Autoput A1 (Bosna i Hercegovina)
Ovaj članak govori o trenutnim događajima. |
Autoput A1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Osnovni podaci | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Druge oznake | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vrsta | Autoput | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dužina | 334 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nadležnost | JP Autoceste FBiH JP Autoputevi RS (Odžak-Doboj Jug) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vrijeme gradnje | 2001. - | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dionica | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Početak | Svilaj | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Via |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kraj | Bijača | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lokacija | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Država | Bosna i Hercegovina | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gradovi | Doboj, Zenica, Kakanj, Visoko, Sarajevo, Mostar |
Autoput A1 je autoput u izgradnji u Bosni i Hercegovini, koji je dio panevropskog koridora Vc i evropskog međunarodnog puta E73. Planirana dužina autoputa je 334 km[1], a do sada (stanje: mart 2021.) je izgrađeno u dvije dionice ukupno 113 km,[1] a 55 km je u izgradnji, a planirana je izgradnja još 166 km . Autoput se gradi proširivanjem dijelova magistralnih cesta M5 i M17. Zbog komplicirane konfiguracije terena, gradnja je usporena zbog mnogobrojnih tunela i mostova te slabe finansijske situacije u Bosni i Hercegovini. Izgradnjom autoputa će se povezati Mađarska i istočna Hrvatska sa Jadranskim morem.
Izgradnja
[uredi | uredi izvor]Autoput A1 je definiran 1997. kao dio koridora Vc, jednog od deset osnovnih koridora CEMT-a na konferenciji ministara prometa evropskih zemalja u Helsinkiju.[2] Projekat izgradnje autoputa A1 kroz Bosnu i Hercegovinu je podijeljen na četiri dijela (lota):
- Lot 1: Granica sa Hrvatskom GP Svilaj – Doboj Jug (Karuše)
- Lot 2: Doboj Jug (Karuše) – Sarajevo jug (Tarčin)
- Lot 3: Sarajevo jug (Tarčin) – Mostar sjever
- Lot 4: Mostar sjever – Granica sa Hrvatskom GP Bijača
Izgradnja je počela 2001. radovima na dionici Jošanica - Podlugovi, u dužini od 11,5 km koja je završena 2003. godine,
Finansiranje
[uredi | uredi izvor]Izgradnja autoputa se finansira sredstvima budžeta Federacije Bosne i Hercegovine, Evropske investicijske banke (EIB), Kuvajtskog fonda za arapski razvoj (KFAED), Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD), Javnog preduzeća Autoceste Bosne i Hercegovine i Evropske centralne banke (ECB), a vrše se pregovori sa OPEC-om o finansiranju nekih dionica.[1]
Projekat
[uredi | uredi izvor]Veći dio projektne dokumentacije, kao i vođenje izradbenih radova na mostovima i tunelima, urađen je od strane bosanskohercegovačke firme ŽGP sa sjedištem u Sarajevu.[1][3]
Izvedbeni radovi
[uredi | uredi izvor]Izvedbene radove na pojedinim dionicima sprovedene su od slijedećih firmi: ŽGP Sarajevo[1][3], GP Put Sarajevo,[4] Step Sarajevo,[5] Euroasfalt,[6] Hidrogradnja,[7], Niskogradnja,[1] Cengiz İnşaat[1] iz Turske, austrijski Strabag,[1], slovenski SCT[8] i češki OHLŽS.[1] U izgradnji su učestvovale i mnoge druge firme ujedinjene u konzorcije.
Održavanje
[uredi | uredi izvor]Upravljanje i održavanje autoputa povjereno je Javnom preduzeću Autoceste Bosne i Hercegovine.
