Kraljevina Srbija
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Kraljevina Srbija Краљевина Србија |
|||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1882–1918 | |||||||||||||
|
|||||||||||||
|
|||||||||||||
| Himna: Bože pravde |
|||||||||||||
.svg) Položaj na karti
|
|||||||||||||
| Glavni grad | Beograd |
||||||||||||
| Službeni jezik | Srpski jezik | ||||||||||||
| Državno uređenje | Monarhija | ||||||||||||
| Kralj | |||||||||||||
| - | 1882–1889 | Milan Obrenović | |||||||||||
| Nezavisnost | Od Osmanlijskog carstva | ||||||||||||
| - | Priznato | 6. mart 1878 | |||||||||||
| Valuta | Srbijanski dinar | ||||||||||||
| Vremenska zona | UTC+1 | ||||||||||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg)
.svg)
Kraljevina Srbija je monarhija koja je postojala od Berlinskog kongresa 1878. pa do formiranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca 1. decembra 1918.
Historija[uredi | uredi izvor]
1804. godine, u Orašcu je podignut Prvi srpski ustanak pod vodstvom Karađorđa ("Crnog Đorđa") Petrovića protiv Osmanske vladavine. Ustanak je ugušen 1813. 15. februara 1815. podignut је Drugi srpski ustanak na čelu s knezom Milošem Obrenovićem. Rezultati ovog ustanka vidljivi su 1830. kada Porta proglašava Srbiju vazalnom kneževinom. Prvi ustav Srbija je dobila 1835. Godine 1867. donijet je ferman o povlačenju turskih garnizona iz srpskih gradova. Nezavisnost Srbije priznata je na Berlinskom kongresu 1878. Knez Milan Obrenović postaje srpskim kraljem 1882. godine. Obrenovići i Karađorđevići su naizmjenice vladali u 19. vijeku. Posljednji Obrenović, kralj Aleksandar, ubijen je zajedno s kraljicom Dragom 1903. Tad na vlast dolazi kralj Petar I. Karađorđević.
Srbija, Bugarska, Crna Gora i Grčka krenule su 1912. u Prvom balkanskom ratu u konačno oslobađanje od Osmanskog carstva. Nakon rata Srbija nije uspjela ostvariti svoj cilj - izlazak na Jadransko more, preko sjeverne Albanije, a Bugarska je bila nezadovljna podjelom Makedonije. To je prouzrokovalo Drugi balkanski rat 1913. kada su Srbija, Grčka, Osmansko carstvo i Rumunija brzo pobijedile Bugarsku. Srbija je od Bugarske, kao ratnu odštetu dobila određenu zemlju na zapadu Bugarske.
Austro-Ugarska je bila uznemirena jačanjem Srbije, koja joj je remetila planove za prodor na istok. Nakon Sarajevskog atentata objavljuje rat Kraljevini Srbiji 28. jula 1914. Tada je počeo Prvi svjetski rat. Cerska i Kolubarska bitka bile su prve savezničke pobjede u Prvom svjetskom ratu. Povlačenje preko Albanije počelo je 1915. Tri godine kasnije probijen je Solunski front. Krajem novembra ujedinjenje sa Kraljevinom Srbijom proglašavaju Baranja, Bačka, Banat, Srijem, Crna Gora i Bosna i Hercegovina u jedinstvenu Kraljevinu SHS. Država Slovenaca, Hrvata i Srba, koja se plašila italijanskog napada, ujedinila se sa Srbijom odlukom Narodnog vijeća u Zagrebu 25. novembra 1918., ali bez pristanka Hrvatskog Sabora.
Dana 1. decembra 1918. stvorena je prvobitna Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
- Poljoprivreda Srbije od 1878. do 1912. godine, Gordana Garić Petrović, Univerzitet u Nišu, Filozofski fakultet, 2016.
 |
Commons ima datoteke na temu: Kraljevina Srbija |
| Hronologija državnosti jugoslavenskih zemalja | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Prije 1918. | 1918–1929 | 1929–1945 | 1941–1945 | 1943–1946 | 1946–1963 | 1963–1992 | 1991/1992–2003 | 2003–2006 | 2006–2008 | 2008– | |
| Slovenija | Također pogledajte Kraljevina Hrvatska-Slavonija 1868–1918 Kraljevina Dalmacija 1815–1918 BiH u
Austro-Ugarskoj 1878–1918 |
Također pogledajte Kraljevina SHS 1918 Banat, Bačka i Baranja
1918–1919 |
Anektiralea fašistička Italija i nacistička Njemačka |
Demokratska Federativna Jugoslavija 1943–1946 Federativna Narodna Republika Jugoslavija 1946–1963 Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija 1963–1992 Sastav od socijalističkih republika Srbije (1943–1992)
(u sastavu i autonomne pokrajine Vojvodina i Kosovo) |
 SlovenijaRat u Sloveniji | ||||||
| Dalmacija | Marionetska kvazi-država Trećeg rajha.
Dijelovi koje je anektirala Fašistička Italija. Međimurje i Baranja koje je anektirala Mađarska. |
 HrvatskabRat u Hrvatskoj | |||||||||
| Slavonija | |||||||||||
| Hrvatska | |||||||||||
| Bosna |  Republika Bosna i Hercegovina (1992-95.)cRat u Bosni i Hercegovini |
 Bosna i Hercegovinasastoji se od Federacije Bosne i Hercegovine (1995-), Republike Srpske (1995–) i Brčko distrikta (2000–). | |||||||||
| Hercegovina | |||||||||||
| Vojvodina | Dio mađarske regije Délvidék | Autonomni Banatd (Dio njemačke
vojne uprave u Srbiji) |
 Savezna Republika JugoslavijaTakođer pogledajte
Republika Kosovo (1990–2000) |
Srbija i Crna Gora
|
Republika Srbija Uključeno AP Vojvodina i, pod upravom UN-a Kosovo i Metohija
|
 Republika SrbijaUključuje autonomnu pokrajinu Vojvodinu
| |||||
| Srbija | Kraljevina Srbija 1882–1918 |
Vojna uprava u Srbiji 1941–1944 e | |||||||||
| Kosovo | Dio Kraljevine Srbije 1912–1918 |
Uglavnom anektirala Albanija 1941–1944 zajedno sa zapadnom Makedonijom i jugoistočnom Crnom Gorom
|
 Republika Kosovog
| ||||||||
| Metohija | Kraljevina Crna Gora 1910–1918 Metohiju kontrolisala
Austro-Ugarska (1915–1918) | ||||||||||
| Crna Gora | Protektoratf 1941–1944 |
 Crna Gora
| |||||||||
| Sjeverna Makedonija | Dio Kraljevine Srbije 1912–1918 |
Anektirala Bugarska 1941–1944 |
 Sjeverna Makedonijahi
| ||||||||
|
| ||||||||||