Sjeverna Azija
Sjeverna Azija | |
---|---|
Površina | 13,100,000 km2 |
Br. stanovnika | 37.000.000 (popis 2021) |
Nominalni BDP | $480 milijardi[1] |
Države | Spisak |
Sjeverna Azija je subregija Azije koja obuhvata dijelove Rusije (azijski Sibir) i Mongoliju. Severna Azija je geografski definisan i koekstenzivan sa azijskim dijelom Rusije, a sastoji se od tri federalna okruga Rusije: Uralskog, Sibirskog i Dalekoistočnog. Sjeverna Azija graniči sa Arktičkim okeanom na sjeveru; istočnom Evropom na zapadu; centralnom i istočnom Azijom na jugu; i Tihim okeanom i Sjevernom Amerikom na istoku. Pokriva površinu od 13.100.000 km2, ili 8,8% ukupne površine Zemlje; i najveća je podregija Azije po površini, ali je i najmanje naseljena, sa populacijom od oko 37 miliona, što čini samo 0,74% stanovništva Azije.
Topografski, regijom dominira Evroazijska ploča, osim njenog istočnog dijela, koji leži na Sjevernoameričkoj, Amurskoj i Ohotskoj ploči. Podijeljena je sa tri velike ravnice: Zapadnosibirskom ravnicom, Srednjosibirskom visoravni i zonom kolizije Verhojansk-Čukotka. Uralska orogeneza na zapadu podigla je planine Ural, neformalnu granicu između Azije i Evrope. Tektonske i vulkanske aktivnosti se često dešavaju u istočnom dijelu regije kao dio Vatrenog prstena, o čemu svjedoči formiranje ostrvskih lukova kao što su Kurilska ostrva i ultra istaknutih vrhova kao što su Ključevska Sopka, Kronocki i Korjakski. Središnji dio sjeverne Azije je velika magmatska provincija pod nazivom Sibirske zamke, nastala masivnom erupcijom prije 250 miliona godina. Formiranje zamki poklopilo se sa permsko-trijaskim izumiranjem.
Sjeverna Azija, geografski je podregija Azije. Međutim, budući da je kolonizirana i inkorporirana u Rusiju, mnoge međunarodne organizacije ili smatraju ili klasifikuju Sjevernu Aziju kao dio istočne Evrope zajedno sa evropskom Rusijom. Evropski kulturni uticaji, posebno ruski, preovladavaju u čitavom regionu, jer doživljava rusku emigraciju iz Evrope počev od 18. vijeka.[2] Slaveni i drugi Indoevropljani čine ogromnu većinu stanovništva Sjeverne Azije, a preko 85% stanovništva regije je evropskog porijekla.[3][4]
Ostale subregije Azije
[uredi | uredi izvor]- Istočna Azija
- Jugoistočna Azija
- Južna Azija
- Srednja Azija
- Jugozapadna Azija ili Zapadna Azija (jedna definicija Srednjeg istoka je istoznačna s jugozapadnom Azijom)
- Sjeverna Evroazija (prostire se na Evropu)
- Srednja Evroazija (prostire se na Evropu)
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Валовой региональный продукт по субъектам Российской Федерации в 2016-2021гг".
- ^ Haywood, A. J. (2010). Siberia: A Cultural History (jezik: engleski). Oxford University Press. ISBN 9780199754182.
- ^ "ВПН-2010". Perepis-2010.ru. Arhivirano s originala, 18. 1. 2012. Pristupljeno 3. 4. 2016.
- ^ "ВПН-2010". Gks.ru. Pristupljeno 3. 4. 2016.