanić]], te time postao ''[[iure uxoris]]'' ugarski kralj budući da je srednjevjekovno pravo mužu garantovalo sav posjed njegove žene. Brak između Marije i Sigismunda sklopljen je u [[Zamak Zvolen|zamku Zvolen]], a Sigismund je [[krunidba|okrunjen]] [[31. mart]]a [[1387]]. godine.


Nepopularni brak između Marije i Žigmunda, stranca kojem je sada pripala jednaka vlast nad Ugarskom, ubrzo je izazvao revolt plemstva. Tokom njenog zatvoreništva u Novigradu, godinu dana nakon smrti Karla Dračkog, Mariji je pred očima zadavljena majka, bivša kraljica Elizabeta Kotromanić, za što je Marija sumnjičila svog supruga. Marija je oslobođena je [[1387]]. godine, a nakon povratka na vlast njen odnos sa Žigmundom se znatno pogoršao.
Nepopularni brak između Marije i Sigismunda, stranca kojem je sada pripala jednaka vlast nad Ugarskom, ubrzo je izazvao revolt plemstva. Tokom njenog zatvoreništva u Novigradu, godinu dana nakon smrti [[Karlo III, kralj Napulja|Karla Dračkog]], Mariji je pred očima zadavljena majka, bivša kraljica Elizabeta Kotromanić, za što je Marija sumnjičila svog supruga. Marija je oslobođena je [[1387]]. godine, a nakon povratka na vlast njen odnos sa Sigismundom se znatno pogoršao.


=== Brak s Barbarom Celjskom ===
=== Brak s Barbarom Celjskom ===
Red 39: Red 39:
Poslije očeve smrti Sigismund je postao i car Svetog Rimskog Carstva [[1411]]. godine, ali za cara je krunisan u [[Rim]]u tek [[1433]]. godine. Godine [[1419]]. naslijedio je češku krunu od svoga brata [[Vjenceslav IV, kralj Češke|Vjenceslava IV]], a okrunjen je [[27. juli|27. jula]] [[1420]]. godine.
Poslije očeve smrti Sigismund je postao i car Svetog Rimskog Carstva [[1411]]. godine, ali za cara je krunisan u [[Rim]]u tek [[1433]]. godine. Godine [[1419]]. naslijedio je češku krunu od svoga brata [[Vjenceslav IV, kralj Češke|Vjenceslava IV]], a okrunjen je [[27. juli|27. jula]] [[1420]]. godine.


Žigmund je organizovao krstaški rat protiv Osmanlija. Poražen je kod [[Bitka kod Nikopolja|Nikopolja]] [[1396]]. godine. Vodio je rat sa Venecijom. Najviše problema imao je sa Ladislavom Napuljskim, protivnikom u borbi za ugarsko prijestolje iz dinastije Anžuvinaca. Žigmund je jedan od organizatora crkvenog sabora u Konstanci ([[1414]]-[[1418]]), koji je osudio učenje Jana Husa. [[Jan Hus]] je spaljen a poslije toga husitski ratovi pratili su njegovu čitavu vladavinu. Žigmund je osnovao čuveni [[Zmajev red]], kako bi kontrolisao brojne vazale u susjedstvu svoje države. Priredio je čuveni [[turnir]] u [[Budim]]u [[1412]].
Sigismund je organizovao krstaški rat protiv Osmanlija. Poražen je kod [[Bitka kod Nikopolja|Nikopolja]] [[1396]]. godine. Vodio je rat sa Venecijom. Najviše problema imao je sa napuljskim kraljem [[Ladislav, kralj Napulja|Ladislavom]], protivnikom u borbi za ugarsko prijestolje iz dinastije [[Anjou (dinastija)|Anžuvinaca]]. Sigismuund je jedan od organizatora crkvenog sabora u Konstanci ([[1414]]-[[1418]]), koji je osudio učenje Jana Husa. [[Jan Hus]] je spaljen a poslije toga husitski ratovi pratili su njegovu čitavu vladavinu. Sigismund je osnovao čuveni [[Zmajev red]], kako bi kontrolisao brojne vazale u susjedstvu svoje države. Priredio je čuveni [[turnir]] u [[Budim]]u [[1412]]. godine.


