Idi na sadržaj

Folikulska teka

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Folikulska teka
Ovarijski folikuli nalaze se u svojim tekama
Detalji
Identifikatori
Latinski'Theca folliculi'
Anatomska terminologija

Folikulska teka, folikulska vrećica ili folikulski spremnik (lat. theca folliculi) sadrži sloj jajničke folikule. Pojavljuju se pošto folikuli postaju sekundarni folikuli.

Teke su podijeljene u dva sloja, unutrašnja i vanjska teka.

Ćelije teka su grupa endokrinih ćelija jajnik, građenih od vezivnog tkiva oko folikula. Imaju mnoge raznolike funkcije, uključujući folikulogenezu.[1]

Sinteza androgena

[uredi | uredi izvor]
Prednji kompleks sistema hipofize i portalni sistem hipofize, gdje se oslobađaju FSH i LH.

Tekime ćelije odgovorne su za sintezu androgena, obezbeđivanje transdukcije signala između granuloznih ćelija i oocita tokom razvoja, uspostavljanjem vaskularnog sistema, obezbeđivanjem hranjivih materija i pružanjem strukture i podrške folikulu kako sazrijeva.[1]

Konverzija testosterona u estradiol aktivnošču aromataze.

Teka ćelije odgovorne su za proizvodnju androstenediona, a posredno i produkciju 17β estradiola, koji se naziva i E2, opskrbljivanjem susjednih granuloza ćelija androstenedionom koji se, uz pomoć enzima aromataza, može se koristiti kao supstrat za ovu vrstu estradiola.[2] FSH inducira granulozne ćelije na stvaranje aromataze koja androgene proizvedene iz teca interna pretvara u estradiol.[3]

Signalirajuća kaskada

[uredi | uredi izvor]

Teka ćelije stimuliraju luteinizujući hormon (LH), signalom koji potiče iz hipotalamusa mozga.

Gonadotropin oslobađajući hormon (GnRH) oslobađa se projekcijama hipotalamusa u prednji režanj hipofize. Gonadotrofi stimulirani su da proizvode folikul-stimulirajući hormon koji stimulira folikuled (FSH) i luteinizirajući hormon (LH), koji se puštaju u krvotok da djeluju na jajnike .

Unutar jajnika transmembranski G-proteinski spojeni receptori (GPCR) veže se na LH u krvotoku, a signal se putem djelovanja drugog glasnika prenosi u unutrašnjost ćelije ciklički amp cAMP i treći glasnik protein kinaza A (PKA). Zatim se ćelije teke stimuliraju da proizvode testosteron, koji se pararakrinom šalje na susedne granulozne ćelije radi pretvaranja u estradiol.[4]

Poremećaji

[uredi | uredi izvor]

Hiperaktivnost teka ćelija uzrokuje hiperandrogenizam, a hipoaktivnost dovodi do nedostatka estrogena.[5]Tumori granulozne ćelije, koji su rijetki (manje od 5% karcinoma jajnika) uključuju i granulozne i teka ćelije.[6]

Folikulogeneza

[uredi | uredi izvor]
Ovarijski ciklus kod životinja

Prikaz ciklusa jajnika kod životinja]] U odraslih ženskih ljudi, primordijalni folikul sastoji se od jednog oocita okruženog slojem usko povezanih čelija granuloze. U ranim fazama ciklusa jajnika, folikul u razvoju stiče sloj vezivnog tkiva i pridružene krvne sudove. Ovo prekrivanje se naziva "teca". Kako razvoj sekundarnog folikula napreduje, granulozne ćelije se razmnožavaju tako da formiraju višeslojni membrana granulosum. Tokom perioda mjerenog mesecima, granulozne ćelije i tekine ćelije izlučuju antralnu tečnost (mješavina hormona, enzima i antikoagulansa) koja njeguje sazrijevanje jajeta.

U tercijarnim folikulima jednoslojna teka se diferencira u theca interna i theca externa. Theca interna sadrži žljezdane ćelije i mnogo malih krvnih sudova, dok je theca eksterna od gustog vezivnog tkiva i većih krvnih sudova.[7]

Strukturne uloge

[uredi | uredi izvor]

Teka ćelije (zajedno sa granuloznim ćelijama), tokom sazrevanja oocita, formiraju corpus luteum. Teka ćelije su u korelaciji samo s folikulama razvijajućeg jajnika.[5] One su vodeći uzrok neplodnosti na bazi endokrinosti, jer ili hiperaktivnost ili hipoaktivnost teka ćelija mogu dovesti do problema s plodnošću.

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b Young, J. M.; McNeilly, A. S. (2010). "Theca: the forgotten cell of the ovarian follicle". Reproduction. 140 (4): 489–504. doi:10.1530/REP-10-0094. PMID 20628033.
  2. ^ Hall, John E. (John Edward), 1946- (2015-05-20). Guyton and Hall textbook of medical physiology (13th izd.). Philadelphia, PA. str. 1042. ISBN 9781455770052. OCLC 900869748.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
  3. ^ Hall, John E. (John Edward), 1946- (2015-05-20). Guyton and Hall textbook of medical physiology (13th izd.). Philadelphia, PA. str. 1044. ISBN 9781455770052. OCLC 900869748.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
  4. ^ Medical physiology. Boron, Walter F.,, Boulpaep, Emile L. (Third izd.). Philadelphia, PA. 2016-03-29. ISBN 978-1-4557-3328-6. OCLC 951680737.CS1 održavanje: others (link)
  5. ^ a b Magoffin, Denis A. (2005). "Ovarian theca cell". The International Journal of Biochemistry & Cell Biology. 37 (7): 1344–9. doi:10.1016/j.biocel.2005.01.016. PMID 15833266.
  6. ^ Kottarathil, Vijaykumar Dehannathparambil; Antony, Michelle Aline; Nair, Indu R.; Pavithran, Keechilat (2013). "Recent Advances in Granulosa Cell Tumor Ovary: A Review". Indian Journal of Surgical Oncology. 4 (1): 37–47. doi:10.1007/s13193-012-0201-z. PMC 3578540. PMID 24426698.
  7. ^ Jones, Richard E. (Richard Evan), 1940- (2006). Human reproductive biology. Lopez, Kristin H. (3rd izd.). Amsterdam: Elsevier Academic Press. ISBN 978-0-12-088465-0. OCLC 61351645.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]