Friedrich Schiller
Friedrich Schiller | |
|---|---|
 Njemački književnik | |
| Rođenje | 10. novembar 1759. Marbach, Njemačka |
| Smrt | 9. maj 1805 (45 godina) Weimar, Njemačka |
Johann Christoph Friedrich Schiller, od 1802. von Schiller (Marbach, 10. novembar 1759. - Weimar, 9. maj 1805.), njemački književnik, filozof, historičar i dramatičar koji je zajedno sa svojim bliskim prijateljem Johannom Wolfgangom von Goetheom bio jedna od utjecajnih figura klasičnog pokreta Sturm und Drang (bos.Oluja i nagon) u njemačkoj književnosti. Kao i Goethe, Schiller je bio pravo otjelotvorenje prosvjetiteljstva i među najznačajnijim predstavnicima Weimarskog klasicizma. Friedrich Schiller je svoj višestruki interes izrazio kroz svoj doprinos ne samo književnosti i filozofiji, već i nauci, historiji, politici i upravljanju demokratskim društvima. Schillerovi stavovi o slobodi, jednakosti i građanskoj pravdi bili su izraženi u njegovim pjesmama, pozorišnim komadima ukljućenim u akciju u njegovim filozofskim i političkim tekstovima, a imali su utjecaj na generacije pisaca u narednim decenijama evropskog romantizma, kao i njegova koncepcija "prelijepe duše". Schiller, koji je živio u jednom od najproduktivnijih intelektualnih perioda u ljudskoj historiji, objedinio je misli i osjećanja njegove generacije. Iako ga danas često kritikuju kao previše idealističkog, on je ipak jedna od najvažnijih književnih figura s kraja 18. i početka 19. vijeka.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Schiller je rođen 1759. u Marbachu na Neckaru. Otac mu je bio oficir u vojsci Württemberga. Nešto kasnije, oko 1764., porodica se preselila u Lorch gde su živjeli do 1766. Djetinjstvo i mladost je proveo u relativnom siromaštvu. Schiller je počeo da studira pravo 1773, a 1775. medicinu. Postao je vojni doktor u Stuttgartu. Anonimno je objavio dramu „Razbojnici“ 1781. Djelo je doživjelo priličan uspjeh na svojoj premijeri, naročito kod mlađe publike. Međutim, Schiller je usljed revolucionarnih poruka drame uhapšen i kratko vrijeme je proveo u zatvoru, tako da je napustio posao u Stuttgartu i prešao u Mannheim. Godine 1783., radio je kao bibliotekar i dobio ugovor da radi kao pisac za pozorište u Manhajmu. Od 1783. se često selio (Leipzig, Dresden, Weimar), a prvi put se sreo sa Goetheom 1788. Krajem te godine, dobio je mjesto profesora historije i filozofije u Jeni. Pisao je historijska djela. Imao je velike simpatije za velikana svog vremena: Wilhelma von Humboldta. Godine 1790, oženio se Charlottom von Lengefeld. Međutim, zdravstveno stanje mu se pogoršalo (vjerovatno od tuberkuloze) i dodijeljena mu je penzija 1791. Na Goetheov nagovor, 1794, počeo je da piše za satirične časopise. Revolucionarna Francuska mu je 1792. dala francusko državljanstvo, zbog njegovih čestih članaka protiv tiranije. Godine 1799, vratio se u Weimar gdje ga je Goethe usmjerio da piše za pozorište. Sa njim je osnovao „Vajmarsko pozorište“ koje se brzo nametnulo na pozorišnoj sceni Njemačke, i doprinijelo preporodu dramskog književnog žanra. Schiller je živio u Weimaru sve do smrti. Dobio je plemićku titulu 1802. Umro je tri godine kasnije, u 46. godini života.[1][2]
Od 1934, Univerzitet u Jeni nosi Schillerovo ime.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Biografija na istoimenoj stranici učitano 9.5.2014 (de)
- ^ Biografija Arhivirano 9. 3. 2013. na Wayback Machine s zvanične stranice Univerziteta iz Mannheima učitano 9.5.2014 (de)
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
Nedovršeni članak Friedrich Schiller koji govori o biografijama treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.