Acebutolol
| Acebutolol | ||
|---|---|---|
| Naziv lijeka | Acebutolol | |
| Grupa | Beta blokatori | |
| ||
| ATC kodovi | C07 AB04 | |
| CAS registarski broj | 37517-30-9 | |
| Stručne informacije | ||
| ||
  Ime po IUPAC (RS)-N-{3-acetyl-4-[2-hydroxy-3-(propan-2-ylamino)propoxy]phenyl}butanamide | ||
| Sumarna formula | C18H28N2O4 | |
| Tačka topljenja | 121 | |
| Molarna masa | 336,426 g/mol | |
| ||
| Biološka raspoloživost | 40% (raspon 35 do 50%) | |
| Metabolizam | Jetreni | |
| Poluvrijeme eliminacije | 3-4 sata (roditeljski lijek) 8-13 sati (aktivni metabolit) | |
| Izlučivanje | = Bubrežno: 30% Žučno: 60%
| |
Acebutolol – trgovačka imena Sectral i Prent – je beta blokator za liječenje visokog krvnog pritiska i aritmija.[1][2][3][4]
Farmakologija[uredi | uredi izvor]
Acebutolol je kardioselektivnim beta blokator sa ISA (unutrašnja simpatometska aktivnost; pogledajte članak na pindolol). Stoga je više prikladan nego nekardioselektivni beta blokatori. Ako je pacijent s astmom ili hroničnom opstruktivnom bolesti pluća (KOPB) potrebno je liječenje beta blokatorima. (Iz tih razloga, može biti izbor beta-blokatora u uključivanju polipil – Polypil strategije). U dozama nižim od 800 mg dnevno, njegovi konstrikcijski efekati u krvnim sudovima bronhijskog sistema i glatkih mišića su samo 10% do 30% onih koji su postignuti pod propranololskim tretmanom, ali postoje eksperimentalni dokazi da se kardioselektivna svojstva smanjuju pri dozama od 800 mg/dan ili više.
Ovaj lijek ima lipofilna svojstva, a samim tim i prelazi krvno-moždanu barijeru. Acebutolol nema negativan uticaj na serumske lipide (holesterol i trigliceride). Nije uočen pad HDL. U tom smislu, on se razlikuje od mnogih drugih beta blokatora koji imaju ova nepovoljna svojstva.
Acebutolol djeluje u hipertoničara s visokom, normalnom ili niskom koncentracijom renina, iako može biti efikasniji kod pacijenata sa visokim ili normalnim koncentracije renina u plazmi. U klinički relevantnim koncentracijama, ne javlja se efekat na stabilizaciju membrane u mjeri koja ima važnu ulogu.
Farmakokinetika[uredi | uredi izvor]
Acebutolol se dobro apsorbira iz probavnog trakta, ali prolazi kroz značajne faze metabolizma u prevomkrugu, što je dovodi do toga da je bioraspoloživost samo 35% do 50%. Maksimalne koncentracije acebutolola u plazmi se postižu u roku od 2 do 2,5 sata nakon oralne doze. Vrhunac razine glavnog aktivnog metabolita, diacetolola, dolazi nakon 4 sata. Acebutolol ima poluraspad od 3 do 4 sata, a diacetolol poluživot od 8 do 13 sati.
Acebutolol prolazi kroz opsežnan jetreni metabolizam i prelazi u desbutil amin acetolol, koji se lahko pretvara u diacetolol. Diacetolol je aktivan kao acebutolol (ekvipotencija) i čini se da imaju isti farmakološki profil. Gerijatrijski pacijenti imaju tendenciju da imaju viši nivo plazmi kako acebutololA, tako i diacetololas i nešto produženo izlučivanje. Izlučivanje je značajno produženo u pacijenata sa oštećenjem bubrega, zbog čega može biti potrebno smanjenje doze. Ciroza jetre izgleda ne mijenja farmakokinetički profil roditeljskog lijeka i metabolita.
Indikacije[uredi | uredi izvor]
- hipertenzija;
- pretkomorska i komorska srčana aritmija;
- akutni infarkt miokarda u pacijentima visokog rizika;
- Smith-Magenisov sindrom
Kontraindikacije i mjere opreza[uredi | uredi izvor]
- Stabilna ili nestabilna angina (zbog njegovog parcijalnog agonizma ili ISA activnosti);
Acebutolol ne može biti pogodan kod pacijenata sa bronhijalnom astmom ili KOPB, zbog svojih bronhokonstrikcijskih (β2 antagonističkih) efekata.
Nuspojave[uredi | uredi izvor]
Razvoj anti-nuklearnih antitijela (ANA) je pronađen u 10 do 30% pacijenata pod terapijom acebutololom. Sistemska bolest sa bolom u zglobovima i mijalgija je uočeni su u oko 1% pacijenata. Eritemski lupus – kao što je sindrom sa osipom na koži i multiformno učešće na različitim organima je još rjeđe. Učestalost i ANA i simptomatske bolesti pod acebutololom je veća nego u terapiji propranololom. Ženski pacijenti imaju veće šanse da razviju ove simptome od muških. Zabilježeno je nekoliko slučajeva hepatotoksičnosti sa povećanim enzimima jetre (ALT, AST). Sve u svemu, 5 do 6% svih pacijenata treba da prekine uzimanje acebutolola zbog neželjenih efekata. Kada je to moguće, liječenje treba prekinuti postepeno kako bi se izbjegao prateći sindrom s povećanom učestalošću angine, pa čak i precipitacije infarkta miokarda.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Warrell D. A., Cox T. M., Firth J. D. (2010): The Oxford Textbook of Medicine Arhivirano 21. 3. 2012. na Wayback Machine (5th ed.). Oxford University Press
- ^ Noble J. (1987): Textbook of general medicine and primary care. Little Brown & Co, ISBN 978-0316611503; ISBN 0316611506.
- ^ Dunphy L. M., Winland-Brown J. E. (2011): Primary care: The art and science of advanced practice nursing. F.A. Davis. ISBN 9780803626478.
- ^ Coulehan J. L., Block M. R. (2005): The Medical Interview: Mastering skills for clinical practice, 5th Ed. F. A. Davis. ISBN 0-8036-1246-X. OCLC 232304023.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
 |
Commons ima datoteke na temu: Acebutolol |