=== Odnos s Bosnom ===
=== Odnos s Bosnom ===


Žigmund je izuzetno značajan ugarski vladar u odnosima između Bosne i Ugarske. Dugogodišnji napori Žigmunda Luksemburškog za osvajanje Bosne i preuzimanje bosanske krune završili su neuspješno. Žigmund je ostvario jak pritisak na Bosnu u doba kralja Stjepana Dabiše, ali su [[Bosanci]] iskoristili njegove probleme poslije poraza kod Nikipolja i prišli njegovom protivniku Ladislavu Napuljskom. Njegovi pokušaji nametanja uticaja preko kralja Stjepana Ostoje završili su bezuspješno. Na njegovu stranu prišaoje [[Hrvoje Vukčić Hrvatinić]] [[1409]], a i ostali velikaši u Bosni do kraja [[1411]]. No, tada su okolnosti bile drugačije. Bosanska kruna nije više bila u opticaju kao osnova međusobnih odnosa. Poslije raskida sa [[Hrvoje Vukčić Hrvatinić|Hrvojem Vukčićem]], bosansku Srebrenicu predao je na upravu despotu Stefanu Lazareviću. Nešto kasnije, [[1427]]. Žigmund je napravio sporazum po kojem su bosansku krunu, kralja [[Tvrtko II Kotromanić|Tvrtka II]] trebali da naslijede predstavnici [[Celjski grofovi|Celjskih]], njegov punac [[Herman II Celjski]], ali ni ta kombinacija nije imala realne osnove.
Sigismund je izuzetno značajan ugarski vladar u odnosima između Bosne i Ugarske. Dugogodišnji napori Sigismunda Luksemburškog za osvajanje Bosne i preuzimanje bosanske krune završili su neuspješno. Sigismund je ostvario jak pritisak na Bosnu u doba kralja [[Stjepan Dabiša|Stjepana Dabiše]], ali su Bosanci iskoristili njegove probleme poslije poraza kod Nikipolja i prišli njegovom protivniku Ladislavu. Njegovi pokušaji nametanja uticaja preko kralja [[Stjepan Ostoja|Stjepana Ostoje]] završili su bezuspješno. Na njegovu stranu prišaoje [[Hrvoje Vukčić Hrvatinić]] [[1409]], a i ostali velikaši u Bosni do kraja [[1411]]. No, tada su okolnosti bile drugačije. Bosanska kruna nije više bila u opticaju kao osnova međusobnih odnosa. Poslije raskida sa Hrvojem Vukčićem, bosansku Srebrenicu predao je na upravu despotu [[Stefan Lazarević|Stefanu Lazareviću]]. Nešto kasnije, [[1427]]. Sigismund je napravio sporazum po kojem su bosansku krunu, kralja [[Tvrtko II Kotromanić|Tvrtka II]] trebali da naslijede predstavnici [[Celjski grofovi|Celjskih]], njegov punac [[Herman II Celjski]], ali ni ta kombinacija nije imala realne osnove.


Žigmund je bio veliki rival bosanskih vladara i velmoža. Njegova snaga demonstrirana je srednjom i istočnom Evropom, ali njegova južna politika, kroz odnos prema Bosni, nije uvijek bila u prvom planu, pa se stabilan susjed, kao što je to bila Bosna, dugo vremena tolerisao i kao protivnik.
Sigismund je bio veliki rival bosanskih vladara i velmoža. Njegova snaga demonstrirana je srednjom i istočnom Evropom, ali njegova južna politika, kroz odnos prema Bosni, nije uvijek bila u prvom planu, pa se stabilan susjed, kao što je to bila Bosna, dugo vremena tolerisao i kao protivnik.


