Lillian Gish
Lillian Gish | |
---|---|
Ime pri rođenju | Lillian Diana Gish |
Rođenje | Springfield, Ohio, SAD | 14. oktobar 1893.
Smrt | 27. februar 1993 New York City, SAD | (99 godina)
Godine rada | 1902–1988 |
Oskari | |
AFI nagrade | |
AFI-jeva nagrada za životno djelo 100 godina AFI-ja... 100 zvijezda |
Lillian Diana Gish[1] (14. oktobar 1893 – 27. februar 1993) bila je američka glumica. Njena glumačka karijera trajala je 75 godina, od 1912, u kratkim nijemim filmova, do 1987. Nazvana je "Prva dama američkog filma", a zaslužna je za pionirske fundamentalne tehnike filmskog izvođenja.[2] Godine 1999, Američki filmski institut svrstao ju je kao 17. najveću žensku filmsku zvijezdu klasičnog holivudskog filma.
Nakon što je kao dijete glumila na pozornici sa svojom sestrom, bila je istaknuta filmska zvijezda od 1912. do 1920-ih, posebno se povezivala s filmovima reditelja D. W. Griffita. To je uključivalo njenu glavnu ulogu u filmu s najvećom zaradom nijemog doba, Rađanje jedne nacije (1915). Njeni drugi značajni filmovi i predstave iz nijeme ere su: Netrpeljivost (1916), Slomljeni cvjetovi (1919), Put prema istoku (1920), Siročad oluje (1921), La bohème (1926) i The Wind (1928).
U osvit ere zvuka vratila se na scenu i povremeno se pojavljivala u filmu, uključujući poznate glavne uloge u vesternu Dvoboj na suncu (1946) i trileru Noć lovca (1955). Nominirana je za Oscara za najbolju sporednu glumicu za Dvoboj na suncu. Također je glumila kao glavna sporedna uloga u filmu Portret Jennie (1948), Svadba (1978) i Sweet Liberty (1986).
Radila je na televiziji od ranih 1950-ih do 1980-ih, a povukla se nakon što je igrala sa Bette Davis u filmu The Whales of August iz 1987. Tokom svojih kasnijih godina, postala je posvećena zagovornica uvažavanja i očuvanja nijemog filma. Unatoč tome što je poznatija po svom filmskom radu, također je uspjela na sceni, te je primljena u Američku pozorišnu kuću slavnih 1972.[3] Godine 1971. dobila je počasnu nagradu Akademije za svoja postignuća u karijeri. Dobila je nagradu Kennedy centra za doprinos američkoj kulturi kroz scensku umjetnost 1982.
Filmografija
[uredi | uredi izvor]Kratki filmovi
[uredi | uredi izvor]Godina | Naziv | Uloga | Režiser | Studio | Bilješke |
---|---|---|---|---|---|
1912. | An Unseen Enemy | Sestra | D. W. Griffith | Biograph Company | |
Two Daughters of Eve | U pozorišnoj gužvi | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
So Near, yet So Far | Prijateljica | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
In the Aisles of the Wild | Mlada kćerka | D. W. Griffith | Biograph Company | Izgubljen | |
The One She Loved | D. W. Griffith | Biograph Company | |||
The Painted Lady | Belle at Ice Cream Festival | D. W. Griffith | Biograph Company | Nekreditovan | |
Mušketiri iz Pig Alleyja | Mlada gospođica | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
Gold and Glitter | Mlada žena | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
My Baby | D. W. Griffith | Biograph Company | |||
Potkazivač | Neodređena sporedna uloga | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
Brutality | U pozorištu | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
The New York Hat | Kupac u prodavnici / Pored crkve | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
The Burglar's Dilemma | Gošća na rođendanu | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
A Cry for Help | Sluškinja | D. W. Griffith | Biograph Company | Izgubljen | |
1913. | Oil and Water | U publici | D. W. Griffith | Biograph Company | Nekreditovan |
The Unwelcome Guest | Na aukciji | D. W. Griffith | Biograph Company | Nekreditovan | |
A Misunderstood Boy | Kćerka | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
The Left-Handed Man | Kći starog vojnika | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
The Lady and the Mouse | Prva sestra | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
The House of Darkness | Medicinska sestra | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
Just Gold | D. W. Griffith | Biograph Company | |||
A Timely Interception | Farmerova kći | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
The Mothering Heart | Mlada supruga | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
An Indian's Loyalty | Rančerova kći | Christy Cabanne | Biograph Company | Izgubljen | |
During the Round-Up | Rančerova kći | Christy Cabanne | Biograph Company | Izgubljen | |
A Woman in the Ultimate | Verda | Dell Henderson | Biograph Company | Izgubljen | |
A Modest Hero | Supruga | Dell Henderson | Biograph Company | Izgubljen | |
So Runs the Way | Fredova žena | Christy Cabanne | Biograph Company | Izgubljen | |
Madonna of the Storm | Majka | D. W. Griffith | Biograph Company | Izgubljen | |
The Battle at Elderbush Gulch | Melissa Harlow | D. W. Griffith | Biograph Company | ||
The Conscience of Hassan Bey | Kći ćilimara | D. W. Griffith and Christy Cabanne | Biograph Company | ||