Trasa
[uredi | uredi izvor]Autoput A1 | ||
---|---|---|
Đakovo E 73 A 5 | ||
Granični prijelaz GP Svilaj | 0,0 km | |
Most Sava ---,- m | 0,0 km | |
Putarina Svilaj | -,-- km | |
(1) Svilaj -> Brod | (-) 0,0 km | |
(2) Odžak | 9,5 km | |
(3) Vukosavlje -> Modriča (u planu) | 16,5 km | |
(4) Podnovlje (u planu) | 32,8 km | |
(5) Johovac (u planu) | 46,4 km | |
(6) Rudanka -> Doboj-Sjever (u planu) | 53,1 km | |
Tunel ukupno 2003m - m -m (u planu) m | ---,- km | |
(7) Karuše -> Doboj Jug, Tešanj-sjever (u planu) | 63,1 km | |
Tunel ukupno 245 m - m -m (u planu) m | ---,- km | |
(8) Medakovo, Tešanj-jug (u planu) | 67,5 km | |
Tunel Crni vrh 2605 m 2605m (u planu) m | ---,- km | |
(9) Ozimica (u planu) | 88,4 km | |
Tunel ukupno 5505 m - m -m (u planu) m | ---,- km | |
(10) Poprikuše (u planu) | 101,4 km | |
Tunel ukupno 4580 m - m -m (u planu) m | ---,- km | |
(11) Nemila (u planu) | 109,4 km | |
Tunel ukupno 4890 m - m -m (u planu) m | ---,- km | |
(12) Gračanica -> Zenica-Sjever | 122,0 km | |
Tunel ukupno 2050 m - m -m m | ---,- km | |
(13) Drivuša -> Zenica-Jug | 130,3 km | |
Tunel 1. mart (staro ime Vijenac) 2964 m 2964m m | ---,- km [9] | |
(14) Lašva -> Travnik | 136,2 km | |
(15) Kakanj | 144,6 km | |
(15) Dobrinje (Visoko) | 168,6 km | |
(16) Visoko | 161,4 km | |
Most Bosna 5 --- m | ---,- km | |
Most Bosna 4 --- m | ---,- km | |
Most Bosna 3 --- m | ---,- km | |
(17) Ilijaš | 169,8 km | |
Podlugovi (18) | 168,6 km | |
Most Bosna 2 --- m | ---,- km | |
Most Bosna 1 --- m | ---,- km | |
Putarina Jošanica | -,-- km | |
(19) Jošanica M5/E761-> Sarajevo; M18-> Tuzla | 180,3 km | |
Most Vijadukt Ostrik 140 m | ---,- km | |
Tunel Ostrik 270 m 270 m | ---,- km | |
Most Vijadukt Rječica 90 m | ---,- km | |
Tunel Ožega 400 m 400 m | ---,- km | |
Most Vijadukt Reljevo 170 und 190 m | ---,- km | |
Most Bosna 1 90 m | 90 km | |
Most Bosna 2 70 m | ---,- km | |
(19) Butila->u pravcu Sarajevo 1 | ---,- km | |
Most Vijadukt Bojnik 190 m | ---,- km | |
Tunel Treševine 165 m 165m m | ---,- km | |
(20) Vlakovo->u pravcu Sarajevo 2 (2,2km) (u planu) |
---,- km | |
Putarina Vlakovo | -,-- km | |
Tunel ukupno 2195 m - m -m m | ---,- km | |
(21) Lepenica (+9,6 km) | ---,- km | |
Tunel ukupno 3800 m - m -m m | ---,- km | |
(22) Tarčin M17 (+19,1 km) | ---,- km | |
Tunel --- - m -m (u planu) m | ---,- km | |
((-) 23) Konjic (u planu) | ---,- km | |
((-) 24) Čelebići (u planu) | ---,- km | |
((-) 25) Jablanica M16.2 (u planu) | ---,- km | |
Tunel Prenj 6.500 m 6.500m (u planu) m | ---,- km | |
((-) 26) Salakovac (u planu) | ---,- km | |
((-) 27) Potoci (u planu) | ---,- km | |
((-) 28) Mostar-sjever (u planu) | ---,- km | |
((-) 29) Mostar-jug M6.1 (u planu) | ---,- km | |
((-) 30) Buna M17.3 (u planu) | ---,- km | |
((-) 31) Počitelj M6 | ---,- km | |
((-) 32) Zvirovići M6 -> Međugorje | ---,- km | |
Putarina Bijača | -,-- km | |
Granični prijelaz Bijača | 340,0 km | |
Hrvatski autoput A10 u pravcu Ploča |
Cestarina
