Crveno more
Crveno more (arapski: البحر الأحمر Baḥr al-Aḥmar, al-Baḥru l-’Aḥmar; hebrejski: ים סוף Yam Suf; tigrigna ቀይሕ ባሕሪ QeyH baHri) je rubno more na sjeveru Indijskog okeana, tj. njegov krak. Na sjevernom rubu mora je Suecki kanal kojim vodi plovni put u Sredozemno more, a južni rub mora čini tjesnac Bab-el-Mandeb koji ga dijeli od Adenskog zaliva. U islamu, Crveno more je poznato i po tome što ga je poslanik Musa a.s. prešao sa svojim narodom pri napuštanju Misira.
Karakteristike
[uredi | uredi izvor]Zauzima površinu od oko 438.000 km2.[1][2] Dugo je oko 2250 km a u najširem dijelu širine je od oko 355 km. Maksimalna dubina je 2211 m u njegovom centralnom dijelu dok je prosječna dubina 490 m. Međutim, postoje i prostrane plitke police, poznate po koralima i općenito morskom životu. More je stanište za više od 1.000 vrsta beskičmenjaka, i 200 mehkih i tvrdih korala. Predstavlja najsjevernije svjetsko tropsko more.
Okeanografija
[uredi | uredi izvor]Crveno more leži između sušne zemlje, pustinje i polupustinje. Glavni razlozi za bolji razvoj sistema grebena duž Crvenog mora su njegove velike dubine i efikasan obrazac cirkulacije vode. Vodena masa Crvenog mora razmjenjuje vodu sa Arapskim morem i Indijskim okeanom preko Adenskog zaljeva. Ovi fizički faktori smanjuju efekat visokog saliniteta uzrokovanog isparavanjem i hladnom vodom na sjeveru i relativno toplom vodom na jugu.
Klima
[uredi | uredi izvor]Klima Crvenog mora rezultat je dvije različite sezone monsuna; sjeveroistočni monsun i jugozapadni monsun. Monsunski vjetrovi nastaju zbog različitog zagrijavanja između kopnene površine i mora. Vrlo visoke površinske temperature zajedno s visokim salinitetom čine ovo jedno od najtoplijih i najslanijih morskih voda na svijetu. Prosječna temperatura površinske vode Crvenog mora tokom ljeta je oko 26 °C na sjeveru, te 30 °C na jugu, uz variranje od samo oko 2 °C tokom zimskih mjeseci. Ukupna prosječna temperatura vode iznosi 22 °C. Padavine iznad Crvenog mora i njegovih obala su izuzetno niske, u prosjeku 0,06 m godišnje; kiša je uglavnom u obliku kratkotrajnih pljuskova koji se često povezuju s grmljavinom i povremeno s prašnim olujama.[3]
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Crveno more". Arhivirano s originala, 11. 1. 2009. Pristupljeno 5. 6. 2015.
- ^ Crveno more
- ^ "Red Sea - New World Encyclopedia". www.newworldencyclopedia.org. Pristupljeno 24. 3. 2025.
