Azizija džamija (Brčko)
| Džamija Azizija | |
|---|---|
 Vanjski izgled džamije Azizija | |
  Položaj džamije Azizija u Bosni i Hercegovini | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Brezovo Polje |
| Geografske koordinate | 44°50′51″N 18°57′21″E / 44.847397°N 18.955935°E |
| Religija | Islam |
| Općina | Brčko |
| Distrikt | Brčko distrikt |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Oznaka baštine | Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitektonski stil | barokni stil |
| Dovršeno | 1862. |
| Specifikacije | |
| Kapacitet | 250 |
| Dužina | 14,50 m[1] |
| Širina | 18,50 m[1] |
| Visina (maks) | 17,00 m |
| Kupole | 1 |
| Munare | 1 |
Azizija je džamija u Brezovu Polju, općina Brčko, Bosna i Hercegovina. Zajedno sa haremom proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[1] Srušena je tokom rata u Bosni i Hercegovini, 21. maja 1993, a broj džematlija se prepolovio.
Lokacija
[uredi | uredi izvor]Azizija džamija smještena je oko 14 km istočno od središta Brčkog, na putu Brčko – Bijeljina, u naselju Brezovo Polje, u Savskoj ulici.
Historija
[uredi | uredi izvor]Krajem 1862. počelo je organizirano iseljavanje muslimana iz Srbije. Veliki broj izbjeglica dolazi u Bosnu, najvećim dijelom uz južnu obalu Save (Brčko, Bijeljina, Bosanski Brod, Bosanska Kostajnica). Izgrađena su i dva nova naselja na Savi, Gornja i Donja Azizija, današnji Šamac i Orašje.
Azizija podignuta je 1862. sredstvima iz carskog trezora. Naziv nosi prema tadašnjem sultanu Abdulazizu. U njegovo doba, iz državne blagajne građene su tri džamije (Azizija u Brezovom Polju – 1862, Azizija u Orašju – 1863, Azizija u Bosanskoj Kostajnici – 1862). U nekim naseljima nove džamije grade izbjeglice vlastitim sredstvima.
U oktobru 1943. bila je gotovo uništena, a u potpunosti je srušena miniranjem 21. maja 1993. tokom rata u Bosni i Hercegovini, a ostaci džamije kao i Begove džamije koja se nalazi u ovom naselju su odvezeni sa tog mjesta bagerima, traktorima kako bi se dograđivale kuće i garaže lokalnih mještana od strane Vojske Republike Srpske.[1][2]
Vlada Brčko Distrikta je u obnovu, koja je završena 2016, uložila 1.650.000 KM, dok su džematlije i drugi donatori prikupili oko 300.000 KM. Obnovljena je u svom autentičnom izgledu.[3]
Opis
[uredi | uredi izvor]Azizija džamija je jedina džamija u BiH izgrađena u baroknom stilu, sa besprijekornom simetrijom. Na izgled džamije nije utjecao isključivo turski barok (u Osmanlijskom carstvu barokni period traje od 1757. do 1808. godine), već i zakašnjeli utjecaji baroka iz Austrije i Mađarske.
Nad centralnim dijelom je kupola, koja leži na osmougaonom tamburu, sa natkrivenim sofama i kamenom munarom.[4] Dimenzije su 14,50 m x 18,50 m. Na tamburu je osam prozora. Visina džamije, mjerena od poda džamije do vrha tjemena kupole iznosi 17 m.
Harem džamije
[uredi | uredi izvor]Uz Aziziju džamiju nalazi se mezarje sa većim brojem nišana koji datiraju počev od kraja 19. stoljeća. Među njima se svojom veličinom i obradom ističe nišan Mustafe-age Hadžegrića, prognanika iz Šapca, datiran 26. septembra 1902. godine.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Mustafa Imamović, Historija Bošnjaka, izdanje Bošnjačka zajednica kulture, Izdavačko preduzeće «Preporod», Sarajevo, 1997, str. 330.
- Mehmed Mujezinović, Islamska epigrafika Bosne i Hercegovine, Knjiga II, 3. izdanje, Biblioteka Kulturno naslijeđe, Sarajevo Publishing, 1998, str. 164.
- Mehmed Mujezinović, "Kulturno naslijeđe", Sarajevo – Publishing, 3. Izdanje strana 300, 1998. - Islamska epigrafika Bosne i Hercegovine, knjiga 3
- Madžida Bećirbegović, Džamije sa drvenom munarom u Bosni i Hercegovini, Sarajevo Publishing, 1999, str. 39, 52.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b c d "Azizi džamija". kons.gov.ba. Arhivirano s originala, 4. 5. 2021. Pristupljeno 10. 9. 2017.
- ^ "Džemat Brezovo Polje". Medžlis Islamske zajednice Brčko. Pristupljeno 15. 5. 2024.
- ^ "Svečano otvorena Azizija džamija u Brezovom Polju". dzematrahic.ba. Pristupljeno 1. 12. 2017.
- ^ "M. Bećirbegović - Džamije sa drvenom munarom". Pristupljeno 9. 2. 2016.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
- Službeni sajt Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini
- Službeni sajt komisije nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine
