Idi na sadržaj

Tomas Tranströmer

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Tomas Tranströmer
Puno imeTomas Gösta Tranströmer
Rođenje15. april 1931.
Stockholm, Švedska
Smrt26. mart 2015(2015-03-26) (83 godine)
Jezikšvedski
NacionalnostŠveđanin
Poznata djela
Windows and Stones (1966)
The Great Enigma (2004)
Suprug(a)Monika Bladh
Nagrade Nobelova nagrada za književnost

Tomas Gösta Tranströmer (15. april 1931, Stockholm - 26. mart 2015.) bio je švedski pisac, pjesnik i prevodilac, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 2011. godine[1].

Biografija

[uredi | uredi izvor]

Tomas Tranströmer je svoje srednje obrazovanje stekao u gimnaziji Södra Latin u Stockholmu, Švedska, a potom je 1956. diplomirao psihologiju na Univerzitetu u Stockholmu. Pored književnog rada, radio je dugo godina kao psiholog u zatvorima sa mladim prestupnicima, mentalnim bolesnicima i ovisnicima o drogi. Prestao je da se bavi ovom profesijom nakon što je preživio moždani udar 1990.

Počeo je da piše sa 13 godina, a prvu zbirku pjesama 17 dikter (17 pjesama) objavio je 1954. godine. Robin Fulton je preveo na engleski sva njegova djela i objavio ih 1997. u Velikoj Britaniji pod zajedničkim imenom New Collected Poems (Nova zbirka pjesama). Fultonova zbirka bila je proširena novim pjesmama i ponovno je bila objavljena u SAD 2006. godine pod imenom The Great Enigma: New Collected Poems (Velika enigma: Nova zbirka pjesama). Tranströmer je također napisao i autobiografiju, Minnena ser mig (Sjećanja me posmatraju), objavljenu 1993.

Tokom sedamdesetih godina drugi pjesnici su ga kritizirali zato što njegova djela nisu bila politički angažovana. Tranströmerova poezija njeguje i dalje razvija pjesnički jezik modernizma i ekspresionizma/nadrealizma 20. vijeka. U svojim djelima opisuje jednostavne slike iz svakodnevnog života i pejzaže, kao i mističan pogled na univerzalne aspekte ljudskog uma.

Nagrade i prijevodi

[uredi | uredi izvor]

Tranströmer se smatra jednim od najboljih švedskih pjesnika. U toku svog života bio je više puta pominjan kao kandidat za Nobelovu nagradu. Dobitnik je više značajnih međunarodnih nagrada za poeziju, od kojih je i jedna koju je dobio u bivšoj Jugoslaviji — Evropska književna nagrada opštine Vršac[2] — a njegova djela prevedena su na 50 jezika. Godine 2011. dobio je Nobelovu nagradu za književnost.

Od brojnih nagrada koje je Tranströmer primio najznačajnije su:

Kolekcije pjesama na švedskom:

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ "Zvanični sajt Nobelove nagrade: Dobitnik 2011". Nobelprize.org. Pristupljeno 7. 10. 2011.
  2. ^ "Blic: Nobelova nagrada švedskom pesniku Tomasu Transtremeru". Blic.rs. Pristupljeno 7. 10. 2011.
  3. ^ "Vlada dodjeljuje pjesniku Tomasu Tranströmeru titulu profesora 7. aprila 2011. (na švedskom)". Regeringen.se. 7. april 2011. Arhivirano s originala, 17. 10. 2011. Pristupljeno 9. oktobar 2011. Provjerite vrijednost datuma u parametru: |date= (pomoć)
  4. ^ "Ministar kulture čestita Tomasu Tranströmeru na Nobelovoj nagradi za književnost (na engleskom)". Sweden.gov.se. 7. oktobar 2011. Pristupljeno 9. oktobar 2011. Provjerite vrijednost datuma u parametru: |date= (pomoć)