The Little Tease | Djevojka | D. W. Griffith | Biograph Company | Izgubljen | |
1914. | The Green-Eyed Devil | Mary Miller | James Kirkwood Sr. | Reliance Film Company | Izgubljen |
The Hunchback | Siroće - kao odrasla osoba | Christy Cabanne | Majestic Film Company | Izgubljen | |
The Quicksands | Christy Cabanne | Majestic Film Company | Izgubljen | ||
The Rebellion of Kitty Belle | Kitty Belle | Christy Cabanne | Majestic Film Company | Izgubljen | |
The Angel of Contention | Nettie - anđeo | John B. O'Brien | Majestic Film Company | Izgubljen | |
Man's Enemy | Grace Lisle | Frank Powell | Biograph Company | ||
The Tear That Burned | Anita | John B. O'Brien | Majestic Film Company | Izgubljen | |
The Folly of Anne | Anne | John B. O'Brien | Majestic Film Company | Izgubljen | |
The Sisters | May | Christy Cabanne | Majestic Film Company | Izgubljen | |
1915. | The Lost House | Dosia Dale | Christy Cabanne | Majestic Film Company | Izgubljen |
1916. | Pathways of Life | Christy Cabanne | Triangle Film Corporation | ||
1918. | Lillian Gish in a Liberty Loan Appeal | D. W. Griffith | Artcraft | Izgubljen |
Nijemi filmovi
[uredi | uredi izvor]Godina | Naziv | Uloga | Režiser | Studio | Bilješke |
---|---|---|---|---|---|
1914. | Judit iz Betulije | Mlada majka | D. W. Griffith | Biograph Company | |
Bitka spolova | Jane Andrews | D. W. Griffith | Majestic Film Company | Nekompletiran | |
Home, Sweet Home | Payneova draga | D. W. Griffith | Reliance | ||
Lord Chumley | Eleanor Butterworth | James Kirkwood | Biograph Company | ||
1915. | Rađanje jedne nacije | Elsie | D. W. Griffith | D. W. Griffith Corporation | |
Enoch Arden | Annie Lee | Christy Cabanne | Majestic Film Company | ||
Captain Macklin | Beatrice | John B. O'Brien | Majestic Film Company | Izgubljen | |
The Lily and the Rose | Mary Randolph | Paul Powell | Triangle Film Corporation | ||
1916. | Daphne and the Pirate | Daphne La Tour | Christy Cabanne | Triangle Film Corporation | Izgubljen |
Sold for Marriage | Marfa | Christy Cabanne | Triangle Film Corporation | ||
An Innocent Magdalene | Dorothy Raleigh | Allan Dwan | Triangle Film Corporation | Izgubljen | |
Netrpeljivost | Žena koja ljulja kolijevku / Vječna majka | D. W. Griffith | Triangle Film Corporation | ||
Diane of the Follies | Diane | Christy Cabanne | Triangle Film Corporation | Izgubljen | |
The Children Pay | Millicent | Lloyd Ingraham | Triangle Film Corporation | ||
The House Built Upon Sand | Evelyn Dare | Edward Morrissey | Triangle Film Corporation | Izgubljen | |
1917. | Souls Triumphant | Lillian Vale | John B. O'Brien | Triangle Film Corporation | Izgubljen |
1918. | Srce svijeta | Marie Stephenson | D. W. Griffith | Famous Players-Lasky | |
Velika ljubav | Susie Broadplains | D. W. Griffith | Famous Players-Lasky | Izgubljen | |
Najveća stvar u životu | Jeannette Peret | D. W. Griffith | Famous Players-Lasky | Izgubljen | |
1919. | Romanca sretne doline | Jennie Timberlake | D. W. Griffith | Famous Players-Lasky | |
Slomljeni cvjetovi | Lucy Barrows | D. W. Griffith | United Artists | ||
Vjerna Susie | True Heart Susie | D. W. Griffith | Artcraft | ||
Najvažnije pitanje | Nellie Jarvis | D. W. Griffith | First National Pictures | ||
1920. | Remodeling Her Husband | N/D | Lillian Gish | Famous Players-Lasky | Samo režiser Izgubljen |
Put prema istoku | Anna Moore | D. W. Griffith | United Artists | ||
1921. | Siročad oluje | Henriette Girard | D. W. Griffith | United Artists | |
1923. | Bijela sestra | Angela Chiaromonte | Henry King | Metro Pictures | |
1924. | Romola | Romola | Henry King | Metro-Goldwyn-Mayer | |
1925. | Ben-Hur: A Tale of the Christ | Gledateljka utrke kočija | Fred Niblo | Metro-Goldwyn-Mayer | Cameo uloga (Nekreditovana) |
1926. | La Bohème | Mimi | King Vidor | Metro-Goldwyn-Mayer | |
Grimizno pismo | Hester Prynne | Victor Sjöström | Metro-Goldwyn-Mayer | ||
1927. | Annie Laurie | Annie Laurie | John S. Robertson | Metro-Goldwyn-Mayer | |
The Enemy | Pauli Arndt | Fred Niblo | Metro-Goldwyn-Mayer | Konačna verzija izgubljena | |
1928. | The Wind | Letty | Victor Sjöström | Metro-Goldwyn-Mayer |
Filmovi sa zvukom
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Iako neke nepotkrijepljene tvrdnje ukazuju da su sestre Gish rođene s prezimenom "de Guiche", u stvari njihovo prezime pri rođenju je bilo "Gish". Prema Lillian Gish: Her Legend, Her Life (2001), biografiji Charlesa Affrona: "Ime Gish je u početku bilo izvor neke mistifikacije. Godine 1922., u vrijeme otvaranja Siročad oluje, Lillian je izvijestila da je porodica Gish bila francuskog porijekla, koja potiče od vojvode de Guichea... (Takav falsifikat novinarske agencije bio je uobičajen)."
- ^ "American Film Institute". www.afi.com.
- ^ Annie Berke, "'Never Let the Camera Catch Me Acting': Lillian Gish as Actress, Star, and Theorist," Historical Journal of Film, Radio, and Television 36 (June 2016), 175–189.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Lillian Gish na IMDb-ju
- Lillian Gish na IBDb-ju