Melanezija
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Melanezija (grč. μέλας crn, νῆσος ostrvo), zajednički naziv za grupe ostrva u srednjem i jugozapadnom dijelu Tihog okeana. Obuhvata tri skupine ostrva: Novu Gvineju i susjedna ostrva; južnu Melaneziju, koja se sastoji od Solomonskih Ostrva, Novih Hebrida, Nove Kaledonije, ostrva Loyauté i D'Entrecasteaux, arhipelaga Louisiade, ostrvaa Banks, Torres i Santa Cruz; grupu ostrva Fiji, na granici Polinezije i Mikronezije. Tropska i vlažna klima karakteristična je neznatnim kolebanjima temperature. Razvijene su tropske kišne šume. Trgovina koprom, kafom, pamukom. Izvoz hromove i niklove rude iz Nove Kaledonije.
Melanezija se, dakle, prostire od zapadne strane Istočnog Pacifika do Arafurskog mora, sjeverno i sjeveroistočno od Australije. Naziv Melanezija prvi je upotrijebio Jules Dumont d'Urville 1832. godine kako bi označio etničko i geografsko grupiranje ostrva koji se razlikuju od Polinezije i Mikronezije. Današnja d'Urvilleova rasna klasifikacija smatra se nepouzdanom jer zasjenjuje melanezijsku kulturnu, lingvističku i genetičku raznolikost. Najvažnije je da ovaj termin spaja dvije prilično različite grupe, Austronezijance i Papuance (koji se međusobno sastoje od brojnih različitih grupa).
Narod Melanezije
[uredi | uredi izvor]Izvorni stanovnici Melanezije vjerovatno su bili preci današnjih ljudi koji govore papuanski. Smatra se da su se ti ljudi naselili na Novoj Gvineji prije nekoliko desetaka hiljada godina, a na melanezijskim ostrvima najmanje prije 35.000 godina (prema radioaktivnom datiranju). Izgleda da su naselili Melaneziju istočno sve do glavnih ostrvaa Solomonskih Ostrva (tj. uključujući San Cristobal), a možda čak i do nekih istočnijih ostrvca.
Upravo su u Melaneziji (posebno duž sjeverne obale Nove Gvineje i na ostrvima sjeverno i istočno od Nove Gvineje) austronezijski ljudi došli u kontakt s prethodno naseljenim stanovništvom, čiji potomci danas govore papuanski, vjerovatno prije četiri hiljade godina. Čini se da je ondje dugotrajna interakcija rezultirala u mnogim kompleksnim promjenama u genetici, jezicima i kulturi. Iz ovoga je područja vjerovatno vrlo malena grupa ljudi otputovala na istok gdje su postali osnivači polinezijskog naroda.
Države Fidži, Papua Nova Gvineja, Solomonska Ostrva, Vanuatu i Nova Kaledonija (pod francuskim suverenitetom) smatraju se dijelom Melanezije, jer se time odražava njihova zajednička kolonijalna historija i zajednički regionalni položaj. Ta područja formiraju jezgru moderne melanezijske regije. Susjedna ostrva u ostalim zemljama smatraju se melanezijskom periferijom.
0strva i skupine ostrva
[uredi | uredi izvor]Sljedeća ostrva i skupine ostrva tradicionalno se smatraju dijelom Melanezije:
- Bismarckov arhipelag
- Fidži
- Maluku ostrva
- Nova Gvineja
- Nova Kaledonija
- Ostrva Toressova prolaza
- Solomonska Ostrva
- Vanuatu
Ostrva čiji su stanovnici miješanog porijekla i koji se nužno ne samoidentificiraju kao melanezijski:
Neka ostrva zapadno od Nove Gvineje poput Halmahere, Alora i Pantara ponekad se ubrajaju u definiciju Melanezije, iako ljudi u tom području ne koriste taj termin.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Karta Južnog Pacifika Arhivirano 16. 3. 2005. na Wayback Machine
- Južnopacifički organizator Arhivirano 5. 12. 2006. na Wayback Machine
- Polinezijski korijeni: Uvid u Y hromosom Arhivirano 11. 8. 2003. na Wayback Machine
- Nezavisne historije ljudskog hromosoma Y u Melaneziji i Australiji Arhivirano 20. 1. 2004. na Wayback Machine
- Stranica o zapadnoj Melaneziji Arhivirano 8. 2. 2006. na Wayback Machine