== Smrt ==
== Smrt ==
Njegovom smrću [[9. decembar|9. decembra]] [[1437]]. godine nestaje dinastija Luksemburgovaca. U Njemačkoj, Ugarskoj, Hrvatskoj i Češkoj naslijedio ga je kćerkin muž, [[Albert II Habsburški]].
Njegovom smrću [[9. decembar|9. decembra]] [[1437]]. godine na izumiranje je osuđena dinastija Luksemburgovaca, koja će konačno izumrijeti smrću njegove kćerke [[Elizabeta Luksemburška|Elizabete]]. U Njemačkoj, Ugarskoj, Hrvatskoj i Češkoj naslijedio ga je kćerkin muž, [[Albert II Habsburški]].

{{Početak redoslijedne kutije}}
{{Vladarske titule}}
{{Redoslijedna kutija 1 na 1
|titula=[[Car Svetog Rimskog Carstva]]
|godine=[[1433]]-[[1437]]
|prethodnik=[[Karlo IV, car Svetog Rimskog Carstva|Karlo IV]]
|nasljednik=[[Fridrik III, car Svetog Rimskog Carstva|Fridrik III]]
}}
{{Redoslijedna kutija 3 na 1
|titula1=[[Kralj Ugarske]]
|titula2=[[Kralj Češke]]
|titula3=[[Kralj Njemačke]]
|godine1=[[1387]]-[[1437]]<br><small>s [[Marija, kraljica Ugarske|Marijom]] do [[1395]].</small>
|godine2=[[1420]]-[[1437]]
|godine3=[[1411]]-[[1433]]
|prethodnik2=[[Vjenceslav, kralj Njemačke|Vjenceslav IV]]
|prethodnik1=[[Marija, kraljica Ugarske|Marija]]
|prethodnik3=[[Robert, kralj Njemačke|Robert]]
|nasljednik=[[Albert, kralj Ugarske|Albert (II)]]
}}
{{Kraj redoslijedne kutije}}


{{Ugarski kraljevi}}
{{Ugarski kraljevi}}

Verzija na dan 25 april 2011 u 15:54

Sigismund
Car Svetog Rimskog Carstva
Vladavina1433 - 9. decembar 1437
PrethodnikKarlo IV
NasljednikFridrik III
Krunidba31. maj 1433
SupružnikMarija Anžuvinska
Barbara Celjska
DjecaElizabeta Luksemburška
DinastijaLuksemburg
OtacKarlo IV
MajkaElizabeta Pjast
Rođenje14. februar 1368.
Prag
Smrt9. decembar 1437.

Žigmund ili Sigismund (14. februar 1368 - 9. decembar 1437) je bio car Svetog Rimskog Carstva, te kralj Ugarske, Hrvatske, i Češke.

Sigismund je pripadao porodici Luksemburgovaca. Bio je sin cara Karla IV i Elizabete Pjast.

Brakovi i porodica

Brak s Marijom Anžuvinskom

Godine 1387. oženio se ugarskom kraljicom Marijom, kćerkom kralja Ludovika I i Elizabete Kotromanić, te time postao iure uxoris ugarski kralj budući da je srednjevjekovno pravo mužu garantovalo sav posjed njegove žene. Brak između Marije i Sigismunda sklopljen je u zamku Zvolen, a Sigismund je okrunjen 31. marta 1387. godine.

Nepopularni brak između Marije i Sigismunda, stranca kojem je sada pripala jednaka vlast nad Ugarskom, ubrzo je izazvao revolt plemstva. Tokom njenog zatvoreništva u Novigradu, godinu dana nakon smrti Karla Dračkog, Mariji je pred očima zadavljena majka, bivša kraljica Elizabeta Kotromanić, za što je Marija sumnjičila svog supruga. Marija je oslobođena je 1387. godine, a nakon povratka na vlast njen odnos sa Sigismundom se znatno pogoršao.

