Nacionalna i univerzitetska biblioteka Sjeverne Makedonije
| Национална и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски"-Скопје | |
 | |
| Otvorena | 1944 |
|---|---|
| Adresa | 6 Bul. "Goce Delcev" 1000 Skoplje |
| Koordinate | 41°59′52.6″N 21°26′22.4″E / 41.997944°N 21.439556°E |
| Predmeti | Knjige, akademski časopisi, novine, časopisi, karte, razglednice, crteži i rukopisi |
| Vrsta | Nacionalna biblioteka, univerzitetska biblioteka |
| Veličina | 3 miliona predmeta |
| Direktor | Jelisaveta Kostadinova |
| Veb-sajt | www |
Nacionalna i univerzitetska biblioteka "Sveti Kliment Ohridski" u Skoplju jedna je od prvih ustanova osnovanih odlukom Antifašističkog sabora narodnog oslobođenja Makedonije (ASNOM) 23. novembra 1944.
Početna zbirka Nacionalne i univerzitetske biblioteke „Sveti Kliment Ohridski“ broji 150.000 bibliotečkih jedinica, uglavnom univerzitetskih udžbenika i naučnih publikacija iz oblasti humanističkih i društvenih nauka: književnosti, etnologije, geografije, historije i dr., a također i značajnih naslove iz referentne literature (enciklopedije, rječnici, bibliografije) i oko 300 naslova periodike. Od 1945, Odlukom ASNOM-a, biblioteka je dobijala kopije svih priloga objavljenih u Makedoniji, ali i u bivšoj Jugoslaviji. Na taj način postala je depozitna biblioteka bivše SR Makedonije i jedna od osam jugoslovenskih depozitnih biblioteka. Od 1991, nakon sticanja nezavisnosti Republike Sjeverne Makedonije, biblioteka je postala depozitar za izdavačku produkciju Sjeverne Makedonije.[1]
Poplave 1962. i zemljotres u Skoplju 1963. prekinule su razvoj biblioteke. Zgrada biblioteke je skoro potpuno uništena, a zbirka, koja je tada brojala oko 500.000 jedinica, teško je oštećena. Početkom 1964. zbirka je preseljena i smještena u montažnu zgradu izgrađenu po mjeri u kojoj je biblioteka funkcionirala sve do useljenja u novu i modernu zgradu 1972.
Zbirke[uredi | uredi izvor]
Slijedeći odsjeci su osnovani:
- Bibliografski centar (1949) kao jedinica odgovorna za izradu makedonske nacionalne bibliografije,
- Sjedište biblioteke i razvoj bibliotekarstva (1954.),
- Mikrofilmska laboratorija (1966.);
- Laboratorija za konzervaciju i restauraciju (1970).
- Referalni centar (1976), koji je kasnije pokrenuo početne aktivnosti vezane za automatizaciju bibliotečkih procesa.
Posebne kolekcije[uredi | uredi izvor]
Posebne zbirke su formirane postepeno. Uključuju: staroštampanu građu i rijetke knjige, staroslavenske rukopise, orijentalne rukopise, likovnu, kartografsku građu, muziku, arhivske, doktorske i magistarske teze itd.
Osim osnovne funkcije nacionalne i centralne biblioteke Republike Makedonije, sa osnivanjem Sv. Ćirila i Metodija u Skoplju, biblioteka dobija i univerzitetsku funkciju, određenu Zakonom o bibliotekama[2] iz 1960.
Članstva[uredi | uredi izvor]
Biblioteka je članica nekoliko međunarodnih udruženja i tijela među kojima su: IFLA, CENL, LIBER, EBLIDA, ISSN, ISBN, ISMN. U skladu s tim, Nacionalni centar za ISSN i Nacionalna agencija za ISBN, Međunarodna agencija za ISMN kao i centar za međunarodno isporuku bibliotečke građe i E-CRIS – centar koji prikuplja i ažurira podatke o istraživačkim organizacijama, istraživačkim projektima i naučnicima u Republike Makedonije, funkcionišu u okviru biblioteke. Biblioteka je partner u Evropskoj biblioteci[3] i Svetskoj digitalnoj biblioteci. Osim toga, u Nacionalnoj biblioteci nalaze se Njemačka čitaonica, Konfucijev institut, ruska čitaonica, EU Info punkt i od nedavno Američki kutak.
Početkom 2008. postavljen je kamen temeljac nove i moderne zgrade kao dogradnja postojećeg čime je biblioteka dobila dodatnih 3000 m2. U novoj zgradi smeštene su Specijalne zbirke, Virtuelna biblioteka Makedonije i Centar za digitalizaciju. Nova zgrada je zvanično otvorena 24. maja 2009.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "IFLA Survey of National Libraries of Education (Macedonia)". Arhivirano s originala, 3. 2. 2012. Pristupljeno 6. 2. 2013.
- ^ Macedonian law for libraries[trajno mrtav link]
- ^ The European Library-archive link