Amiloza
| Amiloza | |
|---|---|
 | |
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Amiloza |
| Molekularna formula | C6H12O6 |
| CAS registarski broj | 9005-82-7 |
| Osobine1 | |
| Molarna masa | 180,16 g/mol |
| Agregatno stanje | čvrsto |
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Amiloza (grč. amylon) je polisahari napravljen od jedinica α-D-glukoze međusobno povezanih preko α(1→4) glikozidnih veza. Pored amilopektina, sastavni je dio prirodnog škroba, s masenim udjelom od 20-30% škroba. Unutar polimerne molekule nalazi se između 100-1400 glukoznih monomera. Zbog svoje čvrsto zbijene spiralne strukture, amiloza je otpornija na probavu od drugih molekula škroba i stoga je važan oblik otpornog škroba. [1]
Struktura
[uredi | uredi izvor]
Amiloza A (video lijevo) je paralelna dvostruka spirala linearnih lanaca glukoze. Sastoji se od α(1→4) vezanih molekula glukoze. Atomi ugljika na glukozi su numerisani, počevši od aldehidnog (C=O) ugljika, tako da je u amilozi atom-1- ugljika na jednom molekulu glukoze vezan za atom-4 ugljika na sljedećem molekulu glukoze (α(1→4) veze).[2] Strukturna formula amiloze je na slici desno. Broj ponovljenih podjedinica glukoze (n) je obično u rasponu od 300 do 3000, ali može biti i više hiljada.
Postoje tri glavna oblika lanaca amiloze. Mogu postojati u neuređenoj amorfnoj konformaciji ili u dva različita spiralna oblika. Mogu se vezati sa samim sobom u dvostrukoj spirali (A ili B oblik), ili s drugim hidrofobnim gostujućim molekulom kao što je jod, masna kiselina ili aromatski spoj. Poznati su kao V oblik kao i način na koji se amilopektin vezuje za amilozu u strukturi škroba. Unutar ove grupe postoji mnogo različitih varijacija. Svaki je označen sa V, a zatim indeksom koji označava broj jedinica glukoze po okretu. Najčešći je V6 oblik, koji ima šest jedinica glukoze za jedan krug.[3] Postoje i V8 i eventualno V7 oblici. Oni pružaju još veći prostor za vezu molekula gosta.[4]
Ova linearna struktura može imati određenu rotaciju oko phi i psi uglova, ali uglavnom vezani kisikom glukoznog prstena leže na jednoj strani strukture. Struktura α(1→4) promoviše formiranje spiralne strukture, omogućavajući formiranje vodoničnih veza između atoma kiseonika vezanih na ugljiku-2 jednog molekula glukoze i ugljiku-3 sljedećeg molekula glukoze.[5] Analiza difrakcije rendgenskih zraka vlakana u kombinaciji sa kompjuterskim preciziranjem strukture pronašla je A-, B- i C- polimorfe amiloze. Svaki oblik odgovara ili A-, B- ili C- obliku škroba. A- i B- strukture imaju različite spiralne kristalne strukture i sadržaj vode, dok je C-struktura mješavina A- i B- jediničnih ćelija, što rezultira srednjom gustinom pakiranja između ova dva oblika. Amiloza se radije stvara reakcijom kondenzacije između 2 alfa molekula glukoze kako bi se formirala glikozidna veza i voda.[6]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Resistant starch". Arhivirano s originala, 2010-09-24. Pristupljeno 2010-07-02.
- ^ Nelson, David and Michael M. Cox. Principles of Biochemistry. 5th ed. New York: W. H. Freeman and Company, 2008.[potrebna stranica]
- ^ a visualisation with references to the literature is found here
- ^ Cohen, R.; Orlova, Y.; Kovalev, M.; Ungar, Y.; Shimoni, E. (2008). "Structural and Functional Properties of Amylose Complexes with Genistein". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 56 (11): 4212–4218. doi:10.1021/jf800255c. PMID 18489110.
- ^ "Starch". Arhivirano s originala, 2012-01-14. Pristupljeno 2010-05-25.
- ^ Sarko, A; Wu, H.-C. H (1978). "The Crystal Structures of A-, B- and C-Polymorphs of Amylose and Starch". Starch - Stärke. 30 (3): 73–78. doi:10.1002/star.19780300302.