[uredi | uredi izvor]Na završenoj dionici od Lučana do Jošanice, za vožnju autoputom se naplaćuje cestarina. Visina cestarine je ovisna o kategoriji vozila i kreće se od 1,20 KM do 21,60 KM. Cestarina se može platiti gotovinom, u domaćoj ili stranoj valuti, kreditnim karticama, virmanom ili sistemom beskontaktne elektronske naplate.[10] Pravilnikom o sistemu naplate cestarine na autocestama, brzim cestama i objektima s naplatom u Federaciji FBiH (“Službene novine Federacije BiH“, br. 29/11 i 76/13), određene su grupe vozila koje su oslobođene plaćanja (Vozila Crvenog križa, vozila Oružanih snaga BIH, Vozila MUP-a...)[10]
Cestarina (KM) Naplatno mjesto Sarajevo sjever (Jošanica)[10] | ||||
---|---|---|---|---|
Ulaz | Kategorija | |||
I | II | III | IV | |
Podlugovi | 1,20 | 2,40 | 3,60 | 4,80 |
Visoko | 2,20 | 4,40 | 6,60 | 8,80 |
Kakanj | 4,20 | 8,40 | 12,50 | 16,70 |
Lučani | 5,40 | 10,80 | 16,20 | 21,60 |
Dionice
[uredi | uredi izvor]Dionica | Dužina (km) | Početak radova | Puštena u saobraćaj | Troškovi izgradnje i nadzora (€)[1] |
---|---|---|---|---|
Svilaj - Odžak | 10,7 | septembar 2013. | decembar 2017. (samo lokalno stanovništvo)[11] |
86.600.000 |
Donja Gračanica - Drivuša | 11 | septembar 2014. | juli 2021.
(neuspješno novembar 2020.) |
225.000.000 |
Drivuša - Gorica | 3 | septembar 2010. | 25. august 2014. | 32.910.000 |
Gorica - Bilješevo (Tunel 1. mart - stari naziv Vijenac) |
3,5 | april 2011. | 25. august 2014. | 68.800.000 |
Bilješevo - Kakanj | 9 | septembar 2010. | maj 2013. | 62.870.000 |
Kakanj - Dobrinje | 9 | 2008. | 170.000.000 | |
Dobrinje - Visoko | 7,6 | 2007. | ||
Visoko - Podlugovi | 8,5 | 2006. | ||
Podlugovi - Jošanica | 11,5 | 2003. | ||
Jošanica - Butila | 5,8 | 26. juni 2014. | 59.500.00 | |
Butila - Vlakovo | 3 | juli 2013. | 26. juni 2014. | 23.000.000 |
Vlakovo - Lepenica | 10,2 | januar 2013. | septembar/oktobar 2014. | 182.640.000 |
Lepenica - Suhodol | 5,5 | august 2012. | septembar/oktobar 2014. | 77.770.000 |
Suhodol - Tarčin | 4,6 | maj 2012. | septembar/oktobar 2014. | 118.490.000 |
Zvirovići - Kravice | 5 | maj 2012. | 16. septembar 2014. | 63.430.000 |
Kravice - Bijača | 4,1 | septembar 2011. | juni 2013[12] | 30.730.000 |
Trenutni radovi
[uredi | uredi izvor]18. maja 2018. započela je izgradnja dionice Buna - Počitelj [13]
27. novembra 2018. započela je izgradnja dionice tunel Zenica – Donja Gračanica (sjeverna sekcija)[14]
20. juna 2019. je započela izgradnja dionice Počitelj - Zvirovići [15]
19. augusta 2019. je započela izgradnja dionice Vranduk - Ponirak [16]
29. oktobra 2019. je započela izgradna dionice Ponirak - Vraca [17]
24. augusta 2020. započela je izgradnja dionice Tarčin - Ivan [18]
16. novembra 2020. je započela izgradnja dionice Poprikuše - Nemila [19]
Detaljnije o autoputu[20]
[uredi | uredi izvor]Svilaj – Odžak
[uredi | uredi izvor]Dionica Svilaj – Odžak je duga 10,7 km i strateški je važna ne samo za poboljšanje cestovne infrastrukture nego i za regionalnu saradnju i bolju komunikaciju s EU.
