Glikolaldehid
| Glikolaldehid | |
|---|---|
  | |
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Glikolaldehid |
| Druga imena | 3-Hidroksibutanal Laktaldehid |
| Molekularna formula | C2H4O2 |
| CAS registarski broj | 141-46-8 |
| SMILES | O=CCO |
| InChI | 1/C2H4O2/c3-1-2-4/h1,4H,2H2 |
| Osobine1 | |
| Molarna masa | 60,052 g/mol |
| Rizičnost | |
| NFPA 704 |  0
0
0
|
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Glikolaldehid (HOCH2-CH=O) je najmanja moguća molekula sa aldehidnom i hidroksilnom grupom. To je jedina moguća dioza, monosaharid sa samo dva atoma ugljika, iako, striktno gledajući, dioza nije saharid. Prema tome, glikolaldehid je ujedno i najjednostavniji šećer.[1][2][3]
Formiranje[uredi | uredi izvor]
Glikolaldehid je međuprodukt formozne reakcije.
Formira se iz mnogih prekursora, uključujući aminokiselinu glicin. Ona se može formirati djelovanjem ketolaze na fruktozo 1,6-bisfosfat u alternativnom putu glikolize.
Synteza[uredi | uredi izvor]
Glikolaldehid je drugi po učestalosti spojeva koji učestrvuju u stvaranju piroliznog ulja (do 10% težine).[4]
Biosinteza[uredi | uredi izvor]
Glikolaldehid se sintetizirati aktivnošću enzima ketolaza iz fruktoza 1,6-bisfosfata, u alternativnom putu glikolize. Ovaj spoj se prenosi sa tiamin pirofosfata u pentoza fosfatni ostatak. U katabolizmu purina, ksantin se prvo pretvara u urat. Ovaj se pretvara u 5-hidroksiisourat, koji sew dekarboksilizira u alantoin i alantoinsku kiselinu. Nakon što hidrolizira urea, ostaje glikolureat. Zatim hidrolizira druga urea i ostaje glikolaldehid. Dva glikolaldehida kondenziraju da formiraju Éritroza 4-fosfat, što opet prelazi u pentoza fosfatni ostatak.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Marstokk, K.-M., & Møllendal, H. (1973). "Microwave Spectra of Isotopic Glycolaldehydes, Substitution Structure, Intramolecular Hydrogen Bond and Dipole Moment" (PDF). J. Mol. Struct. 19: 259–270.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-1-8.
- ^ Kapur Pojskić L., Ed. (2014): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju, 2. izdanje. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 978-9958-9344-8-3.
- ^ Moha, Dinesh; Charles U. Pittman, Jr.; Philip H. Steele (10. 3. 2006). "Pyrolysis of Wood/Biomass for Bio-oil: A Critical Review". Energy & Fuels. 206 (3): 848–889. doi:10.1021/ef0502397. Pristupljeno 5. 9. 2013.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
- http://www.nrao.edu/pr/2004/coldsugar/ | access-date = 20. 12. 2006. }}
 |
Glycolaldechide na Wikimedia Commonsu. |