Čaršijska džamija u Konjicu
| Čaršijska (Junuz-čauš) džamija u Konjicu | |
|---|---|
 | |
  Položaj Čaršijske džamije u Bosni i Hercegovini | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Konjic |
| Geografske koordinate | 43°39′06″N 17°57′49″E / 43.651654°N 17.963563°E |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Oznaka baštine | Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitektonski tip | Džamija |
| Arhitektonski stil | Osmanska arhitektura |
| Dovršeno | Prije 1585. god. |
| Specifikacije | |
| Dužina | 14,90 m. |
| Širina | 10,50 m. |
| Munare | 1 |
| Visina munare | 30,00 m. |
| Materijali | krečnjak, sedra |
Čaršijska džamija u Konjicu (Junuz-čauš džamija), nalazi se u Konjicu, Bosna i Hercegovina. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika na sjednici održanoj 14. do 20. marta 2006. godine donijela je odluku da se džamija proglasi za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Ovu odluku Komisija donijelo je u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Amra Hadžimuhamedović, Dubravko Lovrenović (predsjedavajući), Ljiljana Ševo i Tina Wik.[1]
Historija[uredi | uredi izvor]
Gradnja Čaršijske ili Junuz-čauševa džamija se pripisuje izvjesnom Junuz-čaušu, a datira se u XVI vijek, mnogo prije 1579. godine, kada je sastavljena vakufnama, odnosno prije popisa Hercegovačkog sandžaka iz 1585. godine. Iznad ulaznog portala se nalazi tarih koji kazuje da ju je podigao ili obnovio izvjesni Ibrahim (1623/24) godine. Originalni tarih koji bi ukazivao na vrijeme njene gradnje nije pronađen.
Godine 1917. austrougarska vojna vlast je skinula olovni krov sa džamije a svod je premazala katranom. Džamija je temeljito obnovljena 1922. godine, kada je kameni pod zamijenjen drvenim, a krov ponovo pokriven limom.
Posljednji put džamija je obnovljena 1989. godine.
U vrijeme rata u Bosni i Hercegovini (1992-1995) džamija je više puta pogođena artiljerijskim granatama. Tom prilikom su bili oštećeni krovna konstrukcija i zidovi objekta, a munara je pogođena više puta direktnim hicima. Kasnije su rekonstruisani gornji dio munare i šerefe, objekat je omalterisan i okrečen, te pokriven. Radove je finansirala IGASA – Svjetska islamska humanitarna organizacija iz Saudijske Arabije.
Opis[uredi | uredi izvor]
Čaršijska džamija u Konjicu pripada tipu jednoprostornih džamija dimenzija 10,50x14,90 metara. Sastoji se od jednoprostornog molitvenog prostora kvadratne osnove sa stranicama 8,50x 8,50 m, trijema sa sofama dimenzija 10,65x4,35 metara i kamene munare. U enterijeru džamija je natkrivena osmougaonom drvenom kupolom, a sa vanjske strane je pokrivena kosim četvorostrešnim krovom. Trostrani krov trijema nosi ukupno 10 drvenih stubova od kojih osam ima osmostraničnu osnovicu, a dva, koja su prislonjena uz sjeverozapadni zid džamije, imaju šest stranica.
Visina kamene munare bez alema iznosi 30 metara. Munara je izvedena od kamena, a sastoji se od postolja, poligonalnog (dvanaestostraničnog) tijela munare, šerefe, kace i završne kupe sa metalnim alemom. Šerefa nije dekorisana. U unutrašnjosti munare je postavljeno kameno stepenište. Pojedini blokovi su urađeni od sedre.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Hamdija Kreševljaković i Hamdija Kapidžić, "Stari hercegovački gradovi", "Naše starine" br. 2, str 9-10, 1954.
- Pavao Anđelić, Historijski spomenici Konjica i okoline, I, Skupština općine Konjic, Konjic, 1975.
- Vakufname iz Bosne i Hercegovine (XV i XVI vijek), Orijentalni institut u Sarajevu, Sarajevo 1985. godine
- Fehim Nametak, Kulturni razvoj Konjica za vrijeme osmanske vlasti, Islamska misao, 1991.
- Evlija Čelebija, Putopis, Sarajevo Publishing, 1996.
- Mehmed Mujezinović, Islamska epigrafika Bosne i Hercegovine, knjiga 2, 3. izdanje, biblioteka „Kulturno naslijeđe", Sarajevo Publishing, 1997.
- Esad Bajić, Monografija Medžlisa Islamske zajednice Konjic sa posebnim osvrtom na džamije i druge spomenike islamske kulture na ovom području, Konjic, 1999.
- Jusuf Mulić, Konjic i njegova okolina u vrijeme osmanske vladavine (1464-1878), Općina Konjic, Konjic, 2001.
- Jusuf Mulić, Dvije značajne godišnjice grada Konjica: 620 godina prvog zvaničnog pomena grada i 320 godina od izgradnje bivšeg kamenog mosta, „Hercegovina", 15-16, časopis za kulturno i historijsko naslijeđe, Arhiv Hercegovine, Mostar, 2003.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Čaršijska džamija u Konjicu" (PDF). Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine. Pristupljeno 15. 10. 2018.[mrtav link]