Izgradnja ove dionice koštala je 69,2 miliona eura sa PDV-om, a radovi su finansirani iz kredita Evropske investicione banke (EIB) i Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD), grant i vlastitih sredstva JP Autoceste FBiH.
Projekat je sufinasirala Evropska unija bespovratnim sredstvima u visini od 17,4 miliona eura koja su osigurana u okviru Agende za povezivanje preko Investicijskog okvira za Zapadni Balkan (WBIF).
Radove su izvodili austrijski Strabag i bh. kompanije Euro-asfalt i ŽGP, dok je konsultant bio Aecom Inocsa S.L.U. iz Španije.
Na dionici od značajnih objekata nalaze se četiri natputnjaka, tri potputnjaka, tri prolaza za divljač, dvije petlje, odmorište, čeono naplatno mjesto i dva mosta.
Tunel Zenica – Donja Gračanica
[uredi | uredi izvor]Ukupna dužina poddionice Tunel Zenica – Donja Gračanica nakon izmjene trase iznosi 2,7 km. Svi radovi su završeni a u promet će biti puštena po završetku poddionica koje su u izgradnji.
Na ovoj poddionici izgrađeni su sljedeći objekti: tunel Hum, vijadukt na petlji, vijadukt Jelovik i vijadukt Donja Gračanica, petlja Zenica sjever i objekt naplate cestarine.
U sklopu ove poddionice izgradnja priključna saobraćajnica koja spaja Grad Zenicu sa Koridorom Vc.
Zenica sjever - Zenica jug
[uredi | uredi izvor]Ovaj dio autoceste na Koridoru Vc, nazvan tzv. Zenička obilaznica, sastoji se od tri poddionice, Drivuša – Klopče, Klopče – Donja Gračanica i dio poddionice Donja Gračanica – Tunel Zenica ukupne dužine 11 kilometara.
Izgradnjom Zeničke obilaznice povezani su Zenica sjever i Zenica jug na autoputu.
Ukupna investicijska vrijednost radova je iznosila 225 miliona eura, a sredstva su osigurana putem međunarodnih financijskih institucija (KFAED, EBRD, OPEC) kao i bespovratnim sredstvima Evropske unije koja su osigurana u okviru Agende za povezivanje preko Investicijskog okvira za Zapadni Balkan (WBIF).
Radove na izgradnji poddionica u sklopu Zeničke obilaznice izvodile su ugledne domaće i strane kompanije.
Na poddionici Drivuša – Klopče radove je izvodila domaća kompanija Hering d.d. Široki Brijeg, poddionicu Klopče – Donja Gračanica gradio je konzorcij kompanija koji čine Euro – Asfalt d.d. Sarajevo i Strabag Austria, dok je radove na poddionici Donja Gračanica – Tunel Zenica izvodila turska firma Cengiz insaat Sanayi ve Ticaret A.S.
Na poddionicama je izgrađeno 13 objekata, što znači da se blizu 50% dionice nalazi pod objektima. Ugrađeno je preko 340.000 m3 betona i 37.000 tona armature.