Brak s Barbarom Celjskom

Marija je umrla pod sumnjivim okolnostima u visokoj trudnoći, ipak ne ostavivši iza sebe djece, kao posljednji Anžuvin na ugarskom tronu. Sigismund, njen udovac, zadržao je njeno kraljevstvo, kao što je to bio srednjovjekovni običaj, a njegova nasljednica bila je kćerka iz drugog braka sa Barbarom Celjskom, čija je nana bila Marijina tetka po majci.

Vladavina i ratovanje

Poslije očeve smrti Sigismund je postao i car Svetog Rimskog Carstva 1411. godine, ali za cara je krunisan u Rimu tek 1433. godine. Godine 1419. naslijedio je češku krunu od svoga brata Vjenceslava IV, a okrunjen je 27. jula 1420. godine.

Sigismund je organizovao krstaški rat protiv Osmanlija. Poražen je kod Nikopolja 1396. godine. Vodio je rat sa Venecijom. Najviše problema imao je sa napuljskim kraljem Ladislavom, protivnikom u borbi za ugarsko prijestolje iz dinastije Anžuvinaca. Sigismuund je jedan od organizatora crkvenog sabora u Konstanci (1414-1418), koji je osudio učenje Jana Husa. Jan Hus je spaljen a poslije toga husitski ratovi pratili su njegovu čitavu vladavinu. Sigismund je osnovao čuveni Zmajev red, kako bi kontrolisao brojne vazale u susjedstvu svoje države. Priredio je čuveni turnir u Budimu 1412. godine.

Odnos s Bosnom

Sigismund je izuzetno značajan ugarski vladar u odnosima između Bosne i Ugarske. Dugogodišnji napori Sigismunda Luksemburškog za osvajanje Bosne i preuzimanje bosanske krune završili su neuspješno. Sigismund je ostvario jak pritisak na Bosnu u doba kralja Stjepana Dabiše, ali su Bosanci iskoristili njegove probleme poslije poraza kod Nikipolja i prišli njegovom protivniku Ladislavu. Njegovi pokušaji nametanja uticaja preko kralja Stjepana Ostoje završili su bezuspješno. Na njegovu stranu prišaoje Hrvoje Vukčić Hrvatinić 1409, a i ostali velikaši u Bosni do kraja 1411. No, tada su okolnosti bile drugačije. Bosanska kruna nije više bila u opticaju kao osnova međusobnih odnosa. Poslije raskida sa Hrvojem Vukčićem, bosansku Srebrenicu predao je na upravu despotu Stefanu Lazareviću. Nešto kasnije, 1427. Sigismund je napravio sporazum po kojem su bosansku krunu, kralja Tvrtka II trebali da naslijede predstavnici Celjskih, njegov punac Herman II Celjski, ali ni ta kombinacija nije imala realne osnove.

Sigismund je bio veliki rival bosanskih vladara i velmoža. Njegova snaga demonstrirana je srednjom i istočnom Evropom, ali njegova južna politika, kroz odnos prema Bosni, nije uvijek bila u prvom planu, pa se stabilan susjed, kao što je to bila Bosna, dugo vremena tolerisao i kao protivnik.

Smrt

Njegovom smrću 9. decembra 1437. godine na izumiranje je osuđena dinastija Luksemburgovaca, koja će konačno izumrijeti smrću njegove kćerke Elizabete. U Njemačkoj, Ugarskoj, Hrvatskoj i Češkoj naslijedio ga je kćerkin muž, Albert II Habsburški.


Vladarske titule
Prethodnik:
Karlo IV 		Car Svetog Rimskog Carstva
1433-1437 		Nasljednik:
Fridrik III


Prethodnik:
Marija 		Kralj Ugarske
1387-1437
s Marijom do 1395. 		Nasljednik:
Albert (II)
Prethodnik:
Vjenceslav IV 		Kralj Češke
1420-1437
Prethodnik:
Robert 		Kralj Njemačke
1411-1433


Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Sigismund,_car_Svetog_Rimskog_Carstva&oldid=1449686"