Međugorje – Bijača
[uredi | uredi izvor]Autocesta od Međugorja do Bijače spaja se s hrvatskom autocestom Dalmatinom, što znači da je Međugorje za sada jedini grad u BiH koji je povezan na međunarodnu autocestovnu mrežu.
Na ovoj dionici nalaze se dva mosta Studenčica i Trebižat, vijadukt Pavlovići i tunel Bijela Vlaka.
Buna – Počitelj
[uredi | uredi izvor]Poddionica Buna – Počitelj je duga 7,2 km.
Ova poddionica pozicionirana je između poddionice tunel Kvanj – Buna na sjevernoj i poddionice Počitelj – Zvirovići na južnoj strani.
Trasa počinje na oko četiri kilometra južno od sela Hodbine i ne presijeca gušće naseljena područja, nego prolazi iznad kanjona Neretve u blizini nekoliko naseljenih mjesta i završava neposredno ispred petlje Počitelj.
Trasa je prolaskom pored naselja Stanojevići i Kevčići presjekla putnu komunikaciju, zbog čega su izgrađeni natputnjaci Grabovina i Kevčići, a na djelu trase pored Bivoljeg Brda izgrađen je potputnjak istoimenog naziva. Od ostalih objekata na trasi se nalaze dva prolaza za životinje, kao i dvostrano odmorište Rotimski potok.
Slike
[uredi | uredi izvor]-
Izlaz Visoko (prema Sarajevu)
-
Izlaz Ilijaš (prema Zenici)
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]- Autoput A2 (Bosna i Hercegovina)
- Autoput A3 (Bosna i Hercegovina)
- Autoput A4 (Bosna i Hercegovina)
- Spisak autoputeva i brzih cesta u Bosni i Hercegovini
- Spisak magistralnih puteva u Bosni i Hercegovini
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b c d e f g h i j Koridor Vc - Autocesta na službenoj stranici JP Autoceste BiH
- ^ Koridor Vc na službenoj stranici JP Autoceste BiH
- ^ a b "Projekti ŽGP na službenoj stranici ŽGP-a". Arhivirano s originala, 9. 12. 2013. Pristupljeno 9. 6. 2014.
- ^ "Aktualni projekti na službenoj stranici GP Put Sarajevo". Arhivirano s originala, 12. 2. 2015. Pristupljeno 9. 6. 2014.
- ^ "Cestovna infrastruktura". Arhivirano s originala, 13. 5. 2014. Pristupljeno 9. 6. 2014.
- ^ "A1 - Dionica Gorica - Bilješevo - tunel Vijenac". Arhivirano s originala, 3. 8. 2014. Pristupljeno 9. 6. 2014.
- ^ Projekti u toku u Bosni i Hercegovini
- ^ slovenski SCT
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 25. 8. 2014. Pristupljeno 24. 8. 2014.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ a b c Cjenovnik
- ^ "Svilaj – Odžak". jpautoceste.ba. JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 29. 2. 2020.
- ^ http://www.klix.ba/vijesti/bih/otvoreno-novih-pet-kilometara-autoceste-bijaca-kravice-vrijednih-56-miliona-km/130620051
- ^ "Buna - Počitelj". JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 25. 3. 2021.
- ^ "Tunel Zenica - Donja Gračanica (sjeverna sekcija)". JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 25. 3. 2021.
- ^ "Počitelj - Zvirovići". JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 25. 3. 2021.
- ^ "Vranduk - Ponirak". JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 25. 3. 2021.
- ^ "Ponirak - Vraca". JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 25. 3. 2021.
- ^ "Tarčin - Ivan (LOT 1)". JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 25. 3. 2021.
- ^ "Poprikuše - Nemila". JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 25. 3. 2021.
- ^ "Autocesta A1". JP Autoceste FBiH. Pristupljeno 26. 7. 